Σαν σήμερα πριν από 40 χρόνια έφθασε ο εκατομμυριοστός μετανάστης στη Γερμανία
10 Σεπτεμβρίου 2004
"42.000 άνθρωποι που δεν προέρχονται από ευρωπαϊκές χώρες εργάζονται σε εμάς. Οι περισσότεροι ξένοι εργάτες απασχολούνται στη βαριά βιομηχανία, στην επεξεργασία μετάλλου, στις οικοδομές και στα ορυχεία. Ήρθε όμως η ώρα να γνωρίσουμε τον εκατομμυριοστός μετανάστη. Με μεγάλη απορία περνά μέσα από τους καμεραμάν και δεν γνωρίζει τί συμβαίνει".
Ο εκφωνητής της δυτικογερμανικής ραδιοφωνίας WDR την 10η Σεπτεμβρίου 1964 είχε δίκιο. Ο Αρμάντο Ροντρίγκεζ ντε Σα ήταν φανερά έκπληκτος. Ο 38 χρονος Πορτογάλος ξυλουργός δεν πρόλαβε να κατέβει από το τρένο και αμέσως βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Σαν δώρα μάλιστα έλαβε ένα μοτοποδήλατο και μια ανθοδέσμη.
Δεν ήταν όμως μόνο ο Αρμάντο Ροντρίγκεζ ντε Σα τον οποίο υποδέχθηκαν με τιμές. Οι Γερμανοί υποδέχονταν τους ξένους μετανάστες τους Gastarbeiter στο μεγαλύτερο σιδηροδρομικό σταθμό της χώρας. Η ανάγκη για εργατικά χέρια ήταν μεγάλη. 500.000 θέσεις απασχόλησης ήταν κενές στις αρχές της δεκαετίας του 60. Ήταν η εποχή που η Γερμανία έκλεινε συμφωνίες με πολλές χώρες για την εισαγωγή εργατικού δυναμικού. Έλληνες, Ισπανούς, Τούρκους, Πορτογάλους, Τυνήσιους, Μαροκινούς και Γιουγκοσλάβους. Οι Γερμανοί ήταν μεν χαρούμενοι για τους ξένους εργάτες, ενώ οι μετανάστες ήταν φανερά λυπημένοι. Ο Όσκαρ Καλέρο, μετανάστης από την Ισπανία στη δεκαετία του 60 εργαζόταν σαν κοινωνικός λειτουργός για λογαριασμό της οργάνωσης Caritas θυμάται την εποχή εκείνη:
"Ήταν όλα σκοτεινά θολά. Σε αυτό συνέβαλε και ο καπνός από τις ατμομηχανές. Και μετά έβλεπα τα κουρασμένα πρόσωπα. Ανθρώπους που με ρωτούσαν με ορθάνοιχτα από την έκπληξη μάτια. Πού είμαι; Τί θα κάνω;. Πολλοί από αυτούς έιχαν αφήσει πίσω τους παιδιά, οικογένειες, συζύγους".
Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι γκασταρμπάϊτερ δεν γίνονται πλέον δεκτοί με λουλούδια. Δεν υπάρχουν πια δουλειές ούτε για τους ξένους, αλλά ούτε και για τους Γερμανούς. Υπάρχει όμως μια νέα γενιά μεταναστών που ήρθε στη Γερμανία, όπως η Ιταλίδα Πάολα Φάμπρι Λίπς, νέα δυναμική εργαζόμενη και ζητά την ίδρυση ενός μουσείου μετανάστευση στη Γερμανία. Ενός μουσείου που θα δείχνει ότι η ιστορία της μετανάστευσης είναι πολύ περισσότερο από την ιστορική φωτογραφία του Αρμάντο Ροντρίγκεζ ντε Σα με το μοτοποδήλατο και την ανθοδέσμη:
"Ακόμη και σήμερα που κανείς σχεδόν δεν αμφιβάλλει ότι η Γερμανία είναι μια χώρα μεταναστών δεν υπάρχει ένα μουσείο που να καταγράφει την πολύπλευρη ιστορία της μετανάστευσης και να την κάνει προσιτή και γνωστή στο ευρύ κοινό. Αυτό το κενό έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με την παρουσία των μεταναστών σε όλους τους τομείς της κοινωνίας και της καθημερινής ζωής".