Τα «αγκάθια» της επίσκεψης Μέρκελ στην Τουρκία

Αυτή τη φορά τα φώτα της δημοσιότητας δεν στρέφονται στην Άγκυρα ή στην Κωνσταντινούπολη, αλλά στο ταπεινό Γκαζιαντέπ της Τουρκίας, στην καρδιά της προσφυγικής κρίσης. Εκεί η Άνγκελα Μέρκελ θα συνομιλήσει με τον πρωθυπουργό Μεχμέτ Νταβούτογλου, θα επισκεφθεί καταυλισμό προσφύγων από κοινού με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς, ενώ θα εγκαινιάσει έναν χώρο συνάντησης για οικογένειες με παιδιά, που δημιουργήθηκε με ευρωπαϊκά κονδύλια. Η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung του Μονάχου παρατηρεί ότι η Άνγκελα Μέρκελ τολμά, καθώς επισκέπτεται μία περιοχή, για την οποία η Γερμανία έχει εκδώσει ταξιδιωτική οδηγία. Όλα αυτά στα πλαίσια ενός πρώτου απολογισμού της συμφωνίας του Μαρτίου για το προσφυγικό. Η συμφωνία προβλέπει ότι η Τουρκία θα επιτηρεί με αυστηρότητα τα σύνορά της ώστε να σταματήσουν οι μεταναστευτικές ροές προς την κεντρική Ευρώπη μέσω Ελλάδας, ενώ οι Ευρωπαίοι από την πλευρά τους θα χορηγήσουν στην Τουρκία οικονομική βοήθεια καθώς και σημαντικά πολιτικά ανταλλάγματα, όπως το άνοιγμα νέων κεφαλαίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, καθώς και η κατάργηση της βίζας για τούρκους πολίτες που επισκέπτονται την ΕΕ.

Η συμφωνία έχει τεθεί σε ισχύ και η μαζική ροή προσφύγων και μεταναστών προς την Ελλάδα έχει περιοριστεί σημαντικά. Ωστόσο ο εκπρόσωπος των γερμανών σοσιαλδημοκρατών για θέματα εξωτερικής πολιτικής Νιλς Άνεν, μιλώντας σήμερα στη γερμανική ραδιοφωνία (DLF), υποστηρίζει ότι η θετική επίπτωση είναι μάλλον προσωρινή και ότι ουσιαστικά πρόκειται για ένα «διάλειμμα». «Είναι αλήθεια είναι ότι μας χρειάζεται ένα διάλειμμα, αλλά ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις» προειδοποιεί ο γερμανός πολιτικός. «Ο πόλεμος στη Συρία δεν έχει τελειώσει, πολλοί άνθρωποι εγκαταλείπουν τις εστίες τους για να γλυτώσουν από τον πόλεμο και τη βία. Εμείς έχουμε μία ευθύνη να τους προσφέρουμε καταφύγιο και φροντίδα στις γειτονικές χώρες, όπου κυρίως κατευθύνονται. Και ελπίζω αυτό να είναι το μήνυμα που θα κομίσει η καγκελάριος κατά την επίσκεψή της».

«Να μιλήσουμε ξεκάθαρα και με τους Ευρωπαίους»

Είναι βέβαιο ότι και η Τουρκία από την πλευρά της θα υπενθυμίσει τα συμπεφωνημένα και κυρίως την κατάργηση της βίζας, αλλά και την υπεσχημένη χρηματοδότηση ύψους τριών δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι Ευρωπαίοι φαίνεται να καθυστερούν με την συγκέντρωση και εκταμίευση των χρημάτων και αυτό είναι κάτι που επίσης πρέπει να επισημάνει η καγκελάριος, υποστηρίζει ο εκπρόσωπος των σοσιαλδημοκρατών. «Η γερμανική πολιτική είναι ξεκάθαρη: έχουμε πληρώσει τα χρήματα που υποσχεθήκαμε τόσο στα Ηνωμένα Έθνη, όσο και στα κονδύλια για την Τουρκία. Έχουμε δεχθεί και ένα εκατομμύριο πρόσφυγες, όπως όλοι γνωρίζουν. Γι αυτό πρέπει να μιλήσουμε ξεκάθαρα και με τους ευρωπαίους εταίρους μας. Η καγκελάριος πρέπει να φροντίσει να υλοποιηθούν οι υποσχέσεις απέναντι στην Τουρκία. Αλλά πρέπει να θυμίσει στην Τουρκία και τη δική της ευθύνη» τονίζει ο Νιλς Άνεν.

Το ζήτημα της χρηματοδότησης για τη φιλοξενία και περίθαλψη των προσφύγων εξελίσσεται σε μείζον ζήτημα και στο εσωτερικό της Γερμανίας. Μέχρι τη μία το πρωί της Παρασκευής διαπραγματεύονταν για το θέμα αυτό οι πρωθυπουργοί των 16 ομόσπονδων κρατιδίων, η συζήτηση συνεχίστηκε το ίδιο απόγευμα, χωρίς αποτέλεσμα, και αναμένεται να επαναληφθεί στις αρχές Μαίου. Ο πρωθυπουργός της Βαυαρίας Χορστ Ζέεχοφερ, κυβερνητικός εταίρος αλλά και «άσπονδος φίλος» της καγκελαρίου, προειδοποιεί: «Περιμένουμε μία πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στη χρηματοδότηση και κυρίως στο κόστος για τη στέγαση των προσφύγων. Γιατί αλλιώς το κόστος θα το επωμιστούν οι δήμοι και οι κοινότητες», τονίζει ο βαυαρός πολιτικός στη γερμανική τηλεόραση.

«Αυτοκριτική» Μέρκελ για την υπόθεση Μπέμερμαν

Κοντά σε όλα αυτά, επανέρχεται η «υπόθεση Μπέμερμαν». Ο δημοφιλής κωμικός του τηλεοπτικού δικτύου ZDF είχε διακωμωδίσει τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζ΄πεπ Ταγίπ Ερντογάν με έντονο τρόπο, προκαλώντας την οργή του, αλλά και την ενεργοποίηση σχετικού άρθρου στον γερμανικό ποινικό κώδικα, το οποίο προβλέπει ποινική δίωξη για προσβολή ξένων ηγετών, αλλά μόνο μετά από σχετική εξουσιοδότηση της κυβέρνησης. Στις 4 Απριλίου η Άνγκελα Μέρκελ έδωσε τη συγκατάθεσή της για την εισαγγελική έρευνα, επισημαίνοντας ότι το «σατιρικό ποίημα» του Μπέμερμαν ήταν σκοπίμως προσβλητικό. Το απόγευμα της Παρασκευής και λίγο πριν αναχωρήσει για την Τουρκία, η Άνγκελα Μέρκελ επανήλθε στην υπόθεση Μπέμερμαν και έκανε αυτοκριτική, διασαφηνίζοντας τη στάση της. Η εξουσιοδότηση προς τη γερμανική δικαιοσύνη να αρχίσει δικαστική έρευνα κατά του Μπέμερμαν ήταν σωστή, υποστηρίζει η καγκελάριος. Όμως, ήταν λάθος να σχολιάσει και η ίδια τη σάτιρα του Μπέμερμαν, δίνοντας την εντύπωση ότι λαμβάνει θέση στην όλη υπόθεση. «Αν υπάρχει κάτι που με εξοργίζει τις τελευταίες ημέρες, είναι ότι στις 4 Απριλίου είχα μιλήσει για μία σκόπιμα προσβλητική ενέργεια με αποτέλεσμα να δημιουργείται η εντύπωση ότι έχει κάποια βαρύτητα η δική μου, προσωπική αξιολόγηση. Εκ των υστέρων θα έλεγα σήμερα ότι αυτό ήταν λάθος», τόνισε η Άνγκελα Μέρκελ.

DPA, DLF, Reuters, Γιάννης Παπαδημητρίου