Παράνομες προφυλακίσεις Κούρδων στην Τουρκία

Χιλιάδες Κούρδοι και Τούρκοι αντιφρονούντες έχουν πέσει θύματα παράνομων συλλήψεων και προφυλακίσεων που διαρκούν ακόμη και χρόνια χωρίς να καταλήγουν στη συνέχεια σε δίκαιη δίκη . Το πρόβλημα πλέον έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις με αποτέλεσμα η χώρα να κατηγορείται διαρκώς σε διεθνές επίπεδο για συστηματική παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου ως απόρροια της εφαρμογής των αμφιλεγόμενων αντιτρομοκρατικών τουρκικών νόμων.

Την προηγούμενη εβδομάδα Τούρκοι πανεπιστημιακοί ξεκίνησαν μια εκστρατεία κατά των προφυλακίσεων καθηγητών και φοιτητών που δεν έχουν πραγματικό και νομικό έρεισμα. Υπολογίζεται πως πάνω από εκατό φοιτητές έχουν πρόσφατα προφυλακιστεί με πρόσχημα την υποστήριξη του Κουρδικoύ Εργατικού Κόμματος (PΚΚ), χωρίς όμως στοιχειοθετημένες κατηγορίες. Η καθηγήτρια Ζεϋνέπ Γκαμπέτι αναφέρει χαρακτηριστικά την περίπτωση της καθηγήτριας Μπουσρά Ερσανλή, η οποία προφυλακίστηκε πριν ένα χρόνο χωρίς ακόμη να έχει δικαστεί: «Δεν γνωρίζει κανείς, ούτε η ίδια ούτε οι δικηγόροι της, ποιό είναι το αδίκημα για το οποίο κατηγορείται».

Μαζικές διώξεις με το πρόσχημα της συνομωσίας

Ο βουλευτής του φιλοκουρδικού κόμματος στο Τουρκικό Κοινοβούλιο (BDP) Ερτουγρούλ Κουρκτσού υποστηρίζει πως γίνονται μαζικές απαγωγές αντιφρονούντων. «Για τους περισσότερους συλληφθέντες δεν υπάρχουν  αποδείξεις που να μαρτυρούν τη διάπραξη αδικημάτων . Πρόκειται για πολίτες που τάσσονται απλώς υπέρ του Κουρδιστάν», αναφέρει ο βουλευτής. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας πάνω από 6.000 πολίτες τελούν υπό κράτηση τα τελευταία τρία χρόνια βάσει του ισχύοντος αντιτρομοκρατικού νόμου με την κατηγορία της συμμετοχής στην Ένωση Κουρδικών Κοινοτήτων (KCK), οργάνωση η οποία θεωρείται παρακλάδι του PΚΚ στα αστικά κέντρα. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα συνελήφθησαν 150 άτομα, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται στελέχη του φιλοκουρδικού κόμματος, εκλεγμένοι δήμαρχοι, συνδικαλιστές και εργαζόμενοι σε οργανισμούς για την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Το τελευταίο διάστημα έχουν επίσης φυλακιστεί και περίπου 100 δημοσιογράφοι για δημόσια υποστήριξη του PPK και τη σχεδιαζόμενη συνομωσία για ανατροπή της κυβέρνησης.

Η τουρκική κυβέρνηση έχει τοποθετηθεί επανεινηλλημένα υπέρ των προληπτικών διώξεων υποστηρίζοντας πως είναι απαραίτητες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ενώ θεωρεί πως αυτές δεν διαφέρουν πολύ από τις αντίστοιχες πρακτικές των κρατών της Δύσης για την εξάρθρωση της Αλ Κάιντα. «Οι συλλήψεις μελών του KCK οφείλονται στο γεγονός ότι αυτό αποτελεί παρακλάδι μιας ευρύτερης τρομοκρατικής οργάνωσης που σκοτώνει κόσμο», δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων του Τουρκικού Κοινοβουλίου Βολκάν Μποζκίρ.

Διεθνής καταδίκη των παράνομων προληπτικών μέτρων

Το Συμβούλιο της Ευρώπης, σε πρόσφατη αναφορά του για την απονομή της δικαιοσύνης στην Τουρκία, εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικό απέναντι στην πρακτική των προφυλακίσεων.Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα Τόμας Χάμερμπεργκ δήλωσε μάλιστα ότι ενώ ο αριθμός των παράνομων φυλακίσεων αυξάνεται, τα αποδεικτικά στοιχεία στη συντριπτική πλειοψηφία των υποθέσεων δεν στοιχειοθετούν καν εγκληματικές ενέργεις. Η Τουρκική δικαιοσύνη ωστόσο δεν φαίνεται ιδιαίτερα ανήσυχη, αφήνοντας να εννοηθεί πως οι κρατήσεις αυτές έχουν ως στόχο την πρόληψη και τον...πολιτικό παραδειγματισμό. Πώς όμως δικαιολογείται αυτή η τιμωρητική απονομή δικαιοσύνης σε ενδεχομένως αθώους πριν καν αρχίσει η διαδικασία ενώπιον νόμιμου δικαστηρίου;

Ο Τούρκος υπουργός δικαιοσύνης Σαντουλάχ Ερτζίν αναφέρει πως η κυβέρνηση έχει προωθήσει ήδη στο Τουρκικό Κοινοβούλιο 88 μεταρρυθυμίσεις για την εξυγίανση του δικαστικού συστήματος.Η Κουρδική πλευρά ωστόσο βλέπει τις προτάσεις αυτές με έντονο σκεπτικισμό. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σημειώνει πως η αυστηρότερη δικαιολόγηση των δικαστικών ενταλμάτων σύλληψης μπορεί να συμβάλει αρχικά θετικά προς μια εξυγίανση του δικαστικού και σωφρονιστικού συστήματος στην Τουρκία, σίγουρα όμως δεν αρκεί. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου, η Τουρκία σημείωσε πέρυσι ρεκόρ παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με 228 προσφυγές εις βάρος της. Από αυτές οι 88 αφορούσαν υποθέσεις παράνομων προφυλακίσεων. Μετά τις φετινές εντάσεις στην περιοχή του Κουρδιστάν ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί.

Dorrian Jones/Δήμητρα Κυρανούδη

Υπευθ. σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος