Στα πρόθυρα εμφυλίου το Ιράν;

Το ερώτημα που τίθεται όλο και επιτακτικότερα μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στο Ιράν είναι αν βρίσκεται η χώρα στα πρόθυρα ενός εμφυλίου πολέμου. «Δεν πιστεύω ότι έχουμε τους προπομπούς ενός εμφυλίου πολέμου, ούτε το ελπίζω", είπε ο Volker Perthes, ερευνητής στο Ίδρυμα Επιστήμης και Πολιτικής SWP στο δεύτερο γερμανικό κανάλι ΖDF. "Και δεν το πιστεύω διότι οι Ιρανοί είναι κουρασμένοι από την επανάσταση και τους πολέμους που έζησαν τα τελευταία 30 χρόνια. Και δεν το ελπίζω, διότι εκείνοι, στους οποίους ευχηθήκαμε τη νίκη στις προεδρικές εκλογές, μετά βεβαιότητος δεν θα κέρδιζαν έναν εμφύλιο πόλεμο".

Θολή εικόνα

Η Δύση με τη στάση της τροφοδότησε μήπως υπέρμετρες προσδοκίες εκτιμώντας λάθος την πραγματική κατάσταση στη χώρα;

"Υπάρχει σίγουρα μια τάση σε πολλούς δυτικούς παρατηρητές να βλέπουν τα πράγματα μέσα από το πρίσμα του επιθυμητού στόχου. Και αυτό διότι εμείς και εννοώ, δυτικούς επιστήμονες, διπλωμάτες, εμπόρους, δημοσιογράφους, ερχόμαστε σε επαφή με ένα συγκεκριμένο τμήμα της κοινωνίας του Ιράν, που είναι τα αστικά στρώματα. Δεν είναι ο κόσμος της επαρχίας και της υπαίθρου, ο οποίος πράγματι, μέσω μιας άκρως λαϊκιστικής πολιτικής του Αχμαντινετζάτ, πολλά λεφτά που μοιράστηκαν εν μέρει στο χέρι, πολλές επενδύσεις σε υποδομές στην επαρχία, έδωσε τελικά την ψήφο του στον Αχμαντινετζάτ".

Έντονη πόλωση και στο παρελθόν

Βλέποντας τις σημερινές κινητοποιήσεις ο ερευνητής Volker Perthes εκτιμά ότι αποπνέουν έναν άνεμο ελευθερίας στο Ιράν, γνωστό μεν από ανάλογες κινητοποιήσεις του παρελθόντος, αλλά διαφορετικό αυτή τη φορά.

"Αυτός ο άνεμος της ελευθερίας και της πολιτικοποίησης στο Ιράν δεν είναι εντελώς νέος. Τον είχαμε και τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες πριν από τις εκλογές με έναν έντονο προεκλογικό αγώνα, αλλά μας θυμίζει και την εποχή της έντονης πόλωσης κατά την προεδρία Χαταμί, πριν από τον Αχμαντινετζάτ. Τότε είχαμε εν μέρει αιματηρή καταστολή των κινητοποιήσεων. Μόνο που τότε οι διαδηλωτές, νέοι, μορφωμένοι κυρίως, ζητούσαν από το μεταρρυθμιστή πρόεδρο Χαταμί ακόμα πιο βαθιές τομές. Σήμερα έχουμε μία κινητοποίηση εναντίον ενός προέδρου, ο οποίος ακριβώς σε αυτούς τους νέους, μορφωμένους Ιρανούς δεν δίνει καμία προοπτική".

Προετοιμασμένη η Ουάσιγκτον

Τι σημαίνει τελικά η εκλογική νίκη του Αχμαντινετζάτ, νοθευμένη ή μη, για την πολιτική προσέγγισης που ακολουθεί ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα;

"Σημαίνει ελάχιστα, διότι η κυβέρνηση Ομπάμα, χωρίς βεβαίως να το ομολογεί, θεωρούσε πολύ πιθανό ότι θα παραμείνει ο Αχμαντινετζάτ, αν μάλιστα δεν το περίμενε κιόλας", σημειώνει ο Volker Perthes. Και εκείνο που είπε ήταν: "Κάνουμε αυτή την πρόταση διαλόγου στην κυβέρνηση της Τεχεράνης, όποια και αν είναι αυτή".

Theo Koll/Γιώργος Παππάς

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου