Συγκρατημένη αισιοδοξία για τη Σύνοδο Κορυφής

Σχεδόν τρεις μήνες μετά το ναυάγιο της προηγούμενης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ και αφού ακολούθησαν στο παρασκήνιο νέες διαπραγματεύσεις και προσπάθειες για συμβιβασμό, οι 27 ηγέτες της Ένωσης επιστρέφουν στις Βρυξέλλες για να αποφασίσουν σχετικά με τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Προς το παρόν οι διαβουλεύσεις στις Βρυξέλλες, λίγο πριν την έναρξη των εργασιών της Συνόδου, εξελίσσονται αργά. Όλα δείχνουν ότι αναμένεται να υπάρξει πολιτική απόφαση, όπως αναφέρουν πληροφορίες από το περιβάλλον του Χέρμαν φαν Ρομπέι. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αυτό που λέγεται είναι ότι τίποτα δεν θα αλλάξει σε δύο μήνες, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί πως ενδέχεται να μετατοπισθεί η λήψη αποφάσεων στο μέλλον. Τα οικονομικά μεγέθη είναι ούτως ή άλλως γνωστά, οπότε αυτό που απομένει είναι η τελική συμφωνία ώστε και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προλάβει να εγκρίνει τις σχετικές με τα πακέτα χρηματοδοτήσεων αποφάσεις. Με λίγα λόγια, φαίνεται να επικρατεί κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας στις Βρυξέλλες, χωρίς να παραγνωρίζονται οι δυσκολίες.

Το διπλό πρόβλημα της Ελλάδας

Καταρχήν ο προϋπολογισμός της επταετίας 2014-2020 αναμένεται να είναι ένας προϋπολογισμός λιτότητας. Εκ των πραγμάτων ήταν αναμενόμενο ότι οι χρηματοδοτήσεις προς όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα εμφανισθούν μειωμένες. Η Ελλάδα όμως αντιμετωπίζει ένα επιπρόσθετο πρόβλημα, το οποίο έχει να κάνει με τη μεθοδολογία που ακολουθείται προκειμένου να προσδιοριστεί εάν μία περιφέρεια είναι φτωχή ή όχι. Για τον προσδιορισμό αυτό λαμβάνεται υπόψη η περίοδος 2008-2010, όταν οι περισσότερες από τις πληγείσες από την οικονομική κρίση περιφέρειες εμφανίζονταν ακόμη ως πλούσιες. Σημειωτέον ότι όσο πλουσιότερη εμφανίζεται μία χώρα, τόσο μικρότερη είναι η χρηματοδότηση που λαμβάνει από την ΕΕ.

Ο Αντώνης Σαμαράς θα προσπαθήσει λοιπόν να πείσει τους ευρωπαίους εταίρους ότι η σημερινή οικονομική κατάσταση της χώρας δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα που παρουσίαζε κατά την περίοδο 2008-2010. Η Ελλάδα διέρχεται μία φάση ύφεσης της τάξης του 20% τα τελευταία τέσσερα χρόνια ενώ η ανεργία ανέρχεται στο 26%. Αναμένεται λοιπόν να ζητήσει μεγαλύτερη χρηματοδότηση για τη χώρα. Κατά την περίοδο 2007-2013 η Ελλάδα είχε λάβει 20,6 δισ. ευρώ για την κατασκευή έργων συνοχής καθώς και 18,7 δισ. ευρώ υπό μορφή εισοδηματικών ενισχύσεων προς τους αγρότες. Με βάση το ισχύον πλαίσιο, η τωρινή χρηματοδότηση της Ελλάδας πέφτει στα 12 δισ. ευρώ αναφορικά με την πρώτη κατηγορία και στα 16,5 για τους αγρότες. Ο έλληνας πρωθυπουργός δεν μπορεί να κάνει πολλά αναφορικά με τις αγροτικές επιχορηγήσεις ενώ αναμένεται να ζητήσει αύξηση της χρηματοδότησης για τα έργα συνοχής κατά δύο δισεκατομμύρια.

Συναινετικός ο Ντέιβιντ Κάμερον

Στην πρώτη του ευρωπαϊκή εμφάνιση μετά την εξάγγελία περί δημοψηφίσματος για την θέση της χώρας του στην Ευρωπαϊκή Ενωση, εφόσον επανεκλεγεί σε δύο χρόνια, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας επιθυμεί την εκτόνωση του αντιευρωπαϊσμού σε σημαντικό κομμάτι του κόμματός του. Παράλληλα επιχειρεί να στείλει μήνυμα στους ευρωπαίους εταίρους ότι η Βρετανία δεν επιδιώκει να προκαλέσει χάος στην Ευρώπη, ούτε προτίθεται να αποχωρήσει από αυτήν.

Ο Ντέιβιντ Κάμερον δεν πρόκειται να εγείρει αντιρρήσεις εφόσον έχει ήδη λάβει διαβεβαιώσεις πως δεν πρόκειται να θιγούν οι επιστροφές, το περίφημο «rebate» προς τη Βρετανία και πως το ύψος του προϋπολογισμού για την επόμενη επταετία δεν θα ξεπεράσει τα 900 δισ. ευρώ.

Το επιτελείο του πρωθυπουργού διαμηνύει πως στη Σύνοδο αυτή ο κ. Κάμερον θα είναι «αόρατος», ώστε να δώσει το μήνυμα ότι η χώρα του παραμένει και θα παραμείνει σταθερά προσηλωμένη στην ευρωπαϊκό της προσανατολισμό. Γεγονός που ενισχύει τις υποψίες των αναλυτών πως το όλο θέμα περί δημοψηφίσματος ήταν ένα πυροτέχνημα για εσωτερική κατανάλωση. Εξάλλου, όπως λένε κύκλοι πολύ κοντά στον πρωθυπουργό, οι μετρήσεις της κοινής γνώμης δεν δείχνει να ευνοούν την κυβέρνηση, μακροπρόθεσμα, αφού το ζήτημα της Ευρώπης εκλαμβάνεται από τους πολίτες ζήτημα ήσσονος προτεραιότητας.

Φαίνεται πάντως ότι ο Ντέιβιντ Κάμερον, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες των Financial Times, έχει εξασφαλίσει την στήριξη της Γερμανίας, της Σουηδίας και της Ολλανδίας στο θέμα του προϋπολογισμού αλλά και της γενικότερης λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ακόμη και το μεγάλο 'αγκάθι' για το Λονδίνο, η γαλλική κυβέρνηση, έχει μετριάσει αισθητά τη στάση της έναντι της Βρετανίας, μετά τη συνδρομή της τελευταίας στη γαλλική επιχείρηση στο Μάλι. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Φρανσουά Ολάντ είναι διατεθειμένος να συζητήσει με τον κ. Κάμερον σοβαρές αλλαγές στο τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εφόσον από αυτές θα επωφεληθούν όλες οι χώρες.

Νίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες / Μαρία Καστρισιανάκη, Λονδίνο

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης