Περικλής Σακελλάριος: ένας πρωτοπόρος της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής

Κάπως παραμελημένος από τις ιστορίες της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, ο Κερκυραίος Περικλής Σακελλάριος, που γεννήθηκε το 1905 και πέθανε στα ογδόντα του, είναι ωστόσο πάντα ανάμεσά μας με τα αρχιτεκτονικά του έργα, είτε μιλάμε για την πρώτη πολυκατοικία με γκαράζ στην Αθήνα στην Καρνεάδου 11, είτε για το Δημοτικό Θέατρο της Κέρκυρας είτε, ας πούμε, για το ξενοδοχείο Ξενία στην Ουρανόπολη. Ο Σακελλάριος σπούδασε στο Γκρατς της Αυστρίας τη δεκαετία του 20 και υπήρξε μαθητής του Βάλτερ Γκρόπιους την εποχή που μεσουρανούσε η αρχιτεκτονική σχολή του Μπάουχαους. Να τι μας είπε η κόρη του Ελισάβετ Σακελλαρίου-Herzog:

«Ο πατέρας μου ήταν ένας πάρα πολύ πειθαρχημένος άνθρωπος κι έτσι ο ορθολογισμός και η πειθαρχία του Μπάουχαους ταίριαζαν στην προσωπικότητά του. Στη συνέχεια όμως πέτυχε στην αρχιτεκτονική του μια ιδιαίτερη, πρωτότυπη ισορροπία γιατί ήταν και θαυμαστής του Λε Κορμπυζιέ. Τον είχε ιδιαίτερα εντυπωσιάσει το πώς ο μεγάλος εκείνος δημιουργός είχε επηρεαστεί από τη μορφολογία της αρχιτεκτονικής του Αιγαίου.»

Το κάθε αρχιτεκτόνημα μια οντότητα αρμονικά ενταγμένη στον περιβάλλοντα χώρο, αυτό ήταν το μέλημα του Περικλή Σακελλάριου, η δουλειά του οποίου εστιάστηκε σε μεγάλο μέρος στις μονοκατοικίες. Παραδείγματα μιας ευρύτατης γκάμας: το πολλαπλά παρουσιασμένο στο εξωτερικό σπίτι του Δημήτριου Λεβίδη στο Χαρβάτι το 1938 και το εξοχικό της οικογένειας όπου περνά ακόμα τα καλοκαίρια της η Ελισάβετ στην Παλαιοκαστρίτσα της Κέρκυρας το 1964:

«Το σπίτι στο Χαρβάτι ήταν, όπως και όλα τα σπίτια του πατέρα μου εκείνη την εποχή, πολύ μοντέρνο. Είχε επηρεαστεί και από την αρχιτεκτονική της Καλιφόρνιας γιατί στην Αυστρία την εποχή που σπούδαζε υπήρχε μια τάση προς την αμερικανική αρχιτεκτονική αυτών των σπιτιών με τα σταυροθόλια και τα γερμανικά παράθυρα, που ανοίγανε σε βεράντες και ανοιχτούς χώρους, λόγω του κλίματος βέβαια. Το άλλο πάλι σπίτι στην Παλαιοκαστρίτσα είναι μινιμαλιστικό, ήταν το σπίτι που έκανε για τον εαυτό του χωρίς να μεταχειριστεί καμιά περιττή λεπτομέρεια, κανένα περιττό υλικό. Το σπίτι είναι πάρα πολύ λιτό και, αν το δείτε, εφάπτεται με το τοπίο, δηλαδή όταν περνάει κανείς διά θαλάσσης σχεδόν δεν το βλέπει, γιατί νομίζεις ότι είναι μέρος των βράχων που το περιτριγυρίζουν.»

Ο δεύτερος τομέας στον οποίο διακρίθηκε ο Περικλής Σακελλάριος ήταν οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις με ευαισθησία για το περιβάλλον, σε μια εποχή όπου η Ελλάδα αναπτυσσόταν τουριστικά και οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος δεν υπήρχαν ακόμα. Σεβασμός στο τοπίο, αυτό ήταν το πιστεύω του πρωτοπόρου εκείνου της αρχιτεκτονικής. Τελειώνοντας ρωτάμε την Ελισάβετ Σακελλαρίου ποιό είναι κατά τη γνώμη της το πιο χαρακτηριστικό και αξιόλογο ξενοδοχείο του πατέρα της:

«Το Corfu Palace χτίστηκε το 1955 και σήμερα θεωρείται ένα από τα καλύτερα ξενοδοχεία της Κέρκυρας. Δείχνει λοιπόν ότι η καλή αρχιτεκτονική αντέχει και στον χρόνο.»

Σπύρος Μοσκόβου