Με ‘δούρειους ίππους’ εναντίον των καρκινικών κυττάρων

Αυτό ισχυρίζεται ο καθηγητής Βιοφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Όδενζε στη Δανία Όλεν Μουρίτσεν. Τα λιπίδια από τη φύση τους έχουν την ικανότητα να εισχωρούν στα ζωντανά κύτταρα και να δημιουργούν με τη σειρά τους μικροσκοπικά σφαιρίδια, που ονομάζονται λιποσώματα. Τα λιποσώματα είναι πολύ μικρά σωματίδια, έχουν διάμετρο μόλις 100 νανομέτρων. Σχηματίζονται από μόνα τους σε ειδικές συνθήκες μέσα στο νερό, όπου, αν διαλυθεί ένα φάρμακο, το απορροφούν αυτόματα. Έτσι μπορούν να μετατραπούν σε ένα είδος αγωγού του φαρμάκου: γεμίζουμε δηλαδή τα λιπίδια με φάρμακο και τα μεταφέρουμε ενδοφλέβια στον ανθρώπινο οργανισμό. Αν μάλιστα λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι τα αιμοφόρα αγγεία των όγκων είναι πορώδη, έχουν δηλαδή μικρές τρυπούλες. Τότε, όπως εξηγεί ο κος Μουρίτσεν «μέσα από τις τρυπούλες αυτές μπορούν να διεισδύσουν τα λιποσώματα και κατά αυτόν τον τρόπο να φτάσουν στο εσωτερικό του καρκινικού έλκους.»

Το πρόβλημα όμως μέχρι τώρα ήταν ότι το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα αναγνώριζε τα τεχνητά αυτά σωματίδια ως εχθρικά προς τον οργανισμό. Η λύση βρέθηκε, όταν οι επιστήμονες υπό τον Μουρίτσεν επικάλυψαν τα λιποσώματα με λιποπολυμερίδια, μακριά και λεπτά μόρια, τα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα τα αντιμετωπίζει απλώς ως ‘νερό’ και επιτρέπει τη διείσδυση τους στον οργανισμό. Εδώ και μερικά χρόνια Δανοί επιστήμονες ξεκίνησαν τη χρήση των τεχνητών αυτών λιποσωμάτων, αλλά ακόμα δεν έχουν φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο λόγος είναι ότι μέχρι σήμερα τα λιποσώματα απελευθερώνουν πολύ μικρό ποσοστό του φαρμάκου στον οργανισμό. Ο Όλεν Μουρίτσεν, ωστόσο, δηλώνει αισιόδοξος για την εξέλιξη της έρευνας: «Σύντομα θα έχουμε καλά νέα: Γιατί τώρα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα συγκεκριμένο ένζυμο, σαν δόλωμα, μέσα στο λιπόσωμα, γιατί όπως διαπιστώσαμε αυτό ακριβώς το ένζυμο υπάρχει κατ’ εξοχήν στους όγκους. Ελκύεται από τα καρκινικά κύτταρα. Μπορούμε δηλαδή να τοποθετήσουμε την ‘βόμβα’ εκεί, όπου πρέπει να εκραγεί».

Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των πειραμάτων σε ζώα ήταν πολύ ενθαρρυντικά. Φέτος προγραμματίζονται ήδη οι πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους, και μάλιστα με την ουσία Σισπλατίνη που δρα κατά του καρκίνου του εντέρου. Αν όλα πάνε κατ’ ευχή, σε τρία με τέσσερα χρόνια τα θεραπευτικά λιποσώματα θα είναι διαθέσιμα για τους ασθενείς.