Οι τριακόσιοι του Corvey

Για τον πολυΐστορα Γερμανό συγγραφέα, μεταφραστή, λόγιο Ραούλ Σροτ έχουμε μιλήσει. Αφορμή μας ήταν το φετινό βιβλίο του για τον Όμηρο που τον φαντάζεται σαν γραμματέα στην ασσυριακή διοίκηση της Κιλικίας κάπου τον 7ο αιώνα προ Χριστού, όπως στην Κιλικία φαντάζεται και την αρχαία Τροία. Οι ιδιόρρυθμες αυτές απόψεις είναι αποτέλεσμα μιας μεταφραστικής κατ αρχήν δουλειάς του Σροτ: μετέφερε πάλι στα γερμανικά την Ιλιάδα κατά παραγγελία της ραδιοφωνίας της Έσσης. Το βιβλίο εκδόθηκε τον Μάρτιο προκαλώντας ουκ ολίγες αντιρρήσεις, τώρα είναι έτοιμη και η μετάφραση που κρίθηκε και επικρίθηκε ήδη σε αρμόδια περιοδικά ως άπιστη, αλλά υποβλητική. Ήρθε λοιπόν η ώρα να ξαναδιαβάσουν οι Γερμανοί Όμηρο.

Οι τριακόσιοι πείσμονες

Αυτό ακριβώς έγινε πριν από λίγες μέρες και μάλιστα στο ανάκτορο Κορβάι, στη Βεστφαλία, παρά τον ποταμό Βέζερ, ένα παλιό μοναστήρι Βενεδικτίνων που μεταξύ διαφόρων θησαυρών έχει και μερικές παμπάλαιες μυστηριώδεις νωπογραφίες εμπνευσμένες από τα ομηρικά έπη. Μαζεύτηκαν λοιπόν απ’ όλη τη Γερμανία στην αυτοκρατορική αίθουσα του παλιού επιβλητικού μοναστηριού μερικές εκατοντάδες άνθρωποι, 200 ήταν μόνιμα παρόντες στην αίθουσα και 200 πηγαινοέρχονταν. Κι τι έκαναν αυτοί οι πείσμονες 300 ας πούμε; Παρακολούθησαν επί 4 ολόκληρες ημέρες την απαγγελία ολόκληρης της Ιλιάδας, στη μετάφραση του επίσης παρόντος Ραούλ Σροτ. 13 γνωστοί ηθοποιοί απήγγειλαν αυτά τα εικοσιτετράωρα και τις 24 ραψωδίες της Ιλιάδας με μουσικά διαλείμματα και ανάπαυλες. Αυτό είναι το θέμα μας. Όχι αν ο Ραούλ Σροτ είναι ένας καλλιεργημένος σαλτιμπάγκος με τις αιρετικές απόψεις του για τον Όμηρο, όχι αν η μετάφραση της Ιλιάδας προδίδει και ως ποιο βαθμό το πρωτότυπο. Αυτά συζητήθηκαν και θα ξανασυζητηθούν.

Υπόστρωμα παιδείας

Το θέμα μας είναι αυτοί οι πείσμονες 300 που δεν ήταν κλασικοί φιλόλογοι, αλλά γιατροί και δικηγόροι και ό, τι άλλο. Τι προσελκύει αυτούς τους ηλικιακά ώριμους ας ομολογηθεί Γερμανούς; Τι τους κάνει να αποδυθούν στο ταξίδι για τις όχθες του Βέζερ και την ομηρική τετραήμερη πανδαισία; Είναι το παλιό κλασικό γυμνάσιο που τους δίδαξε λατινικά και ελληνικά και τους ενέπνευσε όχι τόσο αόριστο σεβασμό, όσο θερμή αγάπη για την αρχαιότητα, στη συγκεκριμένη περίπτωση για τους μύθους, γι αυτά τα ωραία παραμύθια από την παιδική ηλικία της ανθρωπότητας. Δεν χρειάζεται να αντιπαραθέσει κανείς ότι 200 πήγαν και 20 ή 40 ή 80 εκατομμύρια ήταν απόντες. Το ζήτημα είναι να καταλάβει κανείς το λιγοστό άλας της γης. Αυτό είναι το ζήτημα και το ζητούμενο, η απουσία δεν θέλει και πολλές εξηγήσεις, είναι σχεδόν αυτονόητη, αλλά η παρουσία η πείσμων και ένθερμη των ολίγων, αυτή είναι δυσερμήνευτη και σκοτεινή. Υπάρχει στην κεντρική Ευρώπη, υπάρχει ακόμα, ένα υπόστρωμα παιδείας, που λειτουργεί εσωτερικά, που ξεπερνά τους συνειδητούς φορείς του και δείχνει στις ψυχές τον νότο, την Ελλάδα, σαν τόπο πνευματικής καταγωγής, σαν τόπο προέλευσης των ευγενέστερων επιτευγμάτων του ανθρώπου. Όχι, δεν είναι στείρα αρχαιολατρία, είναι βιωμένη παιδευτική φαντασίωση. Ζωοδότειρα.