Η σύνοδος των «μειωμένων προσδοκιών»

Οι οκτώ αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων που αρχίζουν σήμερα τις διαβουλεύσεις τους στο Χάιλιγκενταμ της Γερμανίας δεν προβλέπεται να καταλήξουν σε κείμενο κοινής διακήρυξης στο φλέγον αυτό θέμα. Αυτή είναι τουλάχιστον η εκτίμηση κυβερνητικών κύκλων του Βερολίνου. Οι χώρες της ΕΕ επιμένουν σε νέα συμφωνία που θα ενισχύσει τις δεσμεύσεις του Πρωτοκόλλου του Κιότο επιβάλλοντας αυστηρότερα όρια για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Αντίθετα οι Ηνωμένες Πολιτείες απορρίπτουν την υιοθέτηση δεσμευτικών στόχων. Οι προσπάθειες της γερμανίδας καγκελαρίου και προεδρεύουσας των G8, Άγκελας Μέρκελ για να μετακινηθεί η αμερικανική πλευρά συνεχίζονται. Οι ενδείξεις πάντως δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές. Και όπως υπογραμμίζει ο σύμβουλος του αμερικανού προέδρου σε θέματα περιβάλλοντος Τζέιμς Κόνοτον: «Είμαστε καλά προετοιμασμένοι για τη συζήτηση αυτή στην κατεύθυνση του κοινού μας στόχου. Και αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί στα επόμενα 10 με 20 χρόνια μέσω βραχυπρόθεσμων βημάτων, τα οποία θα ορίσει μόνη της κάθε χώρα».

Η Άνγκελα Μέρκελ επιδιώκει μια συμφωνία με δεσμευτικούς στόχους για το διάστημα μετά το 2012 και το Πρωτόκολλο του Κιότο. Μάλιστα τον ερχόμενο Δεκέμβριο αρχίζουν νέες διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της Διεθνούς Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα, που θα γίνει στο Μπαλί της Ινδονησίας. Οι διαπραγματεύσεις αυτές θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το 2009 και η συμφωνία που θα προκύψει θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή από το 2012. Στόχος της καγκελαρίου είναι η συζήτηση για την προστασία του κλίματος να μείνει στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και να μην υποκατασταθεί ο ρόλος του διεθνούς οργανισμού από μεμονωμένες πρωτοβουλίες, όπως αυτή που προανήγγειλε πρόσφατα ο κ. Μπους. Για τον λόγο αυτόν η κυρία Μέρκελ επιμένει στη δέσμευση να μειωθούν μέχρι το 2050 κατά 50% οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα. Και αυτή τη συμφωνία θα πρέπει να είναι προϊόν διαβουλεύσεων εντός των Ηνωμένων Εθνών. «Χωρίς να θέλουμε να προτρέξουμε, επιθυμούμε να λάβει χώρα η διεθνής αυτή διαδικασία στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών. Και αυτό θα ήταν ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός», τόνισε πρόσφατα η κ. Μέρκελ.

Σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, η καγκελάριος είναι διατεθειμένη να φτάσει ακόμη και σε ανοιχτή σύγκρουση με την αμερικανική πλευρά στο ζήτημα αυτό. Από την άλλη το Βερολίνο αξιολογεί θετικά ότι σημειώνεται κινητικότητα στο ζήτημα του κλίματος και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Ελάχιστες είναι οι πιθανότητες σύγκλισης και στο άλλο μεγάλο ζήτημα. Αυτό του ελέγχου και της διαφάνειας των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο πεδίο των Hedgefunds (αμοιβαία κεφάλαια υψηλού ρίσκου). Οι εταιρείες αυτές διαθέτουν 1,6 τρισεκατομμύρια ευρώ και είναι σε θέση να κινητοποιήσουν μέσω δανείων διπλάσια και τριπλάσια ποσά. Η εκστρατεία της κυρίας Μέρκελ για τον έλεγχο των εταιρειών αυτών σκοντάφτει στην αντίσταση της Βρετανίας και των ΗΠΑ, που είναι τα ορμητήρια των Hedgefunds.

Η καλή είδηση είναι ότι οι οκτώ οικονομικά ισχυρές χώρες του πλανήτη αποφάσισαν να κάνουν ένα βήμα μπροστά στο ζήτημα των διαπραγματεύσεων για το παγκόσμιο εμπόριο. Οι «8» είναι αποφασισμένοι να δώσουν νέα ώθηση στον «γύρο της Ντόχα» και να ανοίξουν το δρόμο για την πρόσβαση των φτωχότερων χωρών στις διεθνείς αγορές.

Τα αποτελέσματα δεν θα είναι θεματικά. Πρόκειται άλλωστε για μια σύνοδο «μειωμένων προσδοκιών». Η συνάντηση των G8 δίνει ωστόσο την αφορμή για μια γενικότερη θεώρηση των παγκοσμίων προβλημάτων κάτω από το κριτικό βλέμμα της ενεργούς κοινής γνώμης. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι οι «8» έκαναν ότι μπορούσαν προκειμένου να αποφύγουν ακόμη και την οπτική επαφή με τους αντιπάλους της παγκοσμιοποίησης, ορθώνοντας έναν χαλύβδινο φράκτη ασφαλείας μήκους πολλών χιλιομέτρων στο Χάιλιγκενταμ.

Επιμέλεια: Σταμάτης Ασημένιος