Κακή αρχή για την ειρηνευτική διάσκεψη

Πέρασαν μήνες μέχρι να αποδεχθούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι τη συμμετοχή τους στην ειρηνευτική διάσκεψη του Μοντρέ. Αρχικά οι εκπρόσωποι της συριακής αντιπολίτευσης έλεγαν ότι δεν πρόκειται να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι με συνεργάτες του σημερινού προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ. Τελικά μεταπείστηκαν από τη διεθνή κοινότητα. Απέσυραν όμως και πάλι τη συμμετοχή τους, όταν ο γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να καλέσει και το Ιράν στις διαπραγματεύσεις. Η αναστάτωση της τελευταίας στιγμής ανάγκασε τον Μπαν Κι Μουν να ανακαλέσει τελικά την πρόσκλησή του προς την Τεχεράνη.

Όπως τονίζει ο Ρολφ Μίτσενιχ μιλώντας στη γερμανική ραδιοφωνία όλη αυτή η διελκυστίνδα «είναι μία ιδιαιτέρως κακή αρχή για μία σημαντική διάσκεψη, στην οποία κατά την άποψή μου θα έπρεπε να προέχουν ζητήματα ανθρωπιστικού χαρακτήρα, όπως η εκεχειρία, η περίθαλψη των τραυματιών και η τροφοδοσία των προσφύγων. Πράγματι έχει τρωθεί το κύρος του γ.γ. του ΟΗΕ, αλλά από την άλλη πλευρά ο γ.γ. του ΟΗΕ έχει αντιληφθεί, σωστά νομίζω, ότι και το Ιράν θα πρέπει να αποτελέσει ʻμέρος της λύσηςʼ για τη Συρία. Και αυτή η απαίτηση θα παραμείνει στην ατζέντα της συνάντησης».

«Μικρά βήματα προς την ειρήνευση»

Ο Γερμανός πολιτικός των σοσιαλδημοκρατών εκτιμά ότι αποτελεί ακόμη υπερβολικά αισιόδοξο και όχι άμεσα πραγματοποιήσιμο στόχο ο σχηματισμός μία νέας, μεταβατικής κυβέρνησης στη Συρία, που θα δρομολογήσει την «μετά Άσαντ» εποχή. Σημαίνει αυτό ότι έχουν γίνει λάθη τακτικής με την πρόσκληση προς την Τεχεράνη να προηγείται της συμφωνίας για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, αντί να συμβεί το αντίθετο; «Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις γι αυτό το ζήτημα, αλλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι ακριβώς είχε υποσχεθεί ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν στον γ.γ. κατά τις ιδιαίτερες συναντήσεις τους. Σε τελική ανάλυση όμως αυτό που έχει σημασία είναι να μην διακόψουμε επαφές με το Ιράν, γιατί η χώρα αυτή ανήκει στους βασικούς παίκτες, όχι μόνο στη διπλωματία, αλλά και στο πεδίο των μαχών».

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγερ προσπαθεί να περιορίσει τις προσδοκίες από την ειρηνευτική συνάντηση για τη Συρία: «Ας είμαστε προσεκτικοί, ας μην περιμένουμε ρηξικέλευθη συμφωνία, πρέπει να προχωρήσουμε προς μία πολιτική λύση με μικρά βήματα» δήλωσε ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας το απόγευμα της Τρίτης στο Παρίσι μετά από συνάντηση με τον Γάλλο ομόλογό του Λοράν Φαμπιούς. Σε αυτά τα μικρά βήματα θα μπορούσε να βοηθησει η Τεχεράνη, εκτιμά ο Ρολφ Μίτσενιχ: «Ο πρόεδρος Άσαντ αισθάνεται ισχυρός και πιστεύει ότι μπορεί να αναδειχθεί νικητής στο πεδίο των μαχών. Αλλά νομίζω ότι αυτή η προσέγγιση είναι λανθασμένη και εκεί είναι που χρειαζόμαστε το Ιράν, για να του επισημάνει αυτό το λάθος…»

Αίνιγμα ο μελλοντικός ρόλος του Άσαντ

Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ επιμένει στις δικές του διαχωριστικές γραμμές, εξαίροντας τον ρόλο του Άσαντ στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις. Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας υποστηρίζει μάλιστα ότι εκείνοι που απαιτούσαν τον αποκλεισμό του Ιράν από τη συνάντηση ήταν «οι ίδιοι» που θεώρησαν ότι η προηγούμενη ειρηνευτική διάσκεψη τον Ιούνιο του 2012 είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μία λύση στη Συρία προϋποθέτει και αλλαγή κυβέρνησης- εννοώντας προφανώς τις δυτικές κυβερνήσεις.

Απαντώντας στην ερώτηση πόσο πιθανή είναι η αποχώρηση του Άσαντ από την εξουσία, ο Ρολφ Μίτσενιχ είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στις προβλέψεις του. Αλλά όπως επισημαίνει «γι αυτό ακριβώς είναι τόσο σημαντική αυτή η διάσκεψη: αφήνει τουλάχιστον μία μικρή χαραμάδα ελπίδας, για να καταλήξουμε επιτέλους σε πολιτική διευθέτηση. Και τότε θα χρειαστούν συμβιβασμοί και πιστεύω ότι σε αυτήν την περίπτωση οι συμμετέχοντες, η Ρωσία για παράδειγμα, θα αντιληφθούν ότι η παρουσία του Άσαντ αποτελεί εμπόδιο. Ήδη βλέπουμε ότι μερικοί από τους εκπροσώπους της συριακής αντιπολίτευσης αρνούνται να παραστούν στη συνάντηση, ανεξαρτήτως της αντιπαράθεσης που έχει προκληθεί από την ενδεχόμενη συμμετοχή του Ιράν».

Dirk-Oliver Heckmann / Γιάννης Παπαδημητρίου
Υπεύθ.σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου