Συγχαρητήρια, Βραζιλία!

Το ποδόσφαιρο και η πολιτική είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι. Συχνά ο ένας πλησιάζει τον άλλο επικίνδυνα και έπειτα πάλι τραβούν χωριστούς δρόμους. Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Βραζιλίας φάνηκε να σπάει για πρώτη φορά αυτόν τον άγραφο κανόνα. Μετά τις μαζικές διαδηλώσεις του περασμένου χρόνου τα ΜΜΕ προέβλεπαν ένα εκρηκτικό, από πολιτική άποψη, ποδοσφαιρικό τουρνουά.

Κι όμως αυτό το ιστορικό προηγούμενο δεν ήρθε ποτέ. Οι Βραζιλιάνοι δεν μπήκαν στη λογική της πολιτικής ομηρίας του Παγκοσμίου Κυπέλλου αλλά αποφάσισαν να στηρίξουν μία ειρηνική γιορτή του ποδοσφαίρου. Και κάτι ακόμη: ο πατριωτισμός των Βραζιλιάνων αποδείχθηκε τελικά σταθεροποιητικός παράγων.

Η εθνική υπερηφάνεια των περίπου 200 εκατομμυρίων κατοίκων δεν ενέτεινε το αίσθημα αντιπαλότητας που παρατηρείται συχνά στο ποδόσφαιρο. Αντιθέτως, μετά την ήττα της «Σελεσάο» πολλοί από τους οπαδούς της Βραζιλίας υποστήριξαν τη γερμανική εθνική ομάδα.

Οι Βραζιλιάνοι διαχωρίζουν το ποδόσφαιρο από την πολιτική

Αλλά και η πολιτική πίστωση των πατριωτικών συναισθημάτων απέτυχε. Οι οπαδοί δεν έδειξαν ενθουσιασμό ούτε απέναντι στη FΙFA αλλά ούτε απέναντι στους εκλεγμένους αντιπροσώπους τους. Τον ενθουσιασμό από το παραμύθι του ποδοσφαίρου, που έβλεπαν να εκτυλίσσεται στις οθόνες τους, ακολούθησε η νηφάλια επιστροφή στην καθημερινότητα.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν μπορεί να λειτουργήσει ως βοηθός στην προεκλογική εκστρατεία – αυτό δείχνουν οι εμπειρίες των πρώην προέδρων της Βραζιλίας Λουίζ Ιγνάθιο ντα Σίλβα και Φερνάντο Ενρίκε Καρντόζο. Ο Καρντόζο κατάφερε να μετακομίσει στο κυβερνητικό μέγαρο εξαιτίας των επιτυχημένων χειρισμών του στο θέμα του πληθωρισμού και όχι επειδή η «Σελεσάο» κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Μουντιάλ του 1994 στις ΗΠΑ. Το γεγονός ότι η Βραζιλία έφτασε στον τελικό του Μουντιάλ του 1998 κόντρα στη Γαλλία δεν είχε καμία επίπτωση στη μετέπειτα πολιτική του καριέρα. Ο Καρντόζο και τότε επέστρεψε στο προεδρικό πόστο λόγω της επιτυχούς πολιτικής του κατά του πληθωρισμού. Επίσης και στην περίπτωση της ιστορικής εκλογικής νίκης του Λουίζ Ιγνάθιο Λούλα το 2002, ποδόσφαιρο και πολιτική δεν συναντήθηκαν. Ο Λούλα δεν κέρδισε τις εκλογές χάρη στο Παγκόσμιο Κύπελλο που κέρδισε η Βραζιλία το 2002.

Η Βραζιλία πέρασε τις εξετάσεις

Η νυν πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ προσπάθησε να κρατήσει ισορροπίες μεταξύ των δύο κόσμων, αλλά έπεσε έξω. Οι αποδοκιμασίες και οι προσβολές που ακούστηκαν στον εναρκτήριο αγώνα του Μουντιάλ στο Σάο Πάολο ήταν απαξιωτικοί, κάνοντας λόγο για μία «λευκή ελίτ». Από την άλλη πλευρά οι επικριτές του Μουντιάλ κατηγοριοποιήθηκαν ως «γκρινιάρηδες» και «πεσιμιστές».

Ωστόσο, η πόλωση ξεθύμανε. Οι Βραζιλιάνοι είδαν το Μουντιάλ σαν ένα διάλειμμα από την προεκλογική εκστρατεία και τις διαδηλώσεις. Οι Βραζιλιάνει δεν πέρασαν μόνο το τεστ της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου, αλλά και το τεστ δημοκρατικής ωριμότητας.

Astrid Prange, DW / Δήμητρα Κυρανούδη