«Ομαλοποιείται» η κατάσταση στη Γευγελή

Με το νέο κέντρο τράνζιτ που βρίσκεται έξω από την Γευγελή οι αρχές της ΠΓΔΜ ελπίζουν να βελτιωθεί η κατάσταση και να μην επαναληφθούν οι εικόνες του καλοκαιριού. Εκεί βρίσκεται και ο αφγανός Μπαργκαλάι Ρεζάι ο οποίος εργαζόταν ως μεταφραστής της γερμανικής Bundeswehr στο Κούντους. «Έρχομαι από το βόρειο Αφγανιστάν που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν. Αναγκάστηκα να φύγω και να έρθω στην Ευρώπη. Θέλω να πάω στη Γερμανία ή και στη Σουηδία. Θέλω να φέρω και την οικογένειά μου. Και σε αυτούς αρέσει η ελευθερία…».

Συνοπτικές διαδικασίες

Η καταγραφή των προσφύγων στο νέο κέντρο τράνζιτ γίνεται με συνοπτικές διαδικασίες. Αφού γίνει η καταγραφή τους, διηγείται ο Μπαργκαλάι Ρεζάι, οι πρόσφυγες μπορούν να φάνε και να κάνουν ντους. Στη συνέχεια τους μεταφέρουν σε ένα άλλο σημείο όπου τους περιμένουν ταξί, λεωφορεία αλλά και τρένα για να τους μεταφέρουν στα βόρεια της χώρας, στα σύνορα με τη Σερβία. Όπως εξηγεί ο Γιόκο Λαζάρεβ, συνοριοφύλακας και υπεύθυνος οργάνωσης του κέντρου τράνζιτ: «Έρχονται ένας ένας, παίρνουμε τα στοιχεία τους, ελέγχουμε τα έγγραφα που διαθέτουν ήδη, είτε ελληνικά είτε από άλλη αρχή και κάνουμε την καταγραφή ανά ομάδες 15 ατόμων. Στη συνέχεια τους επιστρέφουμε τα χαρτιά και τους οδηγούμε στα διαθέσιμα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς». Το προσωρινό κέντρο τράνζιτ έχει δυνατότητες καταγραφής και περίθαλψης 1.500 ατόμων.

Μετά τις χαοτικές εικόνες που έκαναν το γύρο του κόσμου το καλοκαίρι, με σκοπιανούς αστυνομικούς να χτυπάνε με γκλοπ νεοαφιχθέντες πρόσφυγες για να τους απωθήσουν, η ΦΥΡΟΜ είχε δεχθεί δριμεία κριτική. Το γεγονός ότι η χώρα δέχεται τώρα δια της νομίμου οδού πρόσφυγες στη χώρα, οφείλεται σε αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας. Οι πρόσφυγες έχουν πλέον στη διάθεσή τους 72 ώρες προκειμένου να διασχίσουν οργανωμένα και ελεγχόμενα τη χώρα ή να καταθέσουν αίτηση χορήγησης ασύλου.

Διαπληκτισμοί μεταξύ Σύρων και Αφγανών

Μέχρι στιγμής όμως ούτε ένας πρόσφυγας έχει υποβάλει σχετική αίτηση. «Κατά μέσο όρο οι πρόσφυγες περνούν τρεις ώρες στη χώρα μας», λέει ο Γιόκο Λαζάρεβ. Παρότι η κατάσταση μοιάζει να ομαλοποιείται, ο ίδιος τονίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της: «Η ΕΕ πρέπει να προστατεύσει τα σύνορά της, τα σύνορά της δεν είναι εδώ, αλλά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Εάν σταματούσαν τους πρόσφυγες εκεί, δεν θα έφταναν ποτέ εδώ».

Από ποιες χώρες όμως προέρχονται οι περισσότεροι πρόσφυγες; Όπως εξηγεί η εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στη Γευγελή, Αλεξάνδρα Κράουζε: «Στην αρχή, τον Ιούνιο, το 80% ήταν Σύροι και οι Αφγανοί 7% περίπου. Εν τω μεταξύ όμως, εδώ και μερικές εβδομάδες έχει αλλάξει άρδην η εικόνα και έχουμε όλο και περισσότερες οικογένειες Αφγανών».

Η ίδια κάνει λόγο και για συχνούς διαπληκτισμούς μεταξύ των δυο εθνοτικών ομάδων: «Συχνά οι Σύροι εξοργίζονται όταν Αφγανοί ή άλλες εθνότητες ισχυρίζονται ότι είναι Σύροι, καθώς αισθάνονται ότι με τον τρόπο αυτό οι τελευταίοι εκμεταλλεύονται την δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Εξοργίζονται λοιπόν και λένε ότι δεν είναι Σύροι και πως απλά προσποιούνται πως είναι Σύροι. Λένε πως αυτό δεν είναι σωστό επειδή οι ίδιοι είναι εκείνοι που υποφέρουν».

Σε κάθε περίπτωση πάντως, και η ίδια επιβεβαιώνει ότι με το νέο κέντρο τράνζιτ η κατάσταση έχει βελτιωθεί αισθητά. Και όχι μόνον. Και οι αστυνομικοί μεταχειρίζονται πλέον τους πρόσφυγες πολύ καλύτερα, «ορισμένοι έμαθαν ακόμη και λίγες λέξεις αραβικά για να συνεννοούνται».

Ρίχαρντ Φουξ / Κώστας Συμεωνίδης