Θα αλλάξει κάτι στην στρατιωτική συνεργασία;

Περισσότερες δυνατότητες για τη γαλλογερμανική συνεργασία στο στρατιωτικό πεδίο διακρίνει η καγκελάριος Μέρκελ, υπογραμμίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη διάθεση του Βερολίνου να έχει μεγαλύτερη παρουσία στη διεθνή πολιτική και στις εστίες κρίσης, όπως πρόσφατα διακήρυξαν ο πρόεδρος της χώρας Γιόαχιμ Γκάουκ και ο υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ.

Μέχρι τώρα, πάντως, η συνεργασία αυτή δεν δικαιώνει τη φήμη της. Παράδειγμα, η επέμβαση στο Μάλι. Η γερμανική συμβολή περιορίστηκε στην τροφοδοσία των γαλλικών αεροσκαφών. Εδώ και 25 χρόνια η γαλλογερμανική στρατιωτική συνεργασία επιδίδεται στο σημειωτόν. Ακόμη και η γαλλογερμανική ταξιαρχία, με 6 χιλιάδες άνδρες, δεν συμμετείχε ποτέ ως σύνολο σε καμία επιχείρηση. Κι αυτό παρά τις γαλλικές πιέσεις.

Εδώ και χρόνια το Παρίσι ζητά από το Βερολίνο υποστήριξη σε στρατιωτικές επιχειρήσεις, κυρίως στην Αφρική, ωστόσο οι γερμανικές κυβερνήσεις προτιμούν επιχειρήσεις ανθρωπιστικού χαρακτήρα. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια ήταν απογοητευτικά, υποστηρίζουν οι Γάλλοι. Ενώ στο πεδίο της οικονομίας η Γερμανία αναπτύχθηκε, στο πεδίο της πολιτικής ασφαλείας συρρικνώθηκε, επισημαίνουν.

Αναθεωρείται η φιλοσοφία της συγκράτησης;

Ο τέως υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε είχε ονομάσει τη γερμανική αποστασιοποίηση από τις διεθνείς στρατιωτικές επιχειρήσεις «φιλοσοφία της συγκράτησης». Όπως υπογραμμίζει ο Στέφαν Ζάιντεντορφ, πολιτικός επιστήμονας στο Γερμανογαλλικό Ινστιτούτο που εδρεύει στο Λούντβιγκσμπουργκ: «Στους γαλλικούς διπλωματικούς και αμυντικούς κύκλους τίθεται εδώ και καιρό το ερώτημα , σε ποιο βαθμό είναι σε θέση ή θέλει η Γερμανία να συμμετάσχει σε στρατιωτικές συμμαχίες».

Σε αυτά τα συμφραζόμενα, οι προσεκτικές δηλώσεις της καγκελαρίου Μέρκελ για «περισσότερη στρατιωτική συνεργασία» ερμηνεύονται από πολλούς αναλυτές ως «γερμανική στροφή». Οι αναλύσεις αυτές ενισχύονται και από την συμμετοχή των Σοσιαλδημοκρατών στην παρούσα γερμανική κυβέρνηση. Οι τελευταίοι δεν έπαψαν ποτέ να υπογραμμίζουν τη διεθνή ευθύνη της Γερμανίας. Αλλά και η καγκελάριος Μέρκελ δεν διστάζει να δηλώσει ότι το Βερολίνο «θα μοιραστεί τα βάρη με το Παρίσι». Όπως διαπιστώνει ο Στέφαν Ζάιντενντορφ, «από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της η νέα κυβέρνηση διαφαίνεται και στις Συνόδους Κορυφής της ΕΕ ότι αναθεωρείται η διακηρυγμένη από τον Βεστερβέλε φιλοσοφία της συγκράτησης».

«Αν δεν θέλετε ή δεν μπορείτε, θα βρούμε αλλού εταίρους»

Μια σαφής ένδειξη για αυτό συνιστά η ανακοίνωση του γάλλου προέδρου Ολάντ ότι προτίθεται να αποσύρει το τελευταίο γαλλικό σύνταγμα που σταθμεύει στη Γερμανία. Η υπόθεση του γαλλικού συντάγματος ήταν η τελευταία προειδοποιητική βολή προς τη γερμανική κυβέρνηση, με το εξής μήνυμα „εάν δεν θέλετε ή δεν μπορείτε, θα βρούμε αλλούς εταίρους“, εκτιμά ο γερμανός πολιτικός επιστήμονας.

Και όλα δείχνουν ότι η Γερμανία έλαβε το μήνυμα. Ωστόσο, πέρα των καλών προθέσεων και του γερμανικού «ναι» σε μια ευρωπαϊκή στρατιωτική επιχείρηση στην Κεντρική Αφρική, το Βερολίνο θα πρέπει να προχωρήσει και σε πράξεις. Όμως, προς το παρόν η καγκελάριος Μέρκελ θέλει να αφήσει σε άλλους τη στρατιωτική δραστηριοποίηση. Η Άγκελα Μέρκελ επιδιώκει να αποτρέψει ενδεχόμενη δραστηριοποίηση του ευρωπαϊκού σώματος, της λεγόμενης Battle-Group. Και αυτό γιατί από τον ερχόμενο Ιούνιο είναι η σειρά της Γερμανίας να επανδρώσει το στρατιωτικό σώμα.

Σε αυτή την περίπτωση, θα κληθούν γερμανοί στρατιώτες να πολεμήσουν στην Κεντρική Αφρική, κάτι το οποίο δεν επιθυμεί η καγκελάριος. Έτσι, προτιμά να λάβει μέρος στις στρατιωτικές επιχειρήσεις η γαλλογερμανική ταξιαρχία. Μια τέτοια εξέλιξη θα είχε τεράστια συμβολική σημασία, ενώ παράλληλα η ευθύνη της επιχείρησης θα έμενε σε γαλλικά χέρια.

Όπως είναι φυσικό η στάση αυτή του Βερολίνου προκαλεί εκνευρισμό στους ευρωπαίους εταίρους που κατηγορούν τη Γερμανία ότι ενώ λέει τι δεν θέλει, δεν κάνει ποτέ καμία πρόταση. Όλοι περιμένουν με αγωνία να διαπιστώσουν τι στα αλήθεια θα αλλάξει στη γερμανική στάση.

Alois Berger / Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου