Μεγάλη νίκη της τουρκικής δημοκρατίας

Όλοι σχεδόν συμφωνούν ότι το αποτέλεσμα των χθεσινών εκλογών στην Τουρκία ανέτρεψε το πολιτικό σκηνικό της χώρας, αποτελώντας μια μεγάλη, προσωπική ήτταν για τον πρόεδρο Ερντογάν. Η εξαιρετικά κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση ανέδειξε μεν πρώτο το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με ποσοστό 41%, το οποίο όμως δεν αρκεί για τον σχηματισμό πλειοψηφικής κυβέρνησης. Από την άλλη, μεγάλος νικητής αυτής της αναμέτρησης αναδείχθηκε το φιλοκουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), το οποίο με ποσοστό 13% εξασφάλισε την είσοδό του στη βουλή.

Σε γραπτή του ανακοίνωση ο Ερντογάν, που δεν έχει συνηθίσει να χάνει, ανέφερε τα εξής: «Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών έδειξε ότι ο λαός δεν έδωσε εντλολή σε κανένα κόμμα που συμμετείχε στις εκλογές να σχηματίσει κυβέρνηση. Ελπίζω να υπάρξει μια βιώσιμη και ρεαλιστική αξιολόγηση. Σε αυτή τη διαδικασία που ξεκίνησε μετά τις εκλογές έχει κρίσιμη σημασία όλα τα κόμματα να επιδείξουν υπεύθυνη στάση και να διαφυλάξουν τη σταθερότητα και τα δημοκρατικά επιτεύγματα της Τουρκίας.»

Στο μεταξύ, σε συνέντευξή του στη γερμανική ραδιοφωνία ο τούρκος πολιτικός επιστήμονας και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Ντούισμπουργκ-Έσσεν, Μπούρακ Τσόπουρ, σχολίασε εκτενώς το αποτέλεσμα των εκλογών. «Κατ αρχήν πρέπει να πούμε ότι οι δημοκράτες στην Τουρκία καθώς και οι ομογενείς στη Γερμανία γιορτάζουν μια πολύ μεγάλη γιορτή, τη νίκη της τουρκικής δημοκρατίας και την πολιτική ήττα του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Αυτές οι εκλογές έχουν ένα μεγάλο ηττημένο και αυτός είναι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Συγχρόνως οι εκλογές σηματοδοτούν το τέλος της απολυταρχίας του Ερντογάν. Οι τούρκοι ψηφοφόροι έδειξαν την κόκκινη κάρτα στα σχέδιά του να εισάγει ένα αυταρχικό προεδρικό πολίτευμα».

Ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η άποψη του επιστήμονα για τον τρόπο με τον οποίο το φιλοκουρδικό κόμμα πέτυχε αυτή τη σημαντική νίκη. «Το Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών προσπάθησε να εντάξει στους κόλπους του τους πάντες. Ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς είναι μεγάλος ενορχηστρωτής και εμπνευστής αυτής της πολιτικής, που προσπάθησε να ενώσει όλους τους αδικημένους και καταπιεσμένους του καθεστώτος Ερντογάν υπό την στέγη του κόμματός του».

Σε ό,τι αφορά το πολιτικό μέλλον της Τουρκίας ο Τσόπουρ δήλωσε ότι όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά, προαναγγέλλοντας μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο για τη χώρα: «Το Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών θα μπορούσε για παράδειγμα να αποδεχτεί μια κυβέρνηση μειοψηφίας. Προς το παρόν το παιχνίδι παραμένει ανοιχτό. Δεν μπορεί να εκτιμήσει κανείς προς τα πού θα εξελιχθεί το πολιτικό σκηνικό στην Τουρκία. Υπάρχει η επιλογή μιας κυβέρνηση μειοψηφίας, με την ανοχή μιας κυβέρνησης ( σσ: AKP), αλλά και ενός συνασπισμού ή νέων εκλογών, εάν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης δεν καταφέρει να πετύχει συνεργασία». Ο Μπούρακ Τσόπουρ υπενθύμίζει πάντως όλα τα κόμματα είχαν προεκλογικά δηλώσει στη βουλή ότι δεν προτίθενται να συνεργαστούν με το κόμμα του Ερντογάν. Η πρώτη άρνηση ήρθε στο μεταξύ ευθέως από τον ακροδεξιό εθνικιστή Ντεβλέτ Μπαχτσελ, ενώ και το HDP απέκλεισε μέσω του συμπροέδρου του ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Οι κινήσεις αυτές σηματοδοτούν έτσι την αρχή ενός «σκληρού πόκερ»

Σε κάθε περίπτωση τα επόμενα βήματα σύμφωνα με το τουρκικό Σύνταγμα είναι τα εξής: σύγκλιση της νέας βουλής, εκλογή του νέου προέδρου βουλής και ανάθεση σχηματισμού κυβέρνησης από τον Ερντογάν στο πρώτο σε ψήφους κόμμα. Αν η πρώτη διερευνητική εντολή αποτύτει, η εντολή μεταβιβάζεται στο επόμενο κόμμα κλπ. Η όλη διαδικασία δεν μπορεί να διαρκέσει πάνω από 45 ημέρες, διαφορετικά η χώρα πηγαίνει σε νέες εκλογές.

Aριάνα Φερεντίνου, Κων/πολη / DLR / Αλεξάνδρα Κοσμά