Πλήγμα για τα θύματα των ναζιστικών εγκλημάτων στα Καλάβρυτα

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απεφάνθη ότι τα θύματα εγκλημάτων, που διέπραξε η Βέρμαχτ κατά τον 2ο ΠΠ, δεν νομιμοποιούνται να ζητήσουν αποζημίωση από το γερμανικό δημόσιο. Ως αιτιολογία οι ανώτατοι δικαστές επικαλούνται το επιχείρημα ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, σύμφωνα με την υπάρχουσα νομολογία, δεν ισχύει η συμφωνία των Βρυξελλών του 1968 για τη δικαιοδοσία των δικαστηρίων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ακόμη και όταν πρόκειται για εγκλήματα πολέμου, αφού τα εγκλήματα αυτά γίνονται στα πλαίσια άσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της εναγόμενης χώρας. Με άλλα λόγια η Γερμανία συνεχίζει να απολαμβάνει ετεροδικίας, δηλαδή κρατικής ασυλίας, στην καταχρηστική άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων ακόμη και σε εγκλήματα πολέμου ή γενικότερα στην παραβίαση των διεθνών κανόνων. Η υπόθεση αφορά πιο συγκεκριμένα θύματα της θηριωδίας στα Καλάβρυτα το 1943, όταν οι ναζί εκτέλεσαν 650 άνδρες και παιδιά. Σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου τα ελληνικά δικαστήρια στο μέλλον θα πρέπει να απορρίπτουν ως νομικά αβάσιμες αγωγές για καταβολή αποζημιώσεων από το γερμανικό δημόσιο σε θύματα των ναζιστικών εγκλημάτων.

Ο εκπρόσωπος της λεγόμενης Ομάδας εργασίας για το Δίστομο, δικηγόρος Μάρτιν Κλίνγκερ, χαρακτήρισε την απόφαση ως «πράξη μη ενσωμάτωσης της Ευρώπης». «Έρχεται σε αντίθεση με όλο το ευρωπαϊκό σύστημα δικαίου», είπε χαρακτηριστικά, "το ότι μετά την απόφαση οι αγωγές θα κρίνονται ως νομικά αβάσιμες στις χώρες που διεπράχθησαν οι αδικοπραξίες. Έτσι τα θύματα δεν θα έχουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη, κάτι που είναι απάνθρωπο". «Αρχές της δεκαετίας του 1960», συνέχισε ο γερμανός δικηγόρος, «έπειτα από μια παρόμοια απόφαση η Γερμανία κατέβαλε στην Ελλάδα το ποσό των 114 εκατομμυρίων μάρκων (58,8 εκατομμύρια ευρώ σήμερα), όμως το ποσό αυτό δόθηκε πρωταρχικά σε εβραίους και σε καταδιωκόμενους για πολιτικούς λόγους. Στα θύματα όμως των εγκλημάτων της Βέρμαχτ δόθηκαν ψιχία».

Η απόφαση πάντως θεωρούνταν αναμενόμενη. Και ευθυγραμμίζεται πλήρως με την σθεναρή άρνηση όλων των γερμανικών κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών να αποζημιώσουν Έλληνες θύματα εγκλημάτων πολέμου κατά τον 2ο ΠΠ. Παρατηρητές ωστόσο εκτιμούν ότι η απόφαση προσβλέπει κυρίως στο μέλλον και όχι τόσο στο παρελθόν. Διότι έτσι αποκλείονται από τη διεκδίκηση κάθε αποζημίωσης τα σημερινά και μελλοντικά θύματα που θα υποστούν άδικες πράξεις από άλλες χώρες κατά την άσκηση κυριαρχικών τους δικαιωμάτων, και πιο συγκεκριμένα, στα πλαίσια κατακτητικών ή επιθετικών πολέμων, που δεν καλύπτονται από το διεθνές δίκαιο, όπως είναι ο πόλεμος στο Ιράκ.