Σχέδιο Μάρσαλ για την Ελλάδα;

«Βοήθεια προς τους Έλληνες», είναι ο τίτλος σχολίου στην Süddeutsche Zeitung (του Κλάους Χουλβερσάιτ) για το αδιέξοδο της ελληνικής κρίσης.

Το άρθρο ασκεί κριτική στις απόψεις περί εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, αναλύει γιατί είναι ανέφικτη μια τέτοια λύση και καταλήγει ότι πραγματική εναλλακτική λύση είναι η αναδιάρθρωση του χρέους με ταυτόχρονη δρομολόγηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και ευρωβοήθεια υπό την μορφή ενός ‘μίνι-σχεδίου’ Μάρσαλ:

«Ακόμη και αν η αναδιάρθρωση γινόταν χωρίς να προκαλέσει πανικό στις αγορές, θα ήταν λίγα τα οφέλη, εφ' όσον δεν αλλάζουν ριζικά οι ξεπερασμένες δομές της ελληνικής εθνικής οικονομίας.

Εδώ θα πρέπει να συνεργαστούν οι πολιτικοί με τους επιχειρηματίες, να επαναπροσδιορίσουν τους στόχους της οικονομίας πέραν του τουρισμού και της φέτας και να επενδύσουν σε νέους κλάδους, όπως η ναυπηγική ή η ηλιακή ενέργεια. Ταυτόχρονα πρέπει να φιλελευθεροποιηθεί η άκαμπτη αγορά παροχής υπηρεσιών.

Όλα αυτά όμως δεν μπορεί να τα πετύχει η Αθήνα μόνη της.

Πρέπει η ΕΕ να πολλαπλασιάσει την ενίσχυση της εθνικής οικονομίας με ισχυρές επιχορηγήσεις σε ιδιωτικές επενδύσεις. Όσο παράδοξο και αν ακούγεται η Ελλάδα χρειάζεται ένα είδος ‘Σχεδίου Μάρσαλ’.

Μάταια περιμένουμε μέχρι τώρα κάποια σχέδια της Κομισιόν ή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αλλά και οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης συνέβαλαν σε αυτή την κατεύθυνση ελάχιστα με την μυστική συνάντηση που διοργάνωσαν και προκάλεσαν αναστάτωση στις αγορές και στον κόσμο.»

«Η κρίση δομών της ΕΕ», είναι ο τίτλος του πρωτοσέλιδου σχολίου στην Frankfurter Allgemeine Zeitung (του Χόλγκερ Στέλτσνερ) για την ευρωκρίση.

Το σχόλιο επικεντρώνεται στις διαφορές των εθνικών οικονομιών της ευρωζώνης και στην ανάγκη διαρθρωτικών αλλαγών. Ο σχολιαστής εκτιμά ότι η κρίση δεν είναι κρίση χρεών, αλλά κρίση δομών και καταλήγει με το ελληνικό παράδειγμα:

«Σήμερα, ένα χρόνο μετά την απόφαση για την χορήγηση πιστώσεων ύψους 110 δις στην Ελλάδα, είναι σαφές ότι η 'σωτηρία' απέτυχε.

Χωρίς αναδιάρθρωση, η χώρα δεν θα ορθοποδήσει.»

«Μια αναδιάρθρωση θα ήταν μεν για την ΕΚΤ μια καταστροφή, αλλά για την Ελλάδα μια ευκαιρία να απελευθερώσει τις οικονομικές της δυνάμεις.

Η επιτυχία της ανάκαμψης εξαρτάται όμως από τους ίδιους τους Έλληνες.

Εάν οι Έλληνες δεν είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν στις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές, μακροπρόθεσμα δεν τους βοηθούν ούτε η αναδιάρθρωση, ούτε οι νέες πιστώσεις. Πρέπει να αποφασίσουν ποιο δρόμο τελικά θα ακολουθήσουν.»

Τέλος, στην οικονομική εφημερίδα Handelsblatt ο Γερμανός οικονομολόγος Κλέμενς Φίστ εκτιμά ότι η εθελοντική παραίτηση των ιδιωτών-επενδυτών από μέρος των απαιτήσεών τους δεν επαρκεί για να δοθεί προοπτική ανάπτυξης στην Ελλάδα.

Επομένως, σύμφωνα με τον Γερμανό οικονομολόγο, μόνον μια υποχρεωτική παραίτηση των ιδιωτών-επενδυτών από μέρους των απαιτήσεών τους μπορεί να αποδώσει. Και αυτός ο δρόμος δεν είναι όμως εύκολος.

Ο κ. Φιστ σημειώνει ότι τα βασικά εμπόδια είναι τρία: «Πρώτον είναι δύσκολη η νομική εφαρμογή μιας υποχρεωτικής παραίτησης των ιδιωτών-επενδυτών από τις απαιτήσεις τους, έστω και αν το 90% των ιδιωτών-επενδυτών υπόκεινται στην ελληνική νομοθεσία, η οποία μπορεί ασφαλώς να τροποποιηθεί.

Το δεύτερο εμπόδιο είναι πολιτικής φύσεως. Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης διαβεβαίωσαν επανειλημμένα τους ιδιώτες-επενδυτές ότι δεν πρόκειται να τους συμπεριλάβουν πριν από το 2013 στα όποια σχέδια αναδιάρθρωσης.

Η διαβεβαίωση αυτή συνιστά μάλιστα συστατικό στοιχείο της συμφωνίας για τον (μόνιμο) Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

Και το τρίτο εμπόδιο είναι οι επιπτώσεις ενός τέτοιου διακανονισμού στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Όμως σήμερα η ευρωζώνη έχει βελτιώσει τους μηχανισμούς προστασίας και ελέγχου των τραπεζών, οι περισσότερες χώρες γνωρίζουν ήδη πόσα ελληνικά ομόλογα έχουν οι τράπεζές τους και ο κίνδυνος ντόμινο έχει ελαχιστοποιηθεί.»

Και ο αναλυτής καταλήγει: «Η ελληνική κρίση δεν μπορεί να ξεπεραστεί ανώδυνα. Γι’ αυτό οι συμφωνίες με τους ιδιώτες-επενδυτές δεν πρέπει να έχουν εθελοντική βάση, διότι το μέτρο δεν επαρκεί και οι επενδυτές θα την γλυτώσουν έτσι φθηνά.»