«Πράσινη» μεταμόρφωση για το Βούπερταλ

Το Βούπερταλ ήταν ανέκαθεν μια πόλη που πειραματιζόταν σε πολλά επίπεδα. Το πάλαι ποτέ ισχυρό προπύργιο της δυτικογερμανικής βιομηχανίας σήμερα θέτει στο επίκεντρο ένα φιλόδοξο πρότζεκτ αστικής ανάπλασης δίνοντας έμφαση στην βιώσιμη ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Για την υλοποίηση αυτών των στόχων συστρατεύονται επιστήμονες, εκπρόσωποι της τοπικής πολιτικής σκηνής, επιχειρήσεις και απλοί πολίτες. Μέχρι σήμερα στο Βούπερταλ τα απομεινάρια του ένδοξου βιομηχανικού παρελθόντος σκέκουν αναξιοποίητα. Η όψη της πόλης πρέπει να αλλάξει από δημιουργικούς και αποφασισμένους πολίτες, σύμφωνα με τον Ούβε Σάιντενβιντ, οικονομολόγο και διευθυντή του Ινστιτούτου Κλιματολογίας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας του Βούπερταλ.

Θύμα της αποβιομηχάνισης

«Η βιομηχανική βάση της πόλης έχει διαρραγεί ήδη από τη δεκαετία του 1970 και 1980. Ακόμη η πόλη δεν έχει κατορθώσει να ανακτήσει το χαμένο έδαφος» αναφέρει στη DW ο Φρανκ Μέιερ, δημοτικός σύμβουλος και υπεύθυνος για θέματα Αστικής Ανάπλασης, Πολεοδομίας, Μεταφορών και Περιβάλλοντος. Για τον Μέιερ η πόλη του Βούπερταλ έχει ταυτιστεί με το διάσημο εναέριο τραμ της, τον παλιό ζωολογικό κήπο και φυσικά το χοροθέατρο της Πίνα Μπάους. Ο ζωολογικός κήπος και το εναέριο τραμ είναι απομεινάρια της βιομηχανικής άνθησης της πόλης που έφτασε στο απόγειο της περί τα τέλη του 19ου αιώνα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι εδώ μεσουράνησε και ο γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Ένγκελς. Πριν μεταπηδήσει στον μαρξισμό, ήταν επιτυχημένος επιχειρηματίας της κλωστοϋφαντουργίας. Ο ανταγωνισμός εξ Ανατολάς στον τομέα των υφασμάτων σύντομα οδήγησε τη γερμανική, προτεσταντική ως επί το πλείστον πόλη στην παρακμή. Δεν άργησαν τα δυσάρεστα επακόλουθα: μείωση του τοπικού πληθυσμού, οικονομική δυσπραγία, ανεργία. Προπαντός όμως αυτό που έλειπε επί δεκαετίες ήταν το φρέσκο χρήμα. Τα τελευταία χρόνια τα χρέη του δήμου ήταν τόσο υψηλά που αναγκάστηκε να ζητήσει βοήθεια από τα ομοσπονδιακά ταμεία. Μόλις τον περασμένο ο δήμαρχος του Βούπερταλ, Αντρέας Μούκε, δήλωσε ότι εάν η πόλη δεν είχε λάβει έκτακτα μέτρα οικονομικής εξυγίανσης δεν θα μπορούσε να αποπληρώσει τα χρέη της ούτε σε 200 χρόνια!

Το όραμα μιας «πράσινης» πόλης

Παρά την βαριά βιομηχανική κληρονομιά της πόλης, το Βούπερταλ σήμερα βλέπει το μέλλον του προς μια άλλη κατεύθυνση, πιο «πράσινη». Στο πλαίσιο της αστικής ανάπλασης ο δήμος, όπως επισημαίνει ο Φρανκ Μέιερ, βρίσκεται στη φάση κατασκευής σχεδίου ενός σύγχρονου δικτύου ποδηλατοδρόμων και πεζοδρόμων. «Είναι θαυμάσιο να βλέπεις το Βούπερταλ να μεταμορφώνεται σε μια ποδηλατική πόλη για τους κατοίκους και τους τουρίστες», λέει ο ίδιος χαρακτηριστικά. Το πρότζεκτ αυτό αναμένεται να εποιφέρει θετικά αποτελέσματα μακροπρόθεσμα και στην εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού. Στο μεταξύ οι ποδηλατικές οδοί καλύπτουν διαδρομές από το ιστορικό κέντρο της πόλης, διασχίζουν γέφυρες, σήραγγες και οδικές αρτηρίες, ενώ σε πολλά σημεία η θέα αποζημιώνει τους ποδηλάτες.

Ένα άλλο ενδιαφέρον πρότζεκτ αφορά την κατασκευή «πράσινων» σκεπών σε πολλά κτήρια της πόλης, ενώ παράλληλα στα σκαριά βρίσκεται και η επέκταση του εναέριου τραμ με μια νέα γραμμή που θα συνδέει το Πανεπιστήμιο με το βουνό του Βούπερταλ. Πρόκειται στην ουσία για ένα είδος τελεφερίκ, που μέχρι στιγμής αντίστοιχό του δεν υπάρχει στη Γερμανία. Σε αυτά προστίθεται και η ανάπτυξη ενός μοντέλου «αστικής γεωργίας». Όλα αυτά τα πλάνα αναμένεται, όπως εκτιμούν ειδικοί, να τονώσουν και την τοπική οικονομία, προσφέροντας νέες ευκαιρίες για επενδύσεις με «πράσινο» πρόσημο. Αναμένεται επίσης να δώσουν νέα ζωή στην κοινωνική ζωή του Βούπερταλ, προσφέροντας κίνητρα στους πολίτες να βγουν από τα σπίτια τους και να απολαύσουν τις δυνατότητες που τους προσφέρει η πόλη.

Μπριγκίτε Όστερατ / Δήμητρα Κυρανούδη