1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Η ομορφιά της φύσης πριν την καταστροφή

Γιώργος Παππάς14 Σεπτεμβρίου 2007

Έκθεση του Αλέκου Φασιανού με τον τίτλο «ο άνθρωπος και η φύση» εγκαινιάστηκε την Πέμπτη 06. Σεπτεμβρίου στη Galerie Francaise, Gerd Scheider στο Μόναχο.

https://p.dw.com/p/Bf4a
O Aλέκος Φασιανός στην έκθεση "ο άνθρωπος και η φύση" στο Μόναχο.Εικόνα: DW

Η ζωγραφική "είναι πάντα επίκαιρη". Δείχνοντας πόσο όμορφη είναι η φύση πριν την καταστροφή της, όπως λέει στη Ντόιτσε Βέλε, ο Αλέκος Φασιανός δίνει το δικό του μήνυμα για το σεβασμό και την προστασία του περιβάλλοντος.

Χρώματα έντονα και φωτεινά που κυριαρχούν το κόκκινο και το μπλε από τον ψαρά με τη βάρκα μέχρι το συγκρότημα πολυκατοικιών, ή την κατακόκκινη φέτα καρπούζι στην οποία με δυσκολία αντιστέκεσαι να μην αγγίξεις. Είναι έργα των τελευταίων τριών χρόνων του Αλέκου Φασιανού που παρουσιάζονται στην έκθεση και δείχνουν τη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον όπως την αντιλαμβάνεται ο καλλιτέχνης. Η ζωγραφική όπως λέει, ήταν πάντα επίκαιρη.

Με τη ζωγραφική ο άνθρωπος προσπαθεί να κατανοήσει τη φύση, λέει ο Αλέκος Φασιανός επισημαίνοντας πόσο καθοριστικό ρόλο παίζει για τον καλλιτέχνη η καταγωγή και η σχέση του με τη φύση. Δεν μπορείς να ζωγραφίσεις κάτι, αν προηγουμένως δεν το έχεις ζήσει, δεν το έχεις δει. «Ο ζωγράφος που εμπνέεται από το περιβάλλον του είναι πιο πολύ δεμένος μ΄ αυτό, διότι είναι ένας παρατηρητής. Αν δεν παρατηρήσεις της φύση δεν μπορείς να ζωγραφίσεις. Ένας καλλιτέχνης όταν ζωγραφίζει ένα δέντρο κοιτάζει τα φύλλα του από κοντά, για να ζωγραφίσεις το τριαντάφυλλο πρέπει να το κοιτάξεις από πολύ κοντά, να παρατηρήσεις τα οδοντωτά φύλλα του. Και αφού τα κοιτάξεις από κοντά σα φυσιοδίφης, τα ζωγραφίζεις ανάλογα με το φως που υπάρχει, τις φωτοσκιάσεις. Ένας καλλιτέχνης πρέπει να είναι και επιστήμονας συγχρόνως, όπως ένας γιατρός κάνει μια τομή για να κάνει μια εγχείρηση και ξέρει από ανατομία για να μη κόψει όργανα ζωτικά, έτσι και ο ζωγράφος πρέπει να σπουδάσει, να μελετήσει τη φύση».

Κάθε καλλιτέχνης έχει το δικό του τρόπο να εκφράζεται, αλλά είναι αξιοσημείωτο, λέει ο Αλέκος Φασιανός, πόσο σημαντική είναι η επίδραση της καταγωγής και του περιβάλλοντος. Η φύση είναι η μούσα του. Μόνο που η σχέση του ανθρώπου με τη φύση αλλάζει ραγδαία. «Στην αρχαιότητα ήταν ιερά όλα π.χ. τα ποτάμια. Δεν μπορούσες να ρίξεις μέσα απορρίμματα και να τα καταστρέψεις, γιατί θα σε τιμωρούσαν οι θεοί. Ήταν ιεροσυλία. Είχαν δώσει ονόματα, όπως Ποσειδώνας, από το πόσις – νερό. Στα βουνά κατοικούσε ο Πάν και οι νύμφες, είχαν βάλει τους θεούς να κατοικούν στις κορυφές των βουνών. Τώρα που κατακτήθηκαν όλα αυτά έφυγαν και οι θεοί. Το βουνό δεν είναι άβατο, είναι βατό για όλους τους ανθρώπους που το καταστρέφουν. Έχουν τη μανία τελευταία να χτίζουν βίλες στις κορυφές των βουνών για να είναι πανοραμικές, λέει, για να βλέπουν, να κατοπτεύουν τα πάντα. Είναι σαν παιδιά, μετά από λίγο βαριούνται δεν ξαναπηγαίνουν και μένουν, ερημώνουν».

Εκείνο που ζούμε σήμερα είναι η αποξένωση του ανθρώπου από τη φύση. Τα παιδιά «δεν ξέρουν, πώς μεγαλώνουν τα πορτοκάλια», νομίζουν ότι όλα τα βγάζει το ψυγείο». Δεν υπάρχει ο απαιτούμενος σεβασμός για τη φύση. Η τραγωδία των πυρκαγιών του περασμένου καλοκαιριού στην Ελλάδα είναι και η τιμωρία για την ύβρη των ανθρώπων. Τα παραδείγματα καταστροφής του περιβάλλοντος και της φύσης είναι πολλά.

«Και στα νησιά έχουν καταστρέψει τη φύση», λέει ο Αλέκος Φασιανός, «στη Μύκονο έχουν καταστραφεί όλα από την οικοδόμηση, την υπεροικοδόμηση. Όπως υπάρχει και η υπεραλίευση. Δε βρίσκεις ψάρια πλέον. Εγώ ψαρεύω και από χρόνια τώρα στο βυθό δεν βρίσκεις τίποτα, είναι νεκροί οι βυθοί, από τον τρόπο που ψαρεύουν και δεν επεμβαίνει κανείς. Δεν πρέπει μόνον να κλαίμε, πρέπει να κάνεις και κάτι για να αποτρέψεις το κακό. Και νομίζω, καμία κυβέρνηση δεν έχει κάνει τίποτα, ούτε η προηγούμενη, ούτε η καινούρια δεν έχει κάνει κάτι για το περιβάλλον. Γιατί αυτό είναι και το πιο ζωτικό», σημειώνει ο Αλέκος Φασιανός.

Και ο καλλιτέχνης; Ο ζωγράφος; Ο Αλέκος Φασιανός; «Για μένα, ο τρόπος να δείξεις την καταστροφή, είναι να δείξεις τι ωραίο ήταν το περιβάλλον πριν την καταστροφή. Αυτή είναι η δική μου άποψη» λέει ο κ. Φασιανός.

Αυτό είναι και ένα μήνυμα αισιοδοξίας του Αλέκου Φασιανού ένα μήνυμα σεβασμού στη φύση που αποτυπώνεται στα έργα του, από τους ποδηλάτες που αποτελούν σταθερό μοτίβο μέχρι τα έργα που εκθέτει στο Μόναχο με τη χαρακτηριστική λιτότητα στην επιλογή των χρωμάτων. «Προσπαθώ να ζωγραφίσω με όσο το δυνατόν λιγότερα χρώματα γίνεται, με ένα κόκκινο, ένα μπλε. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες δεν ξέρουν να αναμειγνύουν τα χρώματα και τα αγοράζουν έτοιμες τις αναμείξεις. Αλλά δεν είναι μόνον τα χρώματα. Είναι και το θέμα. Πρέπει να έχει δει μια αλήθεια, μια ουσία και να προσπαθήσεις να τη δώσεις με το δικό σου τρόπο. Να μη μεταχειριστείς την τεχνική κάποιου άλλου ή να μιμηθείς την ξένη ζωγραφική, τη βυζαντινή ή την αρχαιοελληνική τέχνη. Και αυτό κακό είναι», καταλήγει ο Αλέκος Φασιανός: «Το παρελθόν είναι για να παίρνεις μάθημα. Το παρόν είναι να κάνεις αυτό που είσαι εσύ».