Συμφωνία για ανταλλαγή στοιχείων επιβατών πτήσεων

Όνομα, διεύθυνση, αριθμός πιστωτικής κάρτας και τηλεφώνου, e-mail και προορισμός είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία ευρωπαίων επιβατών που θα αποθηκεύονται και θα ανταλλάσσονται στο μέλλον μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Το Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης συμφώνησε σε μια νέα ευρωπαϊκή οδηγία, η οποία προβλέπει ότι οι αεροπορικές εταιρίες θα αποστέλλουν τα στοιχεία επιβατών (PNR, Passenger Name Records) από την ΕΕ στις ευρωπαϊκές υπηρεσίες. Τα στοιχεία θα αποθηκεύονται επί 6 μήνες με το όνομα του επιβάτη και στη συνέχεια επί 5 χρόνια με ψευδώνυμο.

Ανοιχτό παραμένει ωστόσο αν το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο δώσει τελικά πράσινο φως στην διαδικασία αυτή. Η απόφαση θα κατατεθεί καταρχήν την ερχόμενη Πέμπτη στην επιτροπή Εσωτερικών Υποθέσεων του ευρωκοινοβουλίου. Αν περάσει από την Επιτροπή τότε θα γίνει ψηφοφορία στην ολομέλεια του ευρωκοινοβουλίου πιθανότατα στις αρχές του 2016. Σε διαφορετική περίπτωση θα συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ευρωκοινοβουλίου, χωρών-μελών και Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σημείο καμπής οι επιθέσεις στο Παρίσι

Για πολλά χρόνια η ΕΕ προσπαθούσε μάταια να εισαγάγει ένα ενιαίο σύστημα αποθήκευσης στοιχείων επιβατών πτήσεων. Ήταν οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι τον Ιανουάριο και τον Νοέμβριο που οδήγησαν πολλές χώρες-μέλη να αλλάξουν γνώμη. Οι υπουργοί Εσωτερικών της ΕΕ θεωρούν πάντως την αποθήκευση και ανταλλαγή των στοιχείων σημαντικό εργαλείο στην παρακολούθηση των μετακινήσεων ντζιχαντιστών. Η Europol εκτιμά ότι περίπου 5.000 μαχητές από ευρωπαϊκές χώρες πολεμούν σήμερα σε Συρία και Ιράκ και ενδέχεται να πραγματοποιήσουν επιθέσεις μετά την επιστροφή στις πατρίδες τους. Για την Γερμανία υπάρχουν ενδείξεις για 760 Ισλαμιστές, οι οποίοι πολεμούν σήμερα στο πλευρό του Ισλαμικού Κράτους στην Συρία. Περίπου το 33% έχουν επιστρέψει στην Γερμανία.

Αρχικά η πρόταση αποθήκευσης και ανταλλαγής στοιχείων επιβατών αφορούσε μόνο τις διεθνείς πτήσεις από και προς την ΕΕ. Μετά τις επιθέσεις του Νοεμβρίου στο Παρίσι με 130 νεκρούς η γαλλική κυβέρνηση ζήτησε την επέκταση της αποθήκευσης σε πτήσεις εντός Ευρώπης, αλλά και πτήσεις τσάρτερ. Αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εξέφρασαν αντιρρήσεις σε αυτή την πρακτική και έτσι οι υπουργοί Εσωτερικών και Δικαιοσύνης αποφάσισαν την οικειοθελή ανταλλαγή αυτών των δεδομένων.

Οι χώρες-μέλη έχουν διορία δύο χρόνια για την υιοθέτηση της ευρωπαϊκής οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο, δηλαδή μέχρι τις αρχές του 2018. Όπως όλα δείχνουν ωστόσο οι περισσότερες κυβερνήσεις χωρών-μελώ της ΕΕ επιδιώκουν το ταχύτερο την εφαρμογή του νέου μέτρου για να έχουν στη διάθεσή τους ένα σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση της διεθνούς τρομοκρατίας.

afp, dpa, Spiegel Online / Στέφανος Γεωργακόπουλος