Λιτότητα παρά την ανάπτυξη ρεκόρ;

H δημοσιονομική πολιτική είναι μια περίεργη υπόθεση. Ενώ η ανάπτυξη και πάλι έχει πάρει ανοδική πορεία και τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται για πρώτη φορά από μια περίοδο βαθιάς ύφεσης και βουνού χρεών, οι αρμόδιοι δεν σκέφτονται τίποτα άλλα από την λιτότητα και μάλιστα περισσότερο από ότι πριν. Το επιχείρημα είναι ότι η μείωση του χρέους είναι συνταγματική επιταγή.

Τα σχέδια λιτότητας…

Αν το δει κανείς στενά, οι υπεύθυνοι από τον κυβερνητικό συνασπισμό έχουν δίκαιο. Η μείωση του χρέους που προβλέπεται στο γερμανικό σύνταγμα έχει μια παραδοξότητα. ¨Όσο πιο καλή είναι η οικονομική συγκυρία και τα δημοσιονομικά γι αυτόν το χρόνο, τόσο περισσότερο θα πρέπει να εξοικονομηθούν κονδύλια τα επόμενα χρόνια. Και αυτή η διαπίστωση της παραδοξότητας θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για την κυβέρνηση.

Τον περασμένο Ιούνιο ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παρουσιάζονται τα σχέδιά του για τον προϋπολογισμό του 2011, υπολόγισε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης δεν θα ξεπερνούσε το 1,6% και ο νέος δανεισμός θα έφτανε τα 65 δις ευρώ, ενώ το μακροπρόθεσμο διαρθρωτικό έλλειμμα στα 53 δις ευρώ. Το τελευταίο είναι σημαντικό γιατί επί τη βάσει του διαρθρωτικού ελλείμματος υπολογίζεται η ανάγκη εξοικονόμησης για τη μείωση του χρέους, η οποία επιτάσσει ότι μέχρι το 2016 η ομοσπονδία θα πρέπει να έχει μείωση το διαρθρωτικό έλλειμμα στα 10 δις ευρώ. Ο υπουργός Οικονομικών θα πρέπει να κλείσει την τρύπα ανάμεσα στα 53 δις ευρώ και τα 10 δις ευρώ ανά 7,2 δις ευρώ κάθε χρόνο. Για παράδειγμα, το 2011 το διαρθρωτικό έλλειμμα θα πρέπει να φτάσει τα 46 δις ευρώ και ο καθαρός δανεισμός τα 57,5 δις ευρώ. Και για να επιτευχθούν όλα αυτά η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε πριν λίγους μήνες αυτό το φιλόδοξο πακέτο μέτρων λιτότητας. Όλα αυτά είναι τα σχέδια του Σόιμπλε.

… και τα προσδοκώμενα οικονομικά στοιχεία

Όμως η οικονομία αναπτύσσεται καλύτερα από ότι αναμένονταν. Ο νέος δανεισμός αντί για 65 δις ευρώ θα φτάσει τα 60 δις ευρώ και το διαρθρωτικό έλλειμμα θα μειωθεί φέτος περισσότερο από ότι υπολογίζονταν. Κατά περίεργο όμως τρόπο η χώρα το 2011 θα πρέπει να περικόψει ακόμη περισσότερο τις δημόσιες δαπάνες, διότι το επιτρεπτό όριο για το διαρθρωτικό έλλειμμα δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 42 δις ευρώ και ο καθαρός νέος δανεισμός τα 54 δις ευρώ. «Θα ισοδυναμούσε με πολιτική καταστροφή αν μιλάμε συνεχώς για μέτρα λιτότητας» υποστηρίζει με αρκετή δόση θυμού εμπειρογνώμων της κυβέρνησης συνασπισμού. Και υπενθυμίζει ειρωνικά την έκφραση του υπουργείου, ότι ο σχεδιασμός του προϋπολογισμού για το 2011 βασίζεται στα προσδοκώμενα πραγματικά οικονομικά στοιχεία του 2010. «Τώρα που τα στοιχεία αυτά είναι καλύτερα, δεν μπορεί να κανείς ισχυρίζεται τώρα ότι δεν τα λαμβάνει υπόψη», προσθέτει.

Εμμονή στο πρόγραμμα λιτότητας

Το υπουργείο Οικονομικών δεν θέλει ούτε καν να εμπλακεί σε μια τέτοια προβληματική. Εκπρόσωπος δήλωσε κάπως διφορούμενα ότι ο δρόμος που αποφασίστηκε αρχές Ιουλίου στο πλαίσιο της απόφασης της κυβερνητικής επιτροπής για την εφαρμογή της συνταγματικής επιταγής μείωσης του χρέους αποτελεί τη νομική βάση για το υπουργείο Οικονομικών για την περεταίρω μείωση του δημόσιου χρέους. Γι αυτό και η γερμανική κυβέρνηση δεν πρόκειται να προτείνει αναδιαμόρφωση της πολιτικής κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού στο κοινοβούλιο. Ίσως διαπιστώσει και ο ίδιος υπουργός Οικονομικών κάποτε ότι η λιτότητα έχει και τα όριά της.

Handelsblatt/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Επιμέλεια Συνταξης: Μαρία Ρηγούτσου