Στα «τάρταρα» η συριακή οικονομία

Ο εμφύλιος πόλεμος που μαίνεται τα τελευταία δύο χρόνια στη Συρία έχει οδηγήσει την οικονομία της χώρας σε ελεύθερη πτώση. Περισσότερο πλήττονται οι πολίτες, με την ανεργία να έχει εκτοξευθεί στο μεταξύ σχεδόν στο 50%. Όσοι μπορούν -κυρίως οι πιο μορφωμένοι- φεύγουν στο εξωτερικό.

Στη Συρία υπάρχουν πολλοί ικανοί και καταρτισμένοι εργαζόμενοι, επισημαίνει η Γκαλίνα Κόλεφ, ειδική σε ζητήματα εξωτερικού εμπορίου από το Ινστιτούτο για τη Γερμανική Οικονομία (IW). «Ένα σημαντικό τμήμα των συριακών υποδομών έχει καταστραφεί. Πολλές επιχειρήσεις μετέφεραν την παραγωγή τους στην Αίγυπτο και την Τουρκία. Η συνολική οικονομική ζημιά που προκάλεσε ο πόλεμος υπερέβη προ πολλού το ΑΕΠ της χώρας» εξηγεί η Κόλεφ, συμπληρώνοντας ότι ο όγκος των επενδύσεων από το 2010 έως το 2012 μειώθηκε κατά το ήμισυ.

Το καθεστώς μετακυλύει τη ζημιά στο λαό

Οι συριακές εξαγωγές προϊόντων και πρώτων υλών ξεπέρασαν το 2010 σε αξία τα δύο δισ. ευρώ. Σήμερα έχουν περιοριστεί μόλις στο ένα τέταρτο. Ένα από τα αίτια αυτής της εξέλιξης είναι και οι κυρώσεις που έχει επιβάλει στη χώρα η ΕΕ, για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το συριακό καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Ενδεικτική της οικονομικής καταστροφής που έχει συντελεστεί είναι η δραστική μείωση της παραγωγής πετρελαίου: από τα 400.000 βαρέλια ημερησίως έχει περιοριστεί σε λιγότερα από τα μισά.

Ωστόσο οι εξοντωτικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Συρία δεν επαρκούν για μία μεταστροφή του καθεστώτος Άσαντ, εκτιμά ο Ράμπι Νάσερ. «Οι κυρώσεις πλήττουν βεβαίως το καθεστώς, αλλά ‘χτυπούν’ και το συριακό λαό. Το καθεστώς μετακυλύει τις ζημιές στους πολίτες» εξηγεί ο επιστήμονας του Συριακού Κέντρου Πολιτικών Ερευνών στη Δαμασκό, ο οποίος εκπονεί εκθέσεις που αφορούν τη συριακή οικονομία για λογαριασμό του ΟΗΕ.

Η αγροτική οικονομία αντιστέκεται

Ο Ράμπι Νάσερ υπογραμμίζει ότι ως συνέπεια των κυρώσεων, πολλές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις διέκοψαν τις εμπορικές τους σχέσεις με τη Συρία. Στο μεταξύ, τονίζει ο ίδιος, έχει διαδοθεί στη χώρα μία νέα μορφή του επιχειρείν, την οποία περιγράφει ως οικονομία της βίας. Σε ένα κράτος που «τρώει τις σάρκες του» έχει ανοιχτεί μεγάλο πεδίο δράσης για λαθρεμπόρους και ανθρώπους που στήνουν μονοπώλια σε τρόφιμα και φάρμακα, εξηγεί ο Νάσερ και προσθέτει: «Αυτοί επιθυμούν τη συνέχιση της σύρραξης, καθώς έτσι διασφαλίζουν τα συμφέροντά τους και αποκομίζουν μεγάλα κέρδη χωρίς να καταβάλλουν πολύ κόπο».

Ο μόνος τομέας που κατάφερε μέχρι σήμερα να μην απορροφηθεί από τη δίνη του πολέμου στη Συρία είναι η αγροτική οικονομία της χώρας. Αυτή «είδε» το μερίδιό της στο ΑΕΠ της χώρας να αυξάνεται από το 17% στο 27% τα τελευταία δύο χρόνια και έχει συμβάλει καθοριστικά στην επιβίωση μεγάλου τμήματος του συριακού πληθυσμού. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Ράμπι Νάσερ, το 60% των Σύρων ζει σε συνθήκες φτώχειας – ποσοστό διπλάσιο συγκριτικά με την περίοδο πριν από την έναρξη του εμφυλίου.

Hilke Fischer / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης