Νίκη Ερντογάν στις τουρκικές εκλογές

Λίγες μόνο ώρες μετά το κλείσιμο των εκλογικών κέντρων στην Τουρκία τα πρώτα αποτελέσματα κατέγραφαν μια σαρωτική νίκη του πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν και του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Το AKP παραμένει πρώτα κόμμα καταφέρνοντας μάλιστα να αυξήσει τη διαφορά του από το δεύτερο κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες. Σημαντική είναι η ήττα του κεμαλιστικού κόμματος CHP, το οποίο αγγίζει το 22%. Τρίτο κόμμα αναδεικνύεται το Εθνικιστικό MHP με 14,2%, το οποίο κατάφερε να ξεπεράσει το όριο του 10% και να μπει στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρουν παρουσιάζει η εκλογή 28 ανεξάρτητων βουλευτών, από τους οποίους 24 πρόσκεινται στο φιλοκουρδικό DTP.

Τα προγνωστικά είχαν βέβαια προαναγγείλει εδώ και μέρες μια νίκη του ισλαμικού-συντηρητικού κόμματος της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Το γεγονός όμως ότι το κόμμα του τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν θα σημείωνε σαρωτική νίκη αυξάνοντας το ποσοστό του κατά σχεδόν 12 ποσοστιαίες μονάδες αποτελεί σίγουρα έκπληξη. Στις δηλώσεις του χθες το βράδυ ο τούρκος πρωθυπουργός εμφανίστηκε αρκετά συγκρατημένος παρά τη μεγάλη νίκη: «Ο νικητής των εκλογών είναι οι πολίτες, το κοινό μας μέλλον και η σταθερότητα της χώρας. Δεν θα επιτρέψουμε στη νίκη να μας μεθύσει. Το αντίθετο: Αισθανόμαστε ακόμα πιο βαριά την ευθύνη στους ώμους μας. Δεν θα μετακινηθούμε ούτε χιλιοστό από τις θεμελιώδεις αρχές της Δημοκρατίας μας. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την ένταξή μας στην ΕΕ και την προώθηση των μεταρρυθμίσεων στην Τουρκία».

Οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές συμφωνούν ότι η μεγάλη νίκη του Ταγίπ Ερντογάν οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους. Πρώτον, στην σημαντική οικονομική ανάπτυξη της χώρας, που φθάνει το 6 με 7% ετησίως. Δεύτερον, στην ψήφο διαμαρτυρίας των Τούρκων με αποδέκτη την ηγεσία του στρατού, η οποία είχε απειλήσει με πραξικόπημα θέτοντας έτσι «βέτο» στην υποψηφιότητα του υπουργού Εξωτερικών Αμπντουλά Γκιουλ για τη διαδοχή του Νεσντέτ Σεζέρ στην προεδρία της Δημοκρατίας. Ενδιαφέρον έχει πάντως το γεγονός ότι ο πιστός μουσουλμάνος Αμπντουλά Γκιούλ παραμένει ο πιο δημοφιλής πολιτικός της χώρας. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του Χασάν Τσεμάλ της φιλελεύθερης εφημερίδας Χουριέτ για το αποτέλεσμα των χθεσινών εκλογών: «Είναι το μεμοράντουμ του λαού κατά του, ας το αποκαλέσουμε, μεμοράντουμ του στρατού. Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι η μεγάλη νίκη δικαιολογεί τώρα υπεροψία από πλευράς των κυβερνητικών στελεχών».

Μια από τις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης Ερντογάν θα είναι προφανώς η εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας. Μετά την απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Τουρκίας σύμφωνα με την οποία στην εκλογή προέδρου θα πρέπει να συμμετάσχουν τα δύο τρίτα των βουλευτών και με δεδομένο ότι το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης δεν καταλαμβάνει την πλειοψηφία του 75% στην Εθνοσυνέλευση, ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν θα πρέπει τώρα να αναζητήσει την συναίνεση κάποιου άλλου κοινοβουλευτικού κόμματος ή ομάδας βουλευτών στην εκλογή νέου προέδρου της Δημοκρατίας.