Σκεπτικισμός για την τουρκική πρόταση

Η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ δήλωσε στο Μιλάνο μετά τη συνάντησή της με τον Ιταλό πρωθυπουργό Ρομάνο Πρόντι ότι είναι συγκρατημένα αισιόδοξη για την πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας στην ΕΕ και ότι στηρίζει τις προσπάθειες τις φιλανδικής προεδρίας για την εξεύρεση λύσης. Ο γερμανός υπουργός εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Στάινμάγερ, λίγο πριν αναχωρήσει για την Ουάσινγκτον όπου έχει σήμερα συνομιλίες με την Αμερικανίδα ομόλογο του Κοντολίζα Ράις δήλωσε λακωνικά:

«Δεν γνωρίζουμε ακριβώς κάτω από ποιες συνθήκες η Τουρκία είναι έτοιμη να ανοίξει μεμονωμένα λιμάνια ή αεροδρόμια.»

Δηλώσεις στο γερμανικό ραδιόφωνο έκανε σήμερα και ο Γερμανός Ευρωβουλευτής των Πρασίνων τουρκικής καταγωγής Τσεμ Οτσντεμιρ χαιρετίζοντας την πρόταση:

«Νομίζω ότι η πρόταση της Τουρκίας είναι τόσο σοβαρή όπως ήταν τότε το ναι στο σχέδιο Αννάν. Και τώρα γίνεται σαφές ποιος μπλοκάρει τη διαδικασία και ποιος προσπαθεί να μην χρησιμοποιήσει αυτή την τελευταία ευκαιρία. Αυτός είναι προφανώς ο πρόεδρος Παπαδόπουλος και η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση. Πιστεύω ότι αυτό ήταν ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που έχει κάνει η ΕΕ μέχρι τώρα. Ότι δηλαδή δεχθήκαμε στην ΕΕ ένα κράτος το οποίο δεν έχει λύση ακόμα ένα εσωτερικό πρόβλημα και παραμένει διαιρεμένο. Η άποψη μου είναι ότι θα πρέπει να αποσυνδέσουμε το πρόβλημα της Κύπρου από τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας.»

Αντίθετη άποψη εξέφρασε ο Χριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός της Εσσης Ρόλαντ Κοχ, ο οποίος δεν θεωρεί επαρκή την πρόταση της Τουρκίας. Ο επικεφαλής πάντως της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΕΛΚ Χανς Γκερτ Πέτερινγκ χαιρέτησε την πρόταση της Άγκυρας:

«Η παράταξή μας χαιρετίζει το γεγονός ότι η Τουρκία κινείται. Η πίεση από ότι φαίνεται είχε αποτελέσματα αλλά δεν έχουμε ακόμα φθάσει το στόχο μας και απαιτούμε η Τουρκία να κινηθεί ακόμα περισσότερο.»

Διαφοροποιημένος και επικριτικός αντίθετα ο επίσης Χριστιανοδημοκράτης ευρωβουλευτής Ελμαρ Μπροκ:

«Έχω την εντύπωση πως δεν υπάρχει πραγματική πρόθεση για κάτι τέτοιο. Δεν πιστεύω πως θα συμφωνήσουν οι Κύπριοι ή άλλες χώρες. Αλλά με αυτό τον τρόπο ρίχνουν το μπαλάκι στους Κύπριους και ελπίζουν πως η ΕΕ δεν θα είναι σε θέση να υλοποιήσει τις προτάσεις της Κομισιόν ορισμένα κεφάλαια να παγώσουν για ένα χρονικό διάστημα. Αυτό θα σήμαινε πως η Τουρκία χωρίς να κάνει τίποτα θα έβγαινε νικήτρια.»

Στην Τουρκία τώρα ο επικεφαλής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Γιασάρ Μπουγιουκανιτ ενημερώθηκε από την τηλεόραση, όπως αναφέρει σε συνέντευξή του που δημοσιεύει η εφημερίδα Χουριέτ.

«Σίγουρα δεν υπαγορεύουμε εμείς στο κράτος τι να κάνει. Εκφράζουμε μόνο την άποψή μας. Αλλά για μια τόσο σημαντική απόφαση δεν θα ήταν απαραίτητο να ενημερωθούμε όταν σταθμεύουν 40.000 στρατιώτες στη βόρεια Κύπρο;» διερωτάται ο επικεφαλής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Γιασάρ Μπουγιουκανίτ. Και δεν είναι ο μόνος στην Τουρκία που εκφράζει την απογοήτευσή του. Ο αντιπρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης Ονούρ Οϋμέν λέει σχετικά:

«Δυστυχώς η Τουρκία συναίνεσε να διαπραγματευθεί με αυτό τον τρόπο με την ΕΕ. Από ότι φαίνεται η κυβέρνηση δήλωσε κεκλεισμένων των θυρών πρόθυμη για μεγάλες υποχωρήσεις. Και για ποιο λόγο; Για να ικανοποιήσει η ΕΕ τις υποσχέσεις της. Πρόκειται για μια πολιτική που βλάπτει την Τουρκία.»

Ο λαός δεν θα συγχωρέσει στον Ερντογάν αυτή την πολιτική, δήλωνε στην τουρκική τηλεόραση ο Ονούρ Οϋμέν, εκτός αυτού δεν θα ωφελήσει τίποτα την τουρκική πολιτική:

«Όλη αυτή η συζήτηση για το θέμα της Κύπρου δεν είναι παρά μια δικαιολογία απέναντι στην Τουρκία. Κανείς δεν μας λέει ότι θα γίνουμε δεκτοί στην ΕΕ, εάν λύσουμε το πρόβλημα της Κύπρου. Όταν θα λύσουμε το Κυπριακό θα προστεθούν νέες απαιτήσεις όπως για παράδειγμα η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων.»

Στην Τουρκία σκέπτονται πως από την πλευρά τους έκαναν ότι μπορούσαν με το ναι στο σχέδιο Αννάν χωρίς να πάρουν κανένα αντάλλαγμα. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει τώρα, σκέπτονται στην αντιπολίτευση. Κατηγορούν ως υπεύθυνη για την μη επανένωση της Κύπρου την ελληνοκυπριακή πλευρά. Η κυβέρνηση Ερντογάν δεν θα έπρεπε να δείξει καθόλου εμπιστοσύνη στους ευρωπαίους, δηλώνει ο Ερκάν Μουμσού, ο αργηγός του επίσης αντιπολιτευτικού κόμματος της Μητέρας Πατρίδας:

«Δεν θα έπρεπε ποτέ να υπογράψουμε το πρωτόκολλο της Άγκυρας Δεν θα έπρεπε ποτέ να δεχθούμε να συνδυαστεί το θέμα της Κύπρου με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Θα έπρεπε να δηλώσουμε εξαρχής: πρώτα θα λύσουμε το Κυπριακό και μετά θα δούμε εάν θέλουμε να ενταχθούμε στην ΕΕ.»

Η κυβέρνηση Ερντογάν βρίσκεται σε πραγματικά δύσκολη θέση. Για την ΕΕ η πρόταση είναι ανεπαρκής για τους Τούρκους είναι μια μεγάλη υποχώρηση.

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου