Πρότυπο το ισπανικό χρηματοοικονομικό σύστημα;

Όσοι πίστευαν ότι οι συνέπειες της χρηματοπιστωτικής κρίσης θα περιορισθούν καταρχήν στις ΗΠΑ διαψεύστηκαν με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο. Ήταν η εβδομάδα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων διάσωσης: τα ονόματα Dexia, Bradford & Bingley, Fortis και Hypo Real Estate προστέθηκαν αυτή την εβδομάδα στο λεξιλόγιό μας. Πρόκειται για τις τράπεζας που βρέθηκαν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και που σώθηκαν - την τελευταία στιγμή - χάρη σε κρατικές κυρίως παρεμβάσεις. Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες ανησυχούν, περιμένοντας να δουν ποιο θα είναι το επόμενο θύμα. Όλες; Υπάρχουν και εξαιρέσεις.

Επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης στην Ισπανία

Η παγκόσμια οικονομική κρίση πλήττει ανεξαιρέτως όλες τις χώρες σε όλες τις γωνιές του κόσμου. Στην Ισπανία οι ρυθμοί ανάπτυξης θα παραμείνουν στάσιμοι τα δύο τελευταία τρίμηνα του έτους ενώ το 2009 δεν θα ξεπεράσουν το 1 %. Ο οικοδομικός οργασμός που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια στη χώρα είχε και εδώ άδοξο τέλος. Τα τεράστια προβλήματα στην αγορά ακινήτων άρχισαν να αποτυπώνονται τώρα και στην ανάπτυξη.

Η κατάσταση ωστόσο δεν είναι τόσο τραγική όσο ίσως ακούγεται. Οι αναταράξεις της παγκόσμιας οικονομίας δεν φαίνεται να ανησυχούν ιδιαίτερα τις ισπανικές τράπεζες. Όπως εκτιμούν ειδικοί το ισπανικό τραπεζικό σύστημα είναι καλά οχυρωμένο, χάρη κυρίως στην Banco de Espana, την Κεντρική Τράπεζα της Ισπανίας. Το ισπανικό σύστημα θα μπορούσε να γίνει πρότυπο για πολλές χώρες, σημειώνει η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Φερνάντεζ ντε λα Βέγκα:

«Με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε ότι μας βοηθά η αυστηρή πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας και τα όποια επιπρόσθετα μέτρα κρίνονται αναγκαία. Έχουν δημιουργήσει ένα οικονομικό σύστημα το οποίο τράβηξε στο μεταξύ τα βλέμματα πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων».

Συστηματικοί έλεγχοι

Μετά την μεγάλη οικονομική κρίση της δεκαετίας του ΄80 η ισπανική Κεντρική Τράπεζα εισήγαγε ένα ισχυρό και αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου. Τράπεζες και ταμιευτήρια υποχρεούνται να διατηρούν υψηλά αποθεματικά ενώ οι δραστηριότητές τους και ειδικά όσες κρίνονται επισφαλείς, ελέγχονται συστηματικά. Η Κεντρική Τράπεζα ελέγχει έτσι μεταξύ άλλων εάν, σε ποιο ύψος και υπό ποιες συνθήκες τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δέχονται ενέσεις ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Οικοδομικός οργασμός

Οι τράπεζες στην Ισπανία ήθελαν φυσικά να επωφεληθούν και αυτές στο μέγιστο βαθμό την εποχή του μεγάλου οικοδομικού οργασμού στη χώρα. Όπως σε πολλές άλλες χώρες έδιναν και αυτές εύκολα και με ευνοϊκούς όρους δάνεια, σε όσους ήθελαν να αγοράσουν σπίτι. Στο μεταξύ όμως και εξαιτίας της νέας κρίσης πολλοί πελάτες δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους και φυσικά οι τράπεζες βιώνουν τώρα τις συνέπειες. Αρκετές μικρές τράπεζες έχουν δει να υποβαθμίζεται η πιστοληπτική τους ικανότητα από οίκους αξιολόγησης. Παρόλα αυτά όμως δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Το αντίθετο μάλιστα: μόλις προχθές η μεγαλύτερη ισπανική τράπεζα, η Santander, ανακοίνωσε πως πρόκειται να εξαγοράσει, έναντι 770 εκατομμυρίων ευρώ, μερίδιο της – εθνικοποιημένης - βρετανικής τράπεζας Bradford & Bingley, η οποία βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού της πιστωτικής κρίσης. Η ισπανική τράπεζα θα ελέγχει τα περίπου 200 υποκαταστήματα και τους τραπεζικούς λογαριασμούς των πελατών της βρετανικής τράπεζας Bradford & Bingley.

Αύξηση κερδών για την Santander

Η Santander είναι μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες. Το 2009 κατέγραψε κέρδη ύψους 9 δις ευρώ και φέτος, μεσούσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αναμένεται να αυξηθούν στα 10 δις €. Η ισπανική τράπεζα δραστηριοποιείται σε 40 χώρες και διαθέτει 11.200 υποκαταστήματα. Έχει 65 εκατομμύρια πελάτες, 2,3 εκατομμύρια μετόχους και απασχολεί 132.000 εργαζόμενους.