Κατάθλιψη: μια άγνωστη, αλλά πολύ διαδεδομένη ασθένεια που οδηγεί ακόμη και στο θάνατο

Tα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στον τομέα της διάγνωσης, επισημαίνει ο διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής του Μονάχου Ούλριχ Χέγκερλ, επικεφαλής ενός δικτύου για τη βελτίωση των συνθηκών θεραπείας της κατάθλιψης. «Είναι πολύ πιθανό, στους ίδιους ασθενείς να έχει γίνει παλιότερα εντελώς άλλη διάγνωση, όπως χρόνια κεφαλαλγία, χρόνια ισχυαλγία και άλλα παρόμοια. Και είναι πολύ πιθανό τώρα να γίνονται πιο σωστές διαγνώσεις», λέει ο καθ. Χέγκερλ.

Όσο καμία άλλη ασθένεια, η κατάθλιψη επηρεάζει σε βάθος την ποιότητα ζωής του ασθενούς, με αϋπνία, ανορεξία, και πληθώρα σωματικών και άλλων συμπτωμάτων, εσωτερικό κενό, απαισιοδοξία, αίσθημα αδιεξόδου και φοβίες, συμπτώματα που επιβαρύνουν τον ασθενή στη διεκπεραίωση των καθημερινών του ασχολιών. Οι έρευνες δείχνουν ότι 10% των Γερμανών υπέφεραν μία ή περισσότερες φορές από βαριάς μορφής κατάθλιψη. Από αυτούς το 15% κατέληξε στην αυτοκτονία. Στη Γερμανία οι αυτοκτονίες φτάνουν τις 11.000 το χρόνο, τα δύο τρίτα είναι άνδρες, και το ένα τρίτο γυναίκες. Οι απόπειρες αυτοκτονίας υπολογίζονται στις 100.000 – 200.000.

Η απώλεια ενός προσφιλούς προσώπου μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, όπως και η πίεση στο χώρο της εργασίας προβλήματα σύμφυτα με τις συνθήκες ζωής στις σύγχρονες ανεπτυγμένες κοινωνίες. «Υπάρχει πάντα η μία πλευρά, η ψυχολογική, ή ψυχοκοινωνική. Εδώ βρίσκουμε βιώματα από την παιδική ηλικία, υπερβολική πίεση στην εργασία, πένθος κλπ. Για τα αίτια αυτά έχουμε την ψυχοθεραπεία. Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά του νομίσματος με τους βιολογικούς και νευροβιολογικούς παράγοντες. Έχουμε γενετικούς παράγοντες, που παίζουν ένα ρόλο. Και για την αντιμετώπισή τους έχουμε τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Το ζήτημα δεν τίθεται διαζευκτικά, αλλά συνθετικά, γιατί έχουμε πάντα και τις δύο πλευρές», επισημαίνει ο καθ. Χέγκερλ. Κατά συνέπεια, η ενδεδειγμένη θεραπεία θα πρέπει συνίσταται στο σωστό συνδυασμό αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και ψυχοθεραπείας.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι πρώτες στις αυτοκτονίες έρχονται οι βαλτικές χώρες και ακολουθούν Ρωσία και Ουγγαρία, ενώ χαμηλά είναι τα ποσοστά σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως Ισπανία και Αγγλία. Η Κομισιόν υποστηρίζει την ανάπτυξη διεπιστημονικών δικτύων, ώστε με εκδηλώσεις, πληροφοριακό υλικό και υποδείξεις θεραπείας σε οικογενειακούς γιατρούς, κοινωνικούς λειτουργούς, κλινικές και άλλες ενδιαφερόμενες οργανώσεις να περιορισθεί το πρόβλημα. Τα δίκτυα αυτά είναι οργανωμένα τοπικά σε πόλεις και κοινότητες. «Αλλού είναι μία κλινική, που τραβάει μπροστά, αλλού μία ομάδα πρωτοβουλίας, αλλού ο δήμαρχος, αλλού ο παπάς της ενορίας, που υποστηρίζουν και προωθούν την προσπάθεια», λέει ο καθ. Χέγκερλ, ο οποίος έχει οργανώσει 40 τοπικά δίκτυα στη Γερμανία. Βεβαίως με την απαραίτητη κλινική υποδομή. Διαφορετικά το εγχείρημα είναι καταδικασμένο σε αποτυχία.