Στον Μπομπ Ντίλαν το Νομπέλ Λογοτεχνίας

Η ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας των Τεχνών για το Νομπέλ Λογοτεχνίας ήρθε για πολλούς σαν κεραυνός εν αιθρία. Για άλλους πάλι όχι. Ο αμερικανός τραγουδοποιός Μπομπ Ντίλαν είχε τιμηθεί στο πρόσφατο παρελθόν με το Βραβείο Πούλιντζερ (2008) καθώς και με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας στον Λευκό Οίκο από τον Μπαράκ Ομπάμα (2012).

Ο ίδιος δεν ήταν ποτέ απλώς ένας θρύλος του ροκ σαν όλους τους άλλους, ήταν πρώτα από όλα στιχουργός, τραγουδοποιός, ποιητής. Αυτό ήταν και το στοιχείο που υπογράμμισε η Σουηδική Ακαδημία στην ανακοίνωση του Νομπέλ Λογοτεχνίας: με την εισαγωγή ποιητικών εκφραστικών μέσων στην στιχουργική ο Μπομπ Ντίλαν ανανέωσε τόσο την αμερικανική μουσική παράδοση όσο και την αμερικανική γλώσσα.

Σαν στίχους του Σαίξπηρ…

Ο Μπόμπ Ντίλαν γεννήθηκε το 1942 στη Μινεσότα και ξεκίνησε τη μουσική του καριέρα κατά τη δεκαετία του 1960 σημειώνοντας αμέσως μεγάλη επιτυχία. Μέχρι σήμερα, έχοντας κλείσει αισίως τα 75 χρόνια του, δεν έχει σταματήσει ούτε λεπτό να δίνει συναυλίες ανά τον κόσμο, συνεχίζοντας ακατάπαυστα τη μεγάλη περιοδεία του, γνωστή ως «Νever ending tour».

Πολλά τραγούδια του Ντίλαν ταυτίστηκαν με τους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες στις ΗΠΑ για περισσότερα δικαιώματα και ελευθερίες. Το «Blowing in the Wind» ή το «Τhe Times They Αre A-Changin» τραγουδήθηκαν και αγαπήθηκαν από όλο τον κόσμο. Το ίδιο και το «Like a Rolling Stone» ή το «Knocking on heaven's door».

«Τα τραγούδια του Ντίλαν είναι ποίηση που ακούγεται», γράφει χαρακτηριστικά η Σάρα Ντάνιους από την επιτροπή που απονέμει το Νομπέλ Λογοτεχνίας. Τα τραγούδια του Ντίλαν με τα χρόνια έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι της αμερικανικής γλώσσας, οι στίχοι άφησαν εποχή, χαράχτηκαν στο συλλογικό υποσυνείδητο σαν τους στίχους του Σαίξπηρ, σημειώνει ακόμη η Σουηδική Ακαδημία. Μάλιστα η τέχνη του Ντίλαν παρομοιάζεται μεν την μελωποιημένη ποίηση της αρχαίας Ελλάδας. 

Ο Μπομπ Ντίλαν είναι ο δεύτερος αμερικανός που βραβεύεται με το Νομπέλ Λογοτεχνίας. Η πρώτη ήταν η Τόνι Μόρισον το 1993. Επίσης, όπως σημειώνουν πολλοί, πρόκειται για το πρώτο «ανορθόδοξο» Νομπέλ Λογοτεχνίας μετά από εκείνο που απονεμήθηκε το 1997 στον Ντάριο Φο, ο οποίος σήμερα απεβίωσε σε ηλικία 90 ετών.

Dpa / Δήμητρα Κυρανούδη