Προβληματικές σχέσεις

Ενόψει της σημερινής συνάντησης Ομπάμα Νετανιάχου στην Ουάσιγκτον για το ιρανικό, αξίζει να υπενθυμίσει κανείς ότι από την αρχή τα πράγματα δεν πήγαν καλά μεταξύ των δύο πολιτικών. Δεν υπήρξε ‘χημεία’ μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Μπάρακ Ομπάμα και του Ισραηλινού πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου. Μόλις ο Ομπάμα εξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ, το πρώτο πράγμα που ζήτησε από τον Βενιαμίν Νετανιάχου ήταν να σταματήσει την εποικιστική του πολιτική στη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη. Έκκληση, η οποία άφησε παγερά αδιάφορους τους Ισραηλινούς.

Αλλά και σε προσωπικό επίπεδο οι δυο άνδρες δεν τα πάνε καλά. Σε σημείο μάλιστα που ο Μπάρακ Ομπάμα να φέρεται ότι δήλωσε στο Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί ότι ‘τον έχει βαρεθεί αλλά τι να κάνει αφού είναι υποχρεωμένος να συνδιαλέγεται μαζί του’.

Η προεδρία Ομπάμα στόχο είχε μια περισσότερο συμφιλιωτική πολιτική. Μια πολιτική την οποία όμως δεν έβλεπε με καλό μάτι το Ισραήλ, όπως υποστηρίζει ο Εφραίμ Ινμπάρ, διευθυντής του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών Μπένγκιν – Σαντάτ στο πανεπιστήμιο Μπαρ Ιλάν στο Ισραήλ. Πολλοί Ισραηλινοί σκέφτονταν πως η αρχή μιας πολιτικής συμφιλίωσης με το Ιράν και τη Συρία ήταν ούτως ή άλλως καταδικασμένη να αποτύχει. Οι προσπάθειες του Ομπάμα για μια ειρηνική διευθέτηση της διαμάχης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων δεν δείχνει παρά πόσο λίγο γνωρίζει ο Αμερικανός πρόεδρος το Μεσανατολικό, σύμφωνα με τον Ισραηλινό επιστήμονα.

Το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα

Τώρα λάδι στη φωτιά έρχεται να ρίξει το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Οι δυο χώρες συμφωνούν πως η Τεχεράνη είναι έτοιμη να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα. Εκεί που διαφωνούν όμως είναι στον τρόπο δράσης. Το Ισραήλ πιστεύει πως είναι πολύ λίγος ο χρόνος που απομένει για να δράσει και πως απειλείται άμεσα η ύπαρξή του ως κράτος.

Το θέμα είναι τί θα γινόταν πραγματικά μεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ, εάν το τελευταίο επιχειρούσε να χτυπήσει μόνο του τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.

Ο Τζέιμς Ντέιβις από το πανεπιστήμιο του Σαντ Γκάλεν στην Ελβετία πιστεύει πως οι σχέσεις θα εξαρτώνταν από το αποτέλεσμα. Εάν το Ισραήλ κατάφερνε να χτυπήσει αποτελεσματικά χωρίς μαζική ανταπάντηση από το Ιράν, τότε οι ΗΠΑ θα έκαναν σαν να μη συνέβη τίποτα και όλα θα ήταν εντάξει. Οι σχέσεις όμως θα διακινδύνευαν σοβαρά εάν το Ισραήλ για οποιοδήποτε λόγο αποτύγχανε.

Michael Knigge / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου