Ο Νίκος Θέμελης στην Εστία Λογοτεχνίας της Φρανκφούρτης

Ένας άντρας ανάμεσα σε τρεις γυναίκες. Τη σύζυγο του, μια νεότερη συνάδελφο, και την κόρη του καλύτερου του φίλου. Αυτός είναι ο κεντρικός άξονας του τελευταίου βιβλίου του Νίκου Θέμελη που κυκλοφόρησε φέτος από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ. Αποσπάσματα από το μυθιστόρημά του «Μια ζωή, δυο ζωές» διαβάστηκαν στα γερμανικά σε μια από τις κεντρικές αίθουσες του επιβλητικού κτιρίου της εστίας της λογοτεχνίας στη Φρανκφούρτη. Η κρίση της ηλικίας ενός μεσόκοπου επιτυχημένου καθηγητή πανεπιστημίου ξετυλίχτηκε για μιάμιση περίπου ώρα ενώπιον 60 φίλων της ελληνικής λογοτεχνίας. Πόσες ζωές αλήθεια χωράει μια ζωή, ρωτήσαμε το Νίκο Θέμελη:

«Η απάντηση εξαρτάται από τον καθένα χωριστά και από την απόφασή του να θελήσει να ξανακάνει μια καινούργια αρχή. Θα μπορούσε να κάνεις κανείς και δυο και τρεις αν έχει το κουράγιο να κλείσει έναν κύκλο ζωής, τρόπου συμπεριφοράς, ιδεών, και να ξεκινήσει από την αρχή κάτι καινούργιο.»

Τα αποσπάσματα του βιβλίου που παρουσιάστηκαν μεταφράστηκαν ειδικά για τη συγκεκριμένη λογοτεχνική βραδιά. Θα μεταφραστεί το βιβλίο στα γερμανικά ρωτήσαμε το συγγραφέα;

«Δυστυχώς ακόμα δεν έχω καμία πρόταση και το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι ελπίζω κάποιος θα ενδιαφερθεί»

Ελληνική λογοτεχνία στη Γερμανία

Ο Νίκος Θέμελης είναι ένας συγγραφέας των best seller στην Ελλάδα, όχι όμως και στη Γερμανία. «Η αναζήτηση», η οποία μεταφράστηκε το 2001 από τον εκδοτικό οίκο Piper του Μονάχου, δεν τα πήγε και τόσο καλά. Πόσο ικανοποιημένος είναι ο ίδιος ο συγγραφέας από την επαφή του με το γερμανικό κοινό;

«Εγώ προσωπικά είμαι ευχαριστημένος. Είμαι ευχαριστημένος γιατί όσες φορές είχα την ευκαιρία να βρεθώ στην Εστία Λογοτεχνίας του Αμβούργου, του Μονάχου, εδώ, είχα μια εμπειρία μαγευτική, έναν κόσμο ο οποίος ενδιαφερόταν πάρα πολύ να μάθει, όχι μόνο τι παράγεται στην Ελλάδα αλλά και πως βλέπουμε εμείς όχι μόνο το παρελθόν μας αλλά και τι βλέπουμε εμείς στις σύγχρονες κοινωνίες.»

Οι κριτικές στην Ελλάδα για τα βιβλία του Νίκου Θέμελη είναι διθυραμβικές. Το ίδιο ισχύει και για άλλους ομότεχνους του. Το ενδιαφέρον όμως του γερμανικού κοινού από τότε που η Ελλάδα το 2001 ήταν τιμώμενη χώρα στην έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης δεν κατάφεραν παρά ελάχιστα ελληνικά βιβλία να συγκεντρώσουν. Τι φταίει και η επιτυχία που υπάρχει στην Ελλάδα δεν μπορεί να μεταφερθεί στη Γερμανία. Μήπως η επιλογή των θεμάτων παγιδεύεται στην ελληνική πραγματικότητα χωρίς να μπορεί να μιλήσει μια διεθνή γλώσσα;

«Πιστεύω πρωτίστως αυτό. Πιστεύω ότι η ύλη την οποία εμείς πιάνουμε και προσπαθούμε να δουλέψουμε και προσπαθούμε να δημιουργήσουμε δεν είναι κεντρικό ρεύμα σκέψης και προβληματισμού, το main stream που απασχολεί την ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Αυτό είναι το ένα, το άλλο είναι ότι υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον με όρους αγοράς για λογοτεχνία που παραπέμπει σε κάτι παραμυθένιο, σε κάτι εξωτικό, σε κάτι που ξεφεύγει από την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Και για εμάς δυστυχώς ο σύγχρονος ελληνικός κόσμος δεν είναι πια παραμυθένιος.»

Πολιτική ή λογοτεχνία;

Ο Νίκος Θεμέλης δεν είναι όμως μόνο ο συγγραφέας των λογοτεχνικών βιβλίων. Είναι ο νομικός και ο επί χρόνια σύμβουλος του Κώστα Σιμίτη. Στην ερώτηση μας να σχολιάσει τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ αρνήθηκε ευγενικά αλλά κατηγορηματικά. Μας επεσήμανε πάντως σε ερώτηση τι είναι αυτό από το όποίο κατά κύριο λόγο πάσχει η ελληνική κοινωνία πως είναι ο άκρατος ανορθολογισμός. Και πως και ο ίδιος είναι από εκείνους που απορούν και διερωτώνται πως είναι δυνατόν να συμβαίνουν όλα αυτά τα παράδοξα. Όσο για το δίλημμα πολιτική ή λογοτεχνία;

«Και αν τις ξεχωρίζω και προσπαθώ πάντοτε να τις ξεχωρίσω, δεν μπορώ να τις αποχωριστώ!»