Ο Πέτρος Μάρκαρης στην 60ή Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φραγκφούρτης

Πολυμεταφρασμένος στα ελληνικά ο φετινός νομπελίστας Λογοτεχνίας Ζαν Μαρί Γυστάβ Λε Κλεζιό, πάνω από δέκα τίτλοι του σε διάφορους εκδοτικούς οίκους. Μεγάλος ο πειρασμός να προχωρήσουμε αμέσως στην μη παραλληλία: δεν υπάρχουν πολυμεταφρασμένοι Έλληνες συγγραφείς, ας πούμε στα γερμανικά. Έτσι μεγαλομανής που είναι η έκθεση Βιβλίου της Φραγκφούρτης μας εντυπωσιάζει και φέτος με τα νούμερα και τα μεγέθη της: 400 000 έντυπα και μη βιβλία, πάνω από 7000 εκθέτες, πάνω από 100 χώρες. Αλλά μέσα σ’ αυτή τη Βαβυλωνία ανακαλύπτουμε ένα και μοναδικό βιβλίο Έλληνα συγγραφέα μεταφρασμένο φέτος στα γερμανικά. Γι αυτό και τα σημερινά κανακέματα. Επειδή είναι μοναχοπαίδι φέτος.

Η πίστη στον Μάρκαρη

Πρόκειται για το βιβλίο του Πέτρου Μάρκαρη «Κατ’ εξακολούθηση» από τον σημαντικό εκδοτικό οίκο της Ζυρίχης Diogenes. Και είναι μάλιστα το έκτο βιβλίο του ίδιου συγγραφέα από τον Diogenes, ο οποίος ανακάλυψε τον Μάρκαρη πριν από το 2001, οπότε τιμώμενη χώρα στη Φραγκφούρτη ήταν η Ελλάδα, και του παραμένει πιστός μέχρι σήμερα, του χρόνου για παράδειγμα θα εκδώσει τα γερμανικά και το τελευταίο βιβλίο του Μάρκαρη, το «Παλιά, πολύ παλιά». Και του είναι πιστός ο οίκος, επειδή τα βιβλία του Μάρκαρη και ο περίφημος εκείνος τύπος των αστυνομικών του μυθιστορημάτων, ο αστυνόμος Χαρίτος, βρήκε ένα πιστό κοινό στον γερμανόφωνο χώρο, που διασφαλίζει δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα σε κάθε έργο του. Και να ο Μάρκαρης στο κατώφλι των συγγραφέων μπεστ σέλερ.

Ο συμπαθητικός Χαρίτος

Αλλά γιατί αυτός και όχι άλλοι; Σίγουρος δεν μπορεί να είναι κανείς για τους λόγους της εμπορικής επιτυχίας της τέχνης, γιατί γι αυτό μιλάμε κατ’ αρχήν και όχι για την είσοδο στην ιστορία της λογοτεχνίας, αλλά σίγουρα μερικά πράγματα αρέσουν εδώ στο κοινό: ο αστυνόμος Χαρίτος δεν είναι ούτε ακραιφνής καλός ούτε ακραιφνής κακός, είναι κι απ τα δύο, και η μίξη αυτή είναι ρεαλιστική και συμπαθητική. Αλλά και η Αθήνα του Μάρκαρη είναι μια ωραία μίξη για τον ξένο αναγνώστη, δεν είναι ούτε αντίγραφο του Μιλάνου ή του Παρισιού, αλλά ούτε και εγκλωβισμένη στις εντελώς ελληνικές ιδιαιτερότητές της, είναι για τον ξένο αναγνώστη και λίγο αλλιώτικη, εξωτική και λίγο οικεία και γνώριμη.

Το μόνο υπολογίσιμο βιβλίο

Κι όταν λέμε ότι αυτό είναι το μοναδικό ελληνικό βιβλίο στη Φραγκφούρτη 2008, εννοούμε το μόνο υπολογίσιμο, γιατί βγαίνει από γνωστό εκδοτικό οίκο, στην καλή μετάφραση της Michaela Prinzinger, γιατί είναι ένα βιβλίο παρόν στην αγορά. Υπάρχει και μια ανθολογία ποιημάτων της Κικής Δημουλά από τον οίκο της Κολωνίας Ρωμιοσύνη, αλλά η μετάφραση μάλλον ξένισε το κοινό την περασμένη Τρίτη το βράδυ παρούσης και της συγγραφέως στο Βερολίνο, και ο οίκος Ρωμιοσύνη δεν έχει σύστημα διακίνησης των βιβλίων του και παραλίγο να μην υπάρχουν αντίτυπα ούτε στην εκδήλωση την Τρίτη και πάει λέγοντας η γρουσουζιά. Υπάρχει και το βιβλίο της Κύπριας Νίκης Μαραγκού «Γιατρός από τη Βιέννη» που μόλις κυκλοφόρησε από τον μικρό, αλλά ποιοτικό αυστριακό οίκο Kitab. Εκδίδει κάπως αλλόκοτα, αλλά καλούτσικα κιτάπια, αλλά ο πατήρ Μαραγκός, διότι αυτός είναι ο γιατρός από τη Βιέννη, δεν θα φθάσει έτσι ως το ευρύτερο γερμανικό κοινό. Λοιπόν να τελειώνουμε: Φραγκφούρτη 2008 σημαίνει για μας πρωτίστως Μάρκαρης.