Μια ελληνική παρουσία ενταγμένη στην τοπική πολιτιστική σκηνή

Οι καλλιτέχνες δεν συνιστούσαν ποτέ εμφανές χαρακτηριστικό της ελληνικής παρουσίας στη Γερμανία. Παρ’ όλα αυτά ακόμη και ως ψηφίδες δίνουν το δικό τους στίγμα στην ανομοιογενή πια ελληνική παροικία και συχνά αναδεικνύονται σε μικρά, δυναμικά παραδείγματα αξιοσημείωτης πολιτιστικής παρουσίας. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι τα καλλιτεχνικά πρότζεκτ της Ελισάβετ Χάσε από την Κολωνία.

Περφόρμανς από ξένους καλλιτέχνες για πολυπολιτιστικό κοινό

Μια Ελληνίδα από τη Βέροια που εδώ και 21 χρόνια ζει και εργάζεται στην Κολωνία. Μοναδικά της όπλα η πίστη της στη λυτρωτική επίδραση της τέχνης και η κοινωνική ταυτότητα του ξένου. Συνηθισμένο καλλιτεχνικό εργαλείο της η περφόρμανς.

Η Ελισάβετ δεν συμμετέχει όμως στα δρώμενα. Έχοντας κατά νου μια ιδέα, μια ιστορία ή ένα γεγονός αρχίζει και ψάχνει καλλιτέχνες κάθε είδους και κυρίως κάθε εθνικότητας για μια κοινή περφόρμανς. Παραμένει ασφαλώς πάντα εκεί σαν ψυχή της παράστασης, σαν συντονιστής και κατευθύνει. Μια επίπονη προσπάθεια, κάτι σαν ψυχανάλυση επί σκηνής που, όπως λέει η Ελισάβετ, είναι χρονοβόρα και απαιτεί σεβασμό και κατανόηση της προσωπικότητας του κάθε καλλιτέχνη: «Στην αρχή υπάρχουν πάντα δυσκολίες. Αλλά μετά τα καταφέρνω ή μάλλον τα κατάφερα μέχρι τώρα. Με ορισμένους καλλιτέχνες συνεννοούμαι αμέσως, με άλλους κάνω αγώνα. Είναι μια διαδικασία που διαρκεί. Εκείνο όμως που χρειάζεσαι κυρίως, είναι ο σεβασμός. Σεβασμός και κατανόηση της προσωπικότητας του κάθε καλλιτέχνη, της νοοτροπίας του.»

Η Ελισάβετ Χάσε παρουσίασε την προηγούμενη Κυριακή στην Κολωνία μια περφόρμανς με θέμα το ‘Πάθος’, με τη συμμετοχή 13 καλλιτεχνών χωρίς όνομα, Incognito, από 11 εθνικότητες, από 3 διαφορετικά είδη καλλιτεχνικής έκφρασης. Μουσική, χορός, ηθοποιία. Από Κινέζους μέχρι Βραζιλιάνους, από Έλληνες, Αμερικανούς μέχρι και Τούρκους. Τι ρόλο παίζει άραγε το γεγονός ότι όλοι ή μάλλον οι περισσότεροι είναι ξένοι; «Μεγάλο», απαντά η κ. Χάσε και προσθέτει «και μάλιστα δεν επηρεάζει τη συνεργασία μόνον η κουλτούρα και η εθνικότητα, αλλά ακόμη και η οικογένεια, η κοινωνική προέλευση, το σχολείο, η μόρφωση, η γειτονιά. Δηλαδή δεν πρόκειται απλά και μόνον για έναν παράγοντα.»

Με τη συμπαράσταση της τοπικής αυτοδιοίκησης

Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που η κ. Χάσε βουτάει στα βαθιά νερά. Είχε παρουσιάσει χοροθέατρο στις φυλακές της Κολωνίας με τη συμμετοχή νεαρών κρατουμένων αλλά και το πρότζεκτ για την κακοποίηση των παιδιών στην Αφρική. Όλες αυτές οι καλλιτεχνικές της δημιουργίες υποστηρίχθηκαν υλικά και ηθικά από το δήμο της Κολωνίας.

Στο ζήτημα εάν αντιμετώπισε σαν ξένη κάποια δυσκολία, η Ελισάβετ είναι κατηγορηματική: «Ακριβώς το αντίθετο. Μου προσφέρθηκε μεγάλη βοήθεια και συμπαράσταση από το Δήμο της Κολωνίας, το υπουργείο του κρατιδίου και από διάφορους άλλους δημόσιους χορηγούς της τοπικής αυτοδιοίκησης και του κρατιδίου. Πιστεύω ότι είχα ειδική αντιμετώπιση. Και αυτό γιατί πολύ λίγοι Έλληνες κάνουν τέτοια πρότζεκτ και κυρίως δεν λαμβάνουν ενεργά μέρος στην πολιτιστική ζωή της Κολωνίας. Οι τοπικοί πολιτικοί παράγοντες στον δήμο με βοήθησαν πολύ.»

Είναι γνωστό ότι ο δήμος της Κολωνίας στηρίζει την ελληνική παροικία. Επίσης γνωστό είναι όμως ότι οι περισσότεροι Έλληνες καλλιτέχνες, όπως γενικά, οι Έλληνες της Γερμανίας, δεν παίρνουν μέρος στην πολιτιστική ζωή της πόλης.

Τα τελευταία 32 χρόνια στην Κολωνία φαίνεται ότι, εκτός εξαιρέσεων, ακόμη και οι καλλιτεχνικοί νεοσσοί ελληνικής προέλευσης δεν μετέχουν στα τοπικά πολιτιστικά δρώμενα.

Επίσης οι Έλληνες της παροικίας δύσκολα συμπαραστέκονται με την παρουσία τους σε τέτοιες εκδηλώσεις γιατί πρώτον δεν τις γνωρίζουν, αφού ενημερώνονται σχεδόν αποκλειστικά από τα ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια και δεύτερον, αποφεύγουν ό,τιδήποτε ‘δυσκολοχώνευτο’.

Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης