Σωτηρία για το κλίμα ή καταστροφή;

Θα είναι ο σωτήρας ή η καταστροφή του περιβάλλοντος; Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα για την αγροτική παραγωγή του 21ου αιώνα. Συγκριτικά, σήμερα η αγροτική βιομηχανία ευθύνεται για μεγαλύτερες ποσότητες CO2 από ότι όλα τα οχήματα στον πλανήτη. Αυτό θα πρέπει να αλλάξει, υπογραμμίζει ο δρ. Ντένις Γκέριτι από το Διεθνές Κέντρο Αγροτο-δασοπονίας (ICRAF) που εδρεύει στο Ναϊρόμπι. Ζητούμενο λοιπόν για τον Γκέριτι και τους συναδέλφους του είναι να προωθήσουν ένα σύστημα αειφόρου αγροτικής ανάπτυξης. Ένα σύστημα που θα διασφαλίζει και λιγότερες εκπομπές CO2 και επάρκεια προϊόντων και μεγαλύτερο εισόδημα σε περισσότερους παραγωγούς. "Αν αρχίσουμε να ενσωματώνουμε τα δέντρα στην αγροτική οικονομία, θα αυξήσουμε σημαντικά τις δυνατότητες απορρόφησης CO2. Με ένα σύστημα αγροτο-δασικής παραγωγής μπορούμε να απορροφήσουμε ανά εκτάριο έναν έως πέντε τόνους CO2 ετησίως. Στην συμβατική παραγωγή έχουμε αντίθετα απώλειες της δυνατότητας απορρόφησης του εδάφους 0,1 έως 0,4 τόνους ανά εκτάριο το χρόνο".

Όχι στις μονοκαλλιέργειες

Η καλή είδηση για το κλίμα είναι ταυτόχρονα κακή για τη βιομηχανοποιημένη αγροτική παραγωγή. Οι τεράστιες εκτάσεις με μονοκαλλιέργειες κατατάσσονται στους μεγαλύτερους εχθρούς του κλίματος, σημειώνει ο Μπένεκτικτ Χέρλιν από το Ινστιτούτο Αγροτικής Ανάπτυξης. "Μονοκαλλιέργειες σε πολλά τετραγωνικά χιλιόμετρα, όσο φτάνει το μάτι, για παράδειγμα με σόγια ή καλαμπόκι, εμπεριέχουν μεγάλους κινδύνους. Μία μόλυνση για παράδειγμα και μία τεράστια έκταση καθίσταται πρακτικά άχρηστη. Όσο αβέβαιη γίνεται η προοπτική των κλιματικών αλλαγών, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για κάτι τέτοιο".

Τα γενετικά μεταλλαγμένα προϊόντα δεν είναι λύση, ούτε τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα που μολύνουν το περιβάλλον και είναι απλησίαστα για πολλούς αγρότες φτωχών περιοχών του πλανήτη. Είναι οι αγροτικές περιοχές στις οποίες ζει το 70% και πλέον των φτωχών του πλανήτη, οι περισσότερες στην Αφρική.

Εναλλακτική λύση

Υπάρχει εναλλακτική λύση. Είναι το σύστημα που εφαρμόζουν πάνω από πέντε εκατομμύρια αγρότες στην Αφρική. Είναι η καλλιέργεια δέντρων όπως η Faidherbia Albida, ένα είδος ακακίας που μέσα σε τέσσερα με οχτώ χρόνια διπλασιάζει έως τριπλασιάζει την παραγωγικότητα του εδάφους χωρίς τη χρήση λιπασμάτων. "Για τη συγκεκριμένη καλλιέργεια ο αγρότης δε χρειάζεται να πληρώσει τίποτα. Χρειάζεται μόνο λίγους σπόρους και την ελάχιστη γνώση πως να φυτεύει δέντρα. Δεν απαιτείται ιδιαίτερη φροντίδα και η επένδυση είναι μηδαμινή", λέει ο Ντένις Γκάριτι. Το σύστημα αυτό προσθέτει έχει ένα μεγάλο εχθρό. Τα μεγάλα συγκροτήματα της βιομηχανίας φυτοφαρμάκων, σπόρων και λιπασμάτων.

Helle Jeppesen / Γιώργος Παππάς

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης