Ο Ερντογάν θα παραμείνει σκληρός

Θα ξεκινήσει νέα ειρηνευτική διαδικασία με τους Κούρδους ή θα τηρηθεί ακόμα πιο σκληρή στάση απέναντί τους από τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν μετά την μεγάλη νίκη του κόμματός του στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές; Στη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα ο Ερντογάν καταφέρθηκε με μεγάλη σφοδρότητα εναντίον των Κούρδων. Εκατοντάδες συνελήφθησαν, πολλοί έχασαν τη ζωή τους, ενώ κομματικά γραφεία δέχθηκαν επιθέσεις και υπέστησαν καταστροφές.

Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η βία αυτή στόχο είχε να βοηθήσει τον Τούρκο Πρόεδρο ώστε να ενισχύσει τη θέση του και να κερδίσει τις εκλογές. Στόχο τον οποίο βεβαίως πέτυχε, με το AKP να κερδίζει μάλιστα την αυτοδυναμία. Μια αυτοδυναμία που οι δημοσκοπήσεις δεν είχαν προβλέψει. Το γεγονός λοιπόν ότι πέτυχε το στόχο του μήπως σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να εξακολουθήσει να ασκεί τόση βία εναντίον των Κούρδων και ίσως είναι μια ευκαιρία να ξεκινήσει ενδεχομένως και ένας ειρηνευτικός διάλογος; Ο Γκίντερ Μάγερ, ερευνητής σε θέματα που αφορούν την Εγγύς Ανατολή, μιλώντας στο γερμανικό ραδιόφωνο DLF περιγράφει μια πιο απαισιόδοξη εκδοχή:

«Πολύ πιο πιθανό μου φαίνεται ότι ο Ερντογάν, με τη νέα ισχύ που διαθέτει, θα καταφερθεί πολύ πιο σκληρά εναντίον των αντιφρονούντων, κατά της αντιπολίτευσης, εναντίον των Κούρδων. Η Τουρκία εξελίσσεται σε ένα αστυνομικό κράτος. Η αντιπολίτευση διώκεται, η κοινωνία είναι βαθιά διχασμένη και τώρα έχει την ευκαιρία ο Ερντογάν, ενισχυμένος από την εκλογική του νίκη και στο όνομα της σταθερότητας, να καταφερθεί ακόμα πιο σκληρά εναντίον της αντιπολίτευσης, ενισχύοντας τη θέση του. Το ενισχυμένο προεδρικό σύστημα ήταν αυτό που ήθελε να επιτύχει. Για τον λόγο αυτό το φιλοκουρδικό κόμμα HDP παραμένει ένα εμπόδιο και η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Ερντογάν».

O ενισχυμένος ρόλος της Τουρκίας

Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες ο ρόλος της Τουρκίας για την επίλυση του προσφυγικού έχει ενισχυθεί. Η ΕΕ σε κάθε ευκαιρία το τελευταίο διάστημα επαναλαμβάνει ότι η Άγκυρα είναι ένας απαραίτητος εταίρος. Όχι βέβαια χωρίς ανταλλάγματα:

«Ο Ερντογάν πάντα τόνιζε πως αν θέλετε να απαλλαγείτε από το προσφυγικό, εάν δηλαδή δεν θέλετε εμείς να ανοίξουμε διάπλατα τις πόρτες ώστε να έρθουν και άλλες εκατοντάδες χιλιάδες Σύροι πρόσφυγες στην Ευρώπη, τότε θα πρέπει εσείς να μας δώσετε κάτι και κυρίως οικονομική βοήθεια. Αυτή η θέση του Ερντογάν έχει ενισχυθεί ακόμα πιο πολύ, με αποτέλεσμα ο ίδιος να είναι για τους Ευρωπαίους ένας ακόμα πιο σκληρός διαπραγματευτής».

Και δεν είναι μόνο φυσικά τα χρήματα που θα πάρει η Τουρκία. Η Άγκυρα ζητάει για παράδειγμα διευκολύνσεις σε θέματα βίζας και σύμφωνα με τον Γερμανό ειδικό, η ΕΕ θα αναγκαστεί να κάνει αρκετές υποχωρήσεις. Τέλος, όσον αφορά τη θέση της Τουρκίας απέναντι στη Συρία, ο Γκίντερ Μάγερ πιστεύει πως ο Ερντογάν θα πρέπει να βάλει νερό στο κρασί του. Οι ΗΠΑ, οι οποίες παίζουν αποφασιστικό ρόλο στην περιοχή, στρέφουν τον αγώνα τους ακόμα πιο δυναμικά εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Στη μάχη κατά αυτής της τρομοκρατικής οργάνωσης χρειάζεται οπωσδήποτε τους Κούρδους, τους οποίους στηρίζει στρατιωτικά. Και ως προς αυτό το σημείο ο Ερντογάν έχει ένα σοβαρό πρόβλημα.

Τίλκο Γκρις (DLF)/ Μαρία Ρηγούτσου