1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Μεταμοσχεύσεις ανοσοκυττάρων για τη θεραπεία λευχαιμίας

24 Ιουνίου 2014

Γερμανοί ερευνητές πηγαίνουν ένα βήμα μπροστά στη θεραπεία της λευχαιμίας εστιάζοντας στις μεταμοσχεύσεις ανοσοκυττάρων. Στόχος η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και η αποφυγή μολύνσεων.

https://p.dw.com/p/1CPRK
Εικόνα: picture-alliance/dpa

Όσο πιο γρήγορα γίνει η διάγνωση της λευχαιμίας, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες θεραπείας της, εκτιμούν ειδικοί. Συχνά όμως η διάγνωση γίνεται τυχαία, όπως στην περίπτωση του πρώην υπ. Εξωτερικών της Γερμανίας Γκίντο Βεστερβέλε. Σε δύσκολες περιπτώσεις λευχαιμίες η μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων είναι κοινή πρακτική. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο άρρωστος μυελός των οστών των ασθενών αντικαθίσταται με υγιή κύτταρα από συμβατούς δότες. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος ο ασθενής να μην μπορεί να δεχτεί το μόσχευμα ομαλά, κάτι που αυξάνει τους κινδύνους πρόσθετων μολύνσεων. Για το λόγο αυτό οι ασθενείς με λευχαιμία πρέπει να κάνουν συχνά εμβόλια. Για ορισμένες περιπτώσεις όμως -π.χ. μολύνσεις από μύκητες ή έρπη- δεν υπάρχουν εμβόλια.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο ανοσοποιητικός μηχανισμός του ασθενή να χρειάζεται μήνες ή ακόμη και χρόνια για να αποκατασταθεί. «Η πλειοψηφία των ασθενών εμφανίζει μολύνσεις μέσα στις πρώτες τέσσερεις εβδομάδες από τη μεταμόσχευση. Αλλά οι ασθενείς ενδέχεται να εμφανίσουν σοβαρές λοιμώξεις ακόμη μετά από χρόνια», αναφέρει ο καθηγητής Ιατρικής Αντρέας Μάκενσεν από την Πανεπιστημιακή Κλινική του Ερλάγκεν.

Εμφύτευση Β-λεμφοκυττάρων

Η ερευνητική ομάδα του Αντρέας Μάκενσεν προσπαθεί να μειώσει τον κίνδυνο μολύνσεων μετά τις μεταμοσχεύσεις. Η ομάδα περιλαμβάνει επιστήμονες από το Ινστιτούτο Ιολογίας καθώς επίσης και από το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Φρίντριχ Αλεξάντερ της Νυρεμβέργης- Ερλάγκεν. Στόχος τους είναι στο μέλλον οι ασθενείς να λαμβάνουν λειτουργικά Β –λεμφοκύτταρα μέσω μεταμόσχευσης βλαστικών κυττάρων. Η ερευνητική ομάδα έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να διαχωρίσει πειραματικά Β-λεμφοκύτταρα που απαιτούνται για θεραπευτικούς σκοπούς. Ειδικότερα οι ερευνητές έχουν αναπτύξει μία μέθοδο «καθαρισμού» των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος που προέρχονται από το αίμα του δότη, στον ασθενή οργανισμό μετά τη μεταμόσχευση μυελού των οστών.

Έρευνα για τις μεταμοσχεύσεις ανοσοκυττάρων από την Πανεπιστημιακή Κλινική του Ερλάγκεν
Έρευνα για τις μεταμοσχεύσεις ανοσοκυττάρων από την Πανεπιστημιακή Κλινική του ΕρλάγκενΕικόνα: GBF

Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει έως και τέσσερεις μήνες μετά τη μεταμόσχευση. «Αυτή ακριβώς είναι η περίοδος, κατά την οποία ο ασθενής δεν έχει αναπτύξει ακόμη νέο ανοσοποιητικό σύστημα και κατά συνέπεια διατρέχει ακόμη τον κίνδυνο λοίμωξης. Είμαστε σε θέση να αποδείξουμε ότι κατά την φάση αυτή δεν υπάρχουν κύτταρα μνήμης στο αίμα του ασθενούς», αναφέρει ο επικεφαλής της έρευνας. Τα κύτταρα αυτά είναι υπεύθυνα για την ανοσοποιητική μνήμη του οργανισμού. Είναι, με άλλα λόγια, υπό μία έννοια υπεύθυνα για την ανοσολογική μνήμη του οργανισμού. Αυτά ακριβώς τα κύτταρα ενδιαφέρουν τους ερευνητές μιας και πρόκειται κατά κάποιο τρόπο για τον «χώρο αποθήκευσης πληροφοριών για το σχηματισμό των αντισωμάτων κατά των ασθενειών».

Πρώτα θετικά μηνύματα

Μετά από την θεραπεία με βλαστικά κύτταρα,οι ασθενείς με λευχαιμία μπορούν να αποκτήσουν και πάλι ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, προσλαμβάνοντας στοιχεία από τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος του δότη. Εάν για παράδειγμα ο δότης είχε εμβολιαστεί κατά του τύφου, τα αντισώματα που απέκτησε μεταδίδονται και στο δέκτη. Πάνω σε αυτό ακριβώς το θέμα εργάζονται οι επιστήμονες στην Πανεπιστημιακή Κλινική του Ερλάγκεν, προσπαθώντας να μελετήσουν τον τρόπο υποδοχής και μελέτης αυτών των ανοσοκκυτάρων. Ωστόσο, υπάρχει πάντα, σύμφωνα με τους γερμανούς επιστήμονες, ο κίνδυνος κατά τη μεταμόσχευση τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος να μην είναι μόνο τα ευκτέα αντισώματα έναντι βακτηρίων και ιών, αλλά επίσης να είναι αυτοαντισώματα ή αλλοαντισώματα. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρές διαταραχές στο ανοσοποιητικό σύστημα του δέκτη.

Νέες ελπίδες για την αποτελεσματικότερη θεραπεία της λευχαιμίας
Νέες ελπίδες για την αποτελεσματικότερη θεραπεία της λευχαιμίαςΕικόνα: picture-alliance/dpa

Η εν λόγω έρευνα βρίσκεται ακόμη στην αρχή, δηλαδή στη φάση των ελέγχων ασφαλείας και της σκοπιμότητας της μελέτης για την ιατρική πράξη. Στη μελέτη αυτή συνέβαλαν και δεκαπέντε ασθενείς με λευχαιμία. Ανάμεσά τους και ένας ασθενής ηλικίας 21 ετών από τη βόρεια Βαυαρία, ο οποίος υπεβλήθη σε μεταμόσχευση τον περασμένο Μάρτιο. «Ο ίδιος βρίσκεται ήδη στο σπίτι του και νιώθει πως η υγεία του είναι σε άριστη κατάσταση. Έρχεται συχνά για τους απαιτούμενους προληπτικούς ελέγχους και ανταποκρίνεται πολύ καλά σε όλα», αναφέρει ικανοποιημένος ο καθηγητής Μάκενσεν.

Ηeise Gudrun / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. σύνταξης: Ειρήνη Αναστασοπούλου