Μείωση επιτοκίων και αγορές ABS

«Το Ευρωσύστημα θα αγοράσει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο απλών και διάφανων εγγυημένων χρεογράφων (ABS, Asset Backed Securities)...και ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο καλυμμένων ομολόγων στο πλαίσιο ενός νέου προγράμματος αγορών», είπε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου που ακολούθησε τη συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ ο Μάριο Ντράγκι. Το πρόγραμμα θα τεθεί σε εφαρμογή στις 2 Οκτωβρίου. Προηγουμένως το ΔΣ είχε αποφασίσει την περαιτέρω μείωση του βασικού επιτοκίου από το 0,15% στο 0,05%. Το αρνητικό επιτόκιο για τις τράπεζες που «παρκάρουν» βραχυπρόθεσμα τα κεφάλαια τους στην ΕΚΤ αυξάνεται παράλληλα στο 0,2%. Ο επικεφαλής του κεντρικού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος της ευρωζώνης παραδέχθηκε ότι η απόφαση δεν ελήφθη ομόφωνα, διευκρίνισε, ωστόσο, ότι ελήφθη με άνετη πλειοψηφία.

Ντράγκι: Θα λάβουμε και άλλα μέτρα, αν χρειαστεί

Στη σκιά των αποπληθωριστικών πιέσεων που εντείνονται, η ΕΚΤ επιδιώκει με τα εργαλεία αυτά να αυξήσει τη ρευστότητα στις αγορές και να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη. Ο Μάριο Ντράγκι τάχθηκε υπέρ της λήψης φιλικών προς την ανάπτυξη μέτρων, υποστηρίζοντας ότι οι κανονισμοί της ΕΕ αφήνουν αρκετά περιθώρια ελιγμών. Ο ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης διευκρίνισε, ωστόσο, ότι προέχει μια σοβαρή συζήτηση για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και σε ένα δεύτερο στάδιο η συζήτηση για την ευελιξία. «Αυτό είναι το ζητούμενο και αυτό είπα στο Jackson Hole», επισήμανε ο Μάριο Ντράγκι.

Ο επικεφαλής της ΕΚΤ υποσχέθηκε εάν χρειαστεί τη λήψη περαιτέρω μη συμβατικών μέτρων «στο πλαίσιο της εντολής της τράπεζας», προκειμένου να αποτραπεί ένα αποπληθωριστικό σπιράλ.

Επικρίσεις από τον Χανς-Βέρνερ Ζιν

Την αντίθεσή του στις αποφάσεις της ΕΚΤ εξέφρασε ο πρόεδρος του οικονομικού ινστιτούτου Ifo, Χανς-Βέρνερ Ζιν, χαρακτηρίζοντας άσκοπη τη μείωση του βασικού επιτοκίου. «Η ΕΚΤ εξήντλησε πρόωρα το οπλοστάσιό της και μείωσε υπερβολικά τα επιτόκια», είπε χαρακτηριστικά ο γερμανός οικονομολόγος, προσθέτοντας ότι το κεντρικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της ευρωζώνης έπεσε «στην παγίδα της ρευστότητας». Αναφερόμενος στην πρόθεση της ΕΚΤ να προχωρήσει στην αγορά ομολόγων, ο Χανς-Βέρνερ Ζιν παρατήρησε ότι με τον τρόπο αυτόν η κεντρική τράπεζα «αναλαμβάνει το επενδυτικό ρίσκο των επενδυτών, κάτι το οποίο δεν επιτρέπεται να κάνει, καθώς πρόκειται για μέτρα δημοσιονομικού και όχι νομισματικού χαρακτήρα».

To πρόβλημα εντοπίζεται στις αφερεγγυότητα των οφειλετών

«Ένα πρόγραμμα αγοράς τιτλοποιημένων χρεογράφων, δεν βοηθά εάν παραμείνει τόσο άσχημη η κατάσταση πολλών επιχειρήσεων στις χώρες της κρίσης ώστε να απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στη χορήγηση πιστώσεων», εκτιμά ο γενικός διευθυντής της Ένωσης Γερμανικών Βιομηχανικών και Εμπορικών Επιμελητηρίων (DIHK), Μάρτιν Βανσλέμπεν, προσθέτοντας ότι τα μέτρα που σήμερα αποφασίσθηκαν εγκυμονούν τον κίνδυνο να μεταβληθεί η ΕΚΤ σε bad bank της ευρωζώνης.

Ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Γερμανικών Τραπεζών, Μίχαελ Κέμερ, υποστήριξε ότι «το πρόγραμμα αγοράς ABS θα βοηθήσει τις τράπεζες να ενισχύσουν τους ισολογισμούς τους», διευκρίνισε όμως ότι «η πιστωτική στενότητα που υπάρχει σε πολλές χώρες της ευρωζώνης οφείλεται στην αφερεγγυότητα των οφειλετών και των επιχειρήσεων. Και στο πεδίο αυτό, το πρόγραμμα αγοράς ABS δεν μπορεί να προσφέρει καμία βοήθεια».

Σταμάτης Ασημένιος (afp, Reuters, dpa)