Οι Σέρβοι στις κάλπες

Σε δημοψήφισμα για την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας τείνει να γίνουν οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξάγονται σήμερα στη Σερβία, Πόσο ανοιχτά είναι όλα τα ενδεχόμενα μας περιγράφει με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο ο σέρβος εκλογολόγος Μάρκο Μπλαγκογιεβιτς. «Το Ριζοσπαστικό Κόμμα», λέει, «συγκεντρώνει ποσοστό 33% για να γίνει η επόμενη κυβέρνησης της Σερβίας. Το ίδιο ποσοστό συγκεντρώνει το Δημοκρατικό Κόμμα και οι σύμμαχοί του, δηλαδή ο συνασπισμός κομμάτων που υποστηρίζει την ευρωπαϊκή τροχιά της Σερβίας. Υπάρχει όμως και ένα ποσοστό 33% να μην συγκεντρώσει κανένα κόμμα την πλειοψηφία και να έχουμε νέες εκλογές το φθινόπωρο».

«Η Ευρώπη ο ιστορικός στόχος της Σερβίας»

Η Δύση πολύ θα ήθελε να κερδίσουν οι ευρωπαϊκές δυνάμεις στη χώρα, διότι φοβάται ότι σε διαφορετική περίπτωση θα προκληθούν συγκρούσεις στο Κοσσυφοπέδιο, που μόλις πριν από 3 μήνες αυτοανακυρχήθηκε ανεξάρτητο. Αν και κανένα μεγάλο κόμμα δεν είναι πρόθυμο να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της πρώην σερβικής επαρχίας, πολλοί σέρβοι βλέπουν το μέλλον τους στην Ε.Ε. Σε μια από τις τελευταίες προεκλογικές συγκεντρώσεις ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος Μπόρις Τάντιτς, που είναι και πρόεδρος της χώρας, κάλεσε τους οπαδούς του να επιλέξουν ευρωπαϊκή τροχιά. «Ο μεγάλος ιστορικός στόχος της Σερβίας είναι η Ευρώπη. Είναι θέμα ουσίας και όχι τύπου, που αφορά της ζωή όλων μας» τόνισε.

Ο Τάντιτς υπέγραψε πρόσφατα τη συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης με την Ε.Ε. και τώρα ισχυρίζεται ότι η συμφωνία, που στην πραγματικότητα θα δημιουργήσει ζώνη ελεύθερου εμπορίου, θα βοηθήσει τη Σερβία να προστατεύσει καλύτερα τα συμφέροντά της στο Κοσσυφοπέδιο.

Ρυθμιστικό ρόλο ο Κοστούνιτσα αλλά…

Την ερμηνεία αυτή αμφισβήτησε ο νυν πρωθυπουργός Βόιζλαβ Κοστούνιτσα, τον οποίο οι σχολιαστές τον αποκαλούν εθνικιστή. «Δεν πρόκειται για πραγματική συμφωνία σύνδεσης με την Ε.Ε.. Γιατί ένα άρθρο της προβλέπει ότι η Σερβία θα πρέπει να αποχωριστεί τμήμα της επικράτειάς της για να γίνει κάποτε μέλος της Ε.Ε.», δήλωσε σε συνέντευξη. Ο Κοστούνιτσα έχει ελάχιστες πιθανότητες να διατηρήσει την πρωθυπουργία. Το κόμμα του όμως που σύμφωνα με τα προγνωστικά συγκεντρώνει ένα 12 % θα είναι σημαντικός εταίρος σε πιθανή κυβέρνηση συνασπισμού. Πιθανός εταίρος μπορεί να είναι και το Ριζοσπαστικό Κόμμα του Βόισλαβ Σέσελι, που φαίνεται να διατηρεί τα πρωτεία στην προτίμηση των ψηφοφόρων. Ο ίδιος ο Σέσελι βρίσκεται προφυλακισμένος στη Χάγη και ο αντικαταστάτης του Τόμισλαβ Νίκολιτς έχει χτίσει προφίλ εθνικιστή. Στις προεδρικές εκλογές του Φεβρουαρίου έχασε μόλις οριακά. Η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου και η διαμάχη με την Ε.Ε ήταν από τα κεντρικά θέματα του προεκλογικού του αγώνα.

«Η Ε.Ε. αναγνώρισε την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου. Πώς μπορώ να πιστέψω πως η Ε.Ε. στηρίζει την παραμονή του στην σερβική επικράτεια», αναρωτήθηκε.

… και το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Μιλόσεβιτς

Οι οπαδοί του Νίκολιτς βρίσκονται στα φτωχά στρώματα της σερβικής κοινωνίας, Οι υποσχέσεις του για πάταξη της διαφθοράς και των κρουσμάτων νεποτισμού, του έχουν δώσει ένα επιπλέον αέρα. Από την πλευρά του ο Μπόρις Τάντιτς υποσχέθηκε περισσότερες θέσεις εργασίας και αύξηση των μισθών. Ο σχηματισμός ισχυρής κυβέρνησης είναι το ζητούμενο μετά την εκλογική μάχη. Τόσο ο Κοστούνιτσα , όσο και ο εθνικιστής Νίκολιτς, τα έχουν ήδη βρει στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου, αλλά και στη στάση έναντι της Ε.Ε. Το Δημοκρατικό Κόμμα του Τάντιτς ίσως χρειαστεί μετεκλογικές πατερίτσες στρεφόμενο σε μικρότερα κόμματα. Τελικά, ρόλο ρυθμιστή μπορεί να αποκτήσει και το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Αν και πολύ μικρό ίσως να αποδειχτεί τελικά πολύ χρήσιμο τόσο στις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, όσο και στους λεγόμενους εθνικιστές…

Επιμέλεια:Ειρήνη

Αναστασοπούλου