Νέοι κανόνες ασφαλείας για γεωτρήσεις

Η νέα οδηγία καθιερώνει ελάχιστα κοινά πρότυπα ασφαλείας στην ΕΕ και ανεβάζει τον πήχη για ιδιωτικές εταιρίες που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στην έρευνα και την εξόρυξη. Για πρώτη φορά θεσπίζεται η υποχρέωση του ενδιαφερόμενου επενδυτή να εκπονεί ανάλυση ρίσκου και να αποδεικνύει ότι είναι σε θέση να καλύψει τις όποιες περιβαλλοντικές ζημιές προκληθούν από τη γεώτρηση.

Όπως εξηγεί ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. καθηγητής Ιωάννης Τσουκαλάς «η εταιρία θα πρέπει να υπακούσει στους κανόνες ασφάλειας που τίθενται και να αποδείξει ότι έχει τα μέσα να το πράξει. Δεν αρκεί να εμφανιστεί μία εταιρία που έχει μία λογιστική επάρκεια σε χρήματα. Πρέπει να αποδείξει την τεχνική της επάρκεια, πρέπει να αποδείξει τη δυνατότητα που έχει εάν γίνει ατύχημα να το επανορθώσει και να προφυλάξει τον Ευρωπαίο πολίτη από πιθανές επιδράσεις ενός ατυχήματος» λέει ο Έλληνας ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.

Η νομοθετική πρωτοβουλία της ΕΕ προετοιμάζεται από το 2010 μετά την έκρηξη στην πλατφόρμα Deepwater Horizon που είχε προκαλέσει τον θάνατο 11 ανθρώπων, καθώς και μία πετρελαιοκηλίδα σχεδόν 5 εκατομμυρίων βαρελιών.

Οικονομική ανάπτυξη και οικολογική προστασία

Ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Χριστιανοδημοκρατών Χέρμπερτ Ρόιλ εκτιμά ότι με το νέο νομοθετικό πλαίσιο οι γεωτρήσεις είναι ασφαλείς, στο μέτρο του δυνατού. «Με τη νέα οδηγία βελτιώνουμε τις προδιαγραφές ασφαλείας, αλλά ταυτόχρονα διασφαλίζουμε τη συνέχιση των γεωτρήσεων. Γιατί αυτό είναι το ζητούμενο: Θέλουμε να συνεχίσουμε τις γεωτρήσεις, αλλά θέλουμε και να διασφαλίσουμε ότι οι όποιοι κίνδυνοι είναι ελεγχόμενοι».

Αυτή η επιχειρηματολογία δεν πείθει την ομάδα των Πρασίνων, που υποστηρίζει ότι η οδηγία είναι ανεπαρκής, γιατί δεν προβλέπει συγκεκριμένο καταμερισμό ευθυνών, ούτε θεσπίζει προληπτικούς ελέγχους από ανεξάρτητη αρχή. Χαρακτηριστικό το σχόλιο από την Αυστριακή ευρωβουλευτή των Πρασίνων Εύα Λίχτενμπεργκερ. «Θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε μία ευεργετική ρύθμιση, που να προβλέπει ανεξάρτητους ελέγχους για τις προδιαγραφές ασφαλείας και περιβαλλοντικής προστασίας. Αντ΄αυτού σταματήσαμε στα μισά του δρόμου. Και αυτό γιατί τα κράτη-μέλη που ήδη κάνουν γεωτρήσεις προσπάθησαν, και το κατάφεραν τελικά, να μπλοκάρουν μία ρύθμιση που θα περιγράφει πολύ συγκεκριμένα τις ευθύνες τους».

Ενεργειακός ανταγωνισμός με τις ΗΠΑ

Ο Χέρμπερτ Ρόιλ, εκφράζοντας την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών, απορρίπτει τις αιτιάσεις και υποστηρίζει ότι η όποια νέα οδηγία δεν μπορεί παρά να ισορροπεί ανάμεσα στην οικολογική προστασία και την οικονομική ανάπτυξη.
«Το ερώτημα είναι: χρειαζόμαστε ενέργεια, ναι ή όχι;» διερωτάται ο Γερμανός πολιτικός στην Deutsche Welle. Και δίνει την εξής απάντηση: «Αν ναι, τότε θα επωμιστούμε και κάποιο ρίσκο, αρκεί να είναι ελεγχόμενο. Αυτό ισχύει και για το fracking. Αν το αποκηρύξουμε, είναι σαν να αδιαφορούμε για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων, που θα οδηγούσε σε αισθητή μείωση των τιμών ενέργειας. Νομίζω ότι δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Από την άλλη πλευρά δεν μπορούμε να προχωρήσουμε ανεξέλεγκτα όπως οι Αμερικανοί».

Η οδηγία δεν κάνει συγκεκριμένη αναφορά στο fracking, τη νέα, διαμφισβητούμενη μέθοδο για την εξόρυξη φυσικού αερίου σε μεγάλο βάθος με τη βοήθεια χημικών ουσιών, που εφαρμόζεται ήδη στις ΗΠΑ. Θα μπορούσε ωστόσο να αποτελέσει νομικό προηγούμενο για μελλοντικές γεωτρήσεις με fracking. Με τη νέα μέθοδο οι Αμερικανοί έχουν αποκτήσει σημαντικό πλεονέκτημα στον ενεργειακό ανταγωνισμό. Παρ’ όλα αυτά ο Επίτροπος για την ενέργεια Γκύντερ Έτινγκερ, μιλώντας στο Κοινοβούλιο, προσπαθεί να καθησυχάσει τους οικολόγους και υπόσχεται ότι η Ευρώπη θα καταφέρει να εξάγει τις δικές της περιβαλλοντικές προδιαγραφές ακόμα και στην Αμερική.

«Όταν εγκριθεί αυτή η νέα οδηγία, δεν θα σταματήσουμε εκεί. Θα διασφαλίσουμε ότι η οδηγία εφαρμόζεται πλήρως, ότι δεν υπάρχουν περιθώρια παράκαμψης, ότι θα γίνουν αμερόληπτοι έλεγχοι από ανεξάρτητες αρχές. Και στη συνέχεια η Κομισιόν θα έρθει σε επαφή με τις γειτονικές χώρες όπως την Ουκρανία, αλλά και με τους εταίρους μας στον ΟΠΕΚ ή στη Βόρεια Αμερική και θα προσπαθήσουμε να εξάγουμε και εκεί τις δικές μας προδιαγραφές ποιότητας και ασφάλειας» λέει ο Γερμανός Επίτροπος.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής