Πέντε χρόνια από το θάνατο του Γιασέρ Αραφάτ

Ραμάλα, Νοέμβριος του 2004 τρεις ημέρες μετά το θάνατο του Γιασέρ Αραφάτ. Χιλιάδες κόσμου περιμένει τη σωρό του αρχηγού της PLO από το Παρίσι, όπου είχε αφήσει την τελευταία του πνοή. Όλοι οι Παλαιστίνιοι θέλουν να πουν το τελευταίο αντίο, στον Αμπού Αμάρ, όπως αποκαλούν τον Γιασέρ Αραφάτ στα παλαιστινιακά εδάφη.

Δυο μήνες αργότερα ο Μαχμούντ Αμπάς συγκεντρώνει το 60% των ψήφων και αναλαμβάνει μια βαριά κληρονομιά. Μετά από χρόνια διακυβέρνησης υπό τον Γιασέρ Αραφάτ, ο διοικητικός μηχανισμός στη Ραμάλα, δεν φαίνεται καθόλου ευέλικτος. Από την άλλη πλευρά η Χαμάς καλεί σε ένοπλο αγώνα κατά των ισραηλινών δυνάμεων κατοχής. Ο τότε Ισραηλινός πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν θεωρεί τον Μαχμούντ Αμπάς πολύ αδύναμο. Ο Μαχμουντ Αμπάς όμως στέλνει ένας σαφές μήνυμα στο Ισραήλ :

«Θέλω να σας διαβεβαιώσω πως ο δρόμος για την ασφάλεια περνάει μέσα από μια δίκαιη ειρήνη. Είμαστε ισότιμοι εταίροι και θα πρέπει από κοινού να σταματήσουμε τη βία».

Αγεφύρωτο το χάσμα μεταξύ Χαμάς και Φατάχ

Τον Ιανουάριο του 2006 οι Παλαιστίνιοι αναδεικνύουν τη ακραία ισλαμική οργάνωση Χαμάς ως πρώτη δύναμη, η οποία κάθε άλλο παρά διαλλακτική είναι. Η ΕΕ και οι ΗΠΑ αντιδρούν έντονα επιβάλλοντας οικονομικό εμπάργκο στη νέα παλαιστινιακή κυβέρνηση, η οποία δεν είναι πια της αρεσκείας τους. Στο τέλος του 2006 ο Αμπάς δεν ξέρει τι άλλο να κάνει και προκηρύσσει πρόωρες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές. Η Χαμάς, που συσπειρώνει τους περισσότερους ψηφοφόρους, αρνείται μια νέα εκλογική αναμέτρηση: Αποκλείεται του ανταπαντά ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Χαμάς ο Μαχμουντ Ζαχάρ: «Δεν θα συμμετάσχουμε. Δεν θα επιτρέψουμε κάτι τέτοιο. Εάν ο Αμπάς είναι κουρασμένος να παραιτηθεί».

Ο εμφύλιος είναι προ των πυλών. Μέσα σε λίγες ημέρες, το καλοκαίρι του 2007, η Χαμάς διαλύει σχεδόν τη Φατάχ και αναλαμβάνει την εξουσία. Και όταν ο Μαχμούντ Αμπάς λίγες ημέρες πριν από την επέτειο του θανάτου του Γιασέρ Αραφατ δηλώνει πως παραιτείται από την επανεκλογή του, η Χαμάς αισθάνεται δικαιωμένη.

Πέντε χρόνια μετά το θάνατο του Γιασέρ Αραφάτ το ιδεολογικό χάσμα μεταξύ Φατάχ και Χαμάς φαίνεται αγεφύρωτο.

Η Φατάχ εξακολουθεί να παραμένει προσανατολισμένη προς τη Δύση και η Χαμάς προς την Τεχεράνη.

Clemens Verenkotte / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου