Στροφή στην αμερικανική πολιτική έναντι του Ιράν;

Η Ουάσιγκτον εμφανίζεται διατεθειμένη να συμμετάσχει στις συνομιλίες των τριών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Ιράν, θέτοντας ως όρο να αναστείλει η Τεχεράνη τον εμπλουτισμό ουρανίου. Σε μια πρώτη αντίδραση το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων χαρακτήρισε την αμερικανική πρόταση «κίνηση προπαγάνδας» της Ουάσιγκτον, ενώ λίγο αργότερα ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μανουχέρ Μοτακί απέρριψε σε δήλωσή του τους όρους των Ηνωμένων Πολιτειών, προσθέτοντας όμως ότι η χώρα του δέχεται να προσέλθει σε διάλογο με την υπερδύναμη.

Η Ουάσιγκτον έλαβε γρηγορότερα από ότι αναμένετο την απόφαση να προτείνει στην Τεχεράνη την ανάληψη διαλόγου για το επίμαχο πυρηνικό πρόγραμμα. Δεν πρόκειται για διμερείς διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις, αλλά για συμμετοχή στις συνομιλίες των τριών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Ιράν και μάλιστα υπό όρους, όπως διευκρίνισε η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις:

«Όταν το Ιράν αναστείλει πλήρως και διαπιστωμένα τις δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου, τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συμμετάσχουν μαζί με τους εταίρους τους σε διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη, δήλωσε η αμερικανίδα υπουργός».

Η έμφαση βρίσκεται στη λέξη αναστολή. Η κ. Ράις δεν έκανε λόγο για ματαίωση της διαδικασίας εμπλουτισμού ουρανίου, ως προϋπόθεση για την ανάληψη διαπραγματεύσεων και η διευκρίνιση αυτή είναι σημαντική στο βαθμό βέβαια που η ιρανική ηγεσία αποδεχθεί την αμερικανική πρόταση.

Η αμερικανίδα υπουργός έθιξε επίσης και μερικά άλλα ζητήματα, στα οποία αναμένουν από την Τεχεράνη να αλλάξει στάση. Ένα από αυτά αφορά στην οικονομική υποστήριξη που σύμφωνα με την Ουάσιγκτον προσφέρει το Ιράν σε τρομοκρατικές ομάδες που δρουν στην Εγγύς Ανατολή και στο Ιράκ.

Σύμφωνα με κύκλους της Ουάσιγκτον, των δηλώσεων της κυρίας Ράις είχαν προηγηθεί πολλά τηλεφωνήματα του αμερικανού προέδρου Μπους με τη Μόσχα και το Πεκίνο. Στόχος του αμερικανού προέδρου ήταν να πείσει Ρωσία και Κίνα για την αναγκαιότητα διαμόρφωσης κοινής στάσης στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε βάρος του Ιράν. Η κυρία Ράις πάντως δεν αναφέρθηκε σε κανένα σημείο της ομιλίας της στο Πεκίνο και τη Μόσχα.

Στο μεταξύ στη Βιέννη συναντώνται σήμερα οι υπουργοί Εξωτερικών των πέντε μονίμων χωρών μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γερμανίας για να συζητήσουν τις εξελίξεις στην υπόθεση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, μετά της στροφή που σημειώνεται στην αμερικανική στάση. Σχολιάζοντας την αμερικανική πρόταση ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Στάινμάγιερ υπογράμμισε: «Μπορούμε να ελπίζουμε ότι η ιρανική ηγεσία στην Τεχεράνη είναι σε θέση να εκτιμήσει την αμερικανική ανακοίνωση και να αντιδράσει ανάλογα».

Οι πρώτες ωστόσο αντιδράσεις από την Τεχεράνη δεν είναι ενθαρρυντικές. Το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων χαρακτήρισε την αμερικανική πρόταση «κίνηση προπαγάνδας» της Ουάσιγκτον, ενώ λίγο αργότερα ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μανουχέρ Μοτακί απέρριψε σε δήλωσή του τους όρους των Ηνωμένων Πολιτειών, προσθέτοντας όμως ότι η χώρα του δέχεται να προσέλθει σε διάλογο γύρω από θέματα κοινού προβληματισμού με την υπερδύναμη.