Οι πρόσφυγες απειλούν τη συνοχή της γερμανικής κυβέρνησης

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η συνάντηση των αρχηγών του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού στο Βερολίνο, την ώρα που ο πρωθυπουργός της Βαυαρίας και ηγέτης του συγκυβερνώντος κόμματος των βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) Χορστ Ζέεχοφερ έχει εκφράσει ανοιχτές διαφωνίες προς την πολιτική της γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ όσον αφορά τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης σε γερμανικό επίπεδο. Στο μεταξύ, Μέρκελ και Ζέεχοφερ συναντήθηκαν και κατ´ ιδίαν χθες το βράδυ στην καγκελαρία για μία προπαρασκευαστική συζήτηση προτού καθίσουν σήμερα στο τραπέζι μαζί με τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, αντικαγεκλάριο και αρχηγό του τρίτου συγκυβερνώντος κόμματος, των Σοσιαλδημοκρατών (SPD).

Η κατάσταση για το μέλλον του κυβερνητικού συνασπισμού διαγράφεται πάντως ιδιαίτερα κρίσιμη, δεδομένου ότι ο Ζέεχοφερ έχει ζητήσει επιτακτικά από τη Μέρκελ να λάβει άμεσα μέτρα για τον περιορισμό της εισροής των προσφύγων από την Αυστρία στη Βαυαρία και μάλιστα μέχρι την Κυριακή. Τα σύνορα Βαυαρίας-Aυστρίας αποτελούν πράγματι την κύρια είσοδο των προσφύγων προς τη Γερμανία. Από την πλευρά του ο αντικαγκελάριος Γκάμπριελ κατηγορεί τους άλλους δύο κυβερνητικούς εταίρους ότι με τη στάση τους θέτουν σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα των χειρισμών της κυβέρνησης.

Το τέλος του κυβερνητικού συνασπισμού;

Για κρίση της γερμανικής κυβέρνησης, αποχώρηση των βαυαρών βουλευτών, ακόμη και πιθανό τέλος του κυβερνητικού συνασπισμού κάνουν στο μεταξύ λόγο σήμερα κύκλοι από τη Βαυαρία. Ωστόσο ανάλογες κρίσεις δεν είναι σπάνιες στη συνύπαρξη των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ και των Χριστιανοκοινωνιστών του Ζέεχοφερ. Πέρα από τις ήδη υπάρχουσες διαφωνίες τους, οι δύο εταίροι έχουν αναλάβει ξεχωριστούς, αν όχι αλληλοσυμπληρούμενους ρόλους, εντός της γερμανικής κυβέρνησης. Κυρίως όσον αφορά την προσφυγική κρίση η διττή αυτή στάση φαίνεται αναγκαία. Από τη μία η γερμανίδα καγκελάριος ευθυγραμμίζεται με την Κομισιόν και χώρες όπως η Σουηδία και το Λουξεμβούργο, οι οποίες αναζητούν μια «ευρωπαϊκή λύση» στο ζήτημα των προσφύγων, την ώρα που άλλες χώρες, όπως η Αυστρία και η Σλοβενία, συζητούν πλέον ανοιχτά το χτίσιμο φραχτών για τον περιορισμό των προσφυγικών εισροών.

Από την πλευρά του ο Ζέεχοφερ, πρωθυπουργός του κρατιδίου της Βαυαρίας, παρουσιάζεται ως ένας πολιτικός που ενδιαφέρεται προσωπικά για τις αγωνίες και τα προβλήματα των Βαυαρών. Κι ενώ αυτή η στρατηγική δίνει εδώ και χρόνια άνετο εκλογικό προβάδισμα στους Χριστιανοκοινωνιστές, το τελευταίο διάστημα φαίνεται να εισέρχεται και ένας ακόμη παράγοντας στο παιχνίδι: η άνοδος της δημοτικότητας του ευρωσκεπτικιστικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), η δεξιά πτέρυγα του οποίου επικράτησε στις πρόσφατες εσωκομματικές εκλογές. Ο Ζέεχοφερ δεν διστάζει λοιπόν να υιοθετήσει σήμερα τη λαϊκιστική ρητορική της αρχηγού του AfD Φράουκε Πέτρι, προκειμένου να αντλήσει πολιτικά οφέλη.

Η προσφυγική κρίση, ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα

Η προσφυγική κρίση δημιουργεί ωστόσο εντάσεις και στο εσωτερικό άλλων ευρωπαϊκών κρατών όπως και μεταξύ των εμπλεκόμενων χωρών του νότου. Για αυτόν τον λόγο τα βλέμματα πολλών κυβερνήσεων είναι τώρα στραμμένα προς την σημερινή συνάντηση των τριών συγκυβερνώντων πολιτικών αρχηγών στο Βερολίνο. Για παράδειγμα ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν δήλωσε στο γερμανικό τηλεοπτικό κανάλι ZDF ότι οι φράχτες «θέτουν σε κίνδυνο την ίδια την Ευρώπη». Από την πλευρά του ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι έχει τονίσει σε διάφορες συνεντεύξεις του ότι η προσφυγική κρίση δεν αποτελεί πρόβλημα των ενδιάμεσων χωρών αλλά των χωρών που αποτελούν τελικό προορισμό των προσφύγων. Ενώ ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς επανέλαβε σε συνομιλία του με τον γερμανό ομόλογό του Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ ότι «η εστία του προβλήματος βρίσκεται στην Τουρκία».

Ένα είναι σίγουρο πάντως: η προσφυγική κρίση έχει επηρεάσει αρνητικά τη δημοτικότητα της Άγκελα Μέρκελ. Όπως παρατηρούν οι Financial Times, η γερμανίδα καγκελάριος κατάφερε σε πολύ μικρό διάστημα να γίνει από ισχυρότερη γυναίκα του κόσμου ένα πολιτικό πρόσωπο με ημερομηνία λήξης. Ίσως για αυτό, πρώτη προτεραιότητα της γερμανίδας καγκελαρίου μοιάζει πλέον να είναι η διατήρηση των ισορροπιών εντός της γερμανικής κυβέρνησης αλλά και η ενδυνάμωση της δικής της θέσης δίπλα στους κυβερνητικούς εταίρους της.

Μπ. Ρίγκερτ, Κ. Αλ. Σολτς