Προθεσμία 30 ημερών στο Ιράν

Την τελευταία ωστόσο στιγμή τα δεδομένα άλλαξαν, καθώς έπειτα από τρεις εβδομάδες σκληρών διαπραγματεύσεων τα πέντε μόνιμα κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας συμφώνησαν χθες σε κοινό κείμενο-ανακοίνωση, με το οποίο καλείται το Ιράν να αναστείλει σκέλη του πυρηνικού του προγράμματος που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην κατασκευή πυρηνικών όπλων.

Απροσδόκητη χαρακτηρίζεται η συμφωνία που επετεύχθη. Το ισχυρό όργανο του διεθνούς οργανισμού εκφράζει την ανησυχία του και απαιτεί από το Ιράν να συμμορφωθεί με τις αξιώσεις της διεθνούς κοινότητας. Και μπορεί οι πέντε εκπρόσωποι να συμφώνησαν στο γράμμα του κειμένου, διαφωνούν ωστόσο στην ερμηνεία του. Η Ρωσία κατάφερε να αφαιρεθούν από το κείμενο όλα εκείνα τα σημεία που θα μπορούσαν να ερμηνευτούν ως απειλή κατά της Τεχεράνης ή ως προοίμιο κυρώσεων σε βάρος της. Αντίθετα ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στα Ηνωμένα Έθνη Τζον Μπόλτον εκτιμά ότι το κείμενο συνιστά τελεσίγραφο και στέλνει ένα σαφές μήνυμα προς το Ιράν. «Το μπαλάκι είναι πάλι στην Τεχεράνη που καλείται να συμμορφωθεί. Θα ξανασυναντηθούμε σε τριάντα ημέρες για να δούμε τι κάνουν», δήλωσε ο κ. Μπόλτον.

Η αρχική πρόταση της Ουάσιγκτον ήταν να δοθεί προθεσμία 14 ημερών στο Ιράν προκειμένου να αναθεωρήσει τα σχέδιά του. Τελικά συμφωνήθηκε προθεσμία τριάντα ημερών. Μετά την παρέλευση τριάντα ημερών ο γενικός διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας Μοχάμετ ελ Μπαραντέι θα καταθέσει έκθεσή του τόσο στο Συμβούλιο των Διοικητών της Υπηρεσίας όσο και στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Στην έκθεση ο κ. Μπαραντέι θα αναφέρει, εάν το Ιράν έχει αναστείλει τις εργασίες για τον εμπλουτισμό ουρανίου και εάν γενικότερα έχει ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας.

Διαφορετικά βλέπει τα πράγματα ο εκπρόσωπος της Ρωσίας Αντρέι Ντενίσοφ, ο οποίος χαρακτηρίζει ασήμαντη λεπτομέρεια την προθεσμία των τριάντα ημερών, προσθέτοντας: «Η επόμενη τακτική σύνοδος του Συμβουλίου των Διοικητών θα είναι τον Ιούνιο και ελπίζω ότι η σύνοδος αυτή θα μας βοηθήσει να διασαφηνίσουμε την ουσία του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος».

Είναι γνωστό ότι Μόσχα και Πεκίνο εκτιμούν ότι στην παρούσα φάση η υπόθεση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος αποτελεί αρμοδιότητα της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας και όχι του Συμβουλίου Ασφαλείας. Με την άποψη αυτή φαίνεται να συμφωνεί όχι μόνο ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Κόφι Ανάν, αλλά και ο εκπρόσωπος της Γερμανίας στα Ηνωμένα Έθνη Γκίντερ Πλόιγκερ.

Το τι θα γίνει μετά την εκπνοή της προθεσμίας, δεν το ξέρει κανείς. Ο εκπρόσωπος του Ιράν Γιαβάντ Ζαρίφ ήταν κάτι περισσότερο από σαφής: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες, είπε, ήθελαν εξαρχής να αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις, προκειμένου το θέμα να παραπεμφθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Το Ιράν δεν ανέχεται πιέσεις. Αντιδρούμε αλλεργικά στις πιέσεις που μας ασκούνται».