Ο γερμανός υπΕξ σε Βαγδάτη και Ερμπίλ

Σχεδόν ταυτόχρονα με την άφιξη των πρώτων αεροσκαφών της γερμανικής πολεμικής αεροπορίας που μεταφέρουν στο βόρειο Ιράκ 36 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας, έφθασε στη Βαγδάτη για επαφές σήμερα το πρωί ο υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ. Στις συναντήσεις του με τον ιρακινό ομόλογό του, τον πρόεδρο της χώρας, καθώς και τον νέο εντολοδόχο πρωθυπουργό Χαϊντάρ Αλ Αμπάντι ο κ. Στάινμαϊερ δήλωσε ότι θέλει να στείλει ένα «μήνυμα αλληλεγγύης».

Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας συναντήθηκε στη συνέχεια στο Ερμπίλ με τον πρόεδρο των αυτόνομων κουρδικών περιοχών Μασούντ Μπαρζανί, αλλά και πρόσφυγες. Στις επαφές Στάινμάιερ συζητήθηκε η χθεσινή απόφαση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες για την αποστολή όπλων στους κούρδους του βορείου Ιράκ.

Γεφυροποιός ο νέος ιρακινός πρωθυπουργός Αλ Αμπάντι;

Προτεραιότητα του νέου εντολοδόχου πρωθυπουργού Αλ Αμπάντι είναι ο σχηματισμός κυβέρνησης «εθνικής ενότητας». Ήδη ο μετριοπαθής πολιτικός πραγματοποιεί πρώτες επαφές. Το προβλήματα της χώρα είναι ωστόσο τεράστια.

Ο απερχόμενος ιρακινός πρωθυπουργός Νούρι Αλ Μαλίκι αφήνει πίσω του μια χώρα υπό διάλυση. Η προέλαση των τζιχαντιστών της οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος» συνεχίζεται, οι Κούρδοι στο βόρειο Ιράκ ενισχύουν την αυτονομία τους και την ίδια στιγμή επικρατεί διχασμός σε πολιτικό, αλλά και θρησκευτικό επίπεδο. Την Πέμπτη το βράδυ ο πρωθυπουργός Νούρι Αλ Μαλίκι σε τηλεοπτικό του διάγγελμα ανακοίνωσε ότι δεν θα διεκδικήσει τρίτη θητεία, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για τη διαδοχή του από τον μετριοπαθή σιίτη Χαϊντάς Αλ Αμπάντι. Ο νέος εντολοδόχος πρωθυπουργός θα πρέπει κατ΄ αρχήν να διακριθεί ως γεφυροποιός μεταξύ των εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων στο Ιράκ. Το εγχείρημα ρίνεται εξαιρετικά δύσκολο αν λάβουμε υπόψη τις μάχες στο βόρειο Ιράκ, τον διχασμό της κοινωνίας και τα πολλά καθημερινά προβλήματα.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα ο Νούρι αλ Μαλίκι αρνούνταν να αποχωρήσει από την εξουσία, παρά τις πιέσεις που δέχονταν από το εξωτερικό και το εσωτερικό. Όταν όμως ακόμα και το ίδιο του το κόμμα, το κόμμα Ντάβα, εξέφρασε την στήριξή του στον Αλ Αμπάντι, ο αλ Μαλίκι πήρε τελικά την απόφαση να εγκαταλείψει τη εξουσία, εκτιμά ο Θίοντορ Κάρασικ, διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο Εγγύς Ανατολής και Στρατιωτικών Αναλύσεων του Κόλπου (INEGMA) στο Ντουμπάι, μιλώντας στην DW: «Με τον τρόπο αυτό άνοιξε ο δρόμος για την αναζήτηση ενός πολιτικού, ο οποίος θα γεφυρώσει το χάσμα εντός της πολιτικής ελίτ στο Ιράκ και θα έχει ταυτόχρονα και τη στήριξη των σουνιτών. Προφανώς αυτό είναι που έπεισε τελικά τον Αλ Μαλίκι να αποχωρήσει. Ακόμα και σήμερα όμως δημιουργεί πολλά προβλήματα. Αλλά αυτό είναι ο κανόνας στην ιρακινή πολιτική.

Σε διάλογο με όλες τις πλευρές

Για τον Θίοντορ Κάρασικ η επιλογή του μετριοπαθούς σιίτη Αλ Αμπάντι δεν αποτελεί έκπληξη. Ο 62χρονος επιλέχτηκε γιατί είναι σε θέση να προωθήσει την «εθνική συμφιλίωση». Όσο τα ινία της χώρας βρίσκονταν ακόμα στα χέρια του Σαντάμ Χουσεΐν ο Αλ Αμπάντι ζούσε εξόριστος στο Λονδίνο. Μετά την ανατροπή του, ο Αλ Αμπάντι διετέλεσε το 2004 υπουργός Μέσων Επικοινωνίας της μεταβατικής κυβέρνησης:
«Ο νέος πρωθυπουργός έχει την ικανότητα να συνομιλήσει όσο με τους σουνίτες όσο και με τους κούρδους, εκτιμά ο Θίοντορ Κάρασικ. Κύρια αποστολή του για τις πρώτες 100 μέρες είναι να διασφαλίσει την στήριξη των σουνιτών, αλλά και των στρατιωτικών από την εποχή του Σαντάμ Χουσεΐν. Οι επαφές με ανθρώπους του προηγούμενου καθεστώτος είναι σημαντικές γιατί υποστήριξή τους είναι καθοριστική».

Στο μεταξύ ο Αλ Αμπάντι ανακοίνωσε μέσω Facebook ότι δεν υπόσχεται κάτι που του είναι αδύνατο να πραγματοποιήσει. Η πρώτη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει είναι ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης, η οποία να διασφαλίσει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποδοχή από τα κόμματα. Σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας έχει στη διάθεσή του το πολύ 30 μέρες.

Andreas Gorzewski / Στέφανος Γεωργακόπουλος (dpa, afp)