Τα παιδιά δεν είναι της "μόδας"

Την περασμένη Τετάρτη η Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία έδωσε στην δημοσιότητα τη μεγαλύτερη μικροαπογραφή που έγινε ποτέ στην Ευρώπη. Περί τις 260.000 γυναίκες έλαβαν μέρος και το αποτέλεσμα είναι ότι όσο μεγαλώνουν, δεν αποκτούν παιδιά. Ήδη μία στη 5 γυναίκες ηλικίας μεταξύ 40 και 44 χρονών δεν έχει απογόνους, ενώ το ποσοστό μεγαλώνει όσο αυξάνεται και η ηλικία. Αλλά και γυναίκες μικρότερων ηλικιών, δηλαδή ανάμεσα στα 30 και 34 δεν αποκτούν παιδιά.

«Από αυτές ορισμένες θα γίνουν μητέρες, πόσες ακριβώς δεν το ξέρουμε και δεν μπορούμε να το υπολογίσουμε», λέει η Μπετίνα Ζόμερ, στέλεχος της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας. «Αλλά είναι από τώρα φανερό ότι το ποσοστό θα είναι μικρότερο από ότι τα περασμένα χρόνια. Ήδη καταγράφεται η τάση να παραμένουν όλο και περισσότερες γυναίκες άτεκνες».

Διαφορές μέσα στην ίδια τη χώρα

Στην μικροαπογραφή του 2008 η Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία έθεσε για πρώτη φορά την ερώτηση για τα παιδιά σε γυναίκες ηλικίας από 15 μέχρι 75 χρόνων. Το αποτέλεσμα επιβεβαιώνει τις υποψίες και προβλέψεις που έγιναν πριν από πολλά χρόνια, ότι τα παιδιά δεν είναι της μόδας στη Γερμανία. Η υπογονιμότητα δεν εμφανίζεται το ίδιο στο δυτικό και το ανατολικό τμήμα της χώρας. «Στην Ανατολική Γερμανία οι περισσότερες γυναίκες αποκτούν παιδιά», υποστηρίζει ο Ρόντεριχ ΄Εγκελερ, πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας. «Εδώ αντικατοπτρίζονται η διαφορετική πολιτική σε θέματα οικογένειας και οι διαφορές στην προοπτική ζωής των ζευγαριών, όπως εξελίχθηκαν στη διαιρεμένη Γερμανία.

Διαφορές καταγράφονται ανάμεσα σε αστικές και αγροτικές περιοχές, όπου το ποσοστό ατέκνων γυναικών που ζουν στις πόλεις είναι μεγαλύτερο. «Σε μικρότερες ηλικίας από 25 μέχρι 34 χρονών το ποσοστό των γυναικών χωρίς παιδιά μπορεί να αγγίξει και το 62%. Σε αγροτικές περιφέρειες το αντίστοιχο ποσοστό πέφτει στο 47%».

Μορφωτικό επίπεδο και προέλευση

Η παιδεία είναι ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει τον οικογενειακό προγραμματισμό. Γενικά επικρατεί ο κανόνας ότι το υψηλό μορφωτικό επίπεδο περιορίζει την επιθυμία για παιδιά. Στο δυτικό τμήμα της χώρας ποσοστό 28 των γυναικών απόφοιτων πανεπιστημίων δεν έχει παιδιά. «Στο ανατολικό τμήμα της χώρας υπάρχει άλλη εικόνα», λέει ο Ρόντεριχ ΄Εγκελερ. «Μόνο το 9% των αποφοίτων πανεπιστημίων δεν έχει παιδιά. Έτσι η σύνδεση μορφωτικού επιπέδου και υπογονιμότητας εδώ δεν ισχύει».

Μια άλλη οπτική γωνία προσφέρει η προέλευση, το ότι το 15% των γυναικών γεννήθηκε και πέρασε τα νεανικά του χρόνια σε άλλες χώρες, με άλλα γυναικεία και οικογενειακά πρότυπα, με άλλες παραδόσεις και άλλους ρόλους. «Οι επιπτώσεις είναι σημαντικές», λέει ο 'Εγκελερ. «Η συμπεριφορά τους είναι διαφορετική από αυτή γυναικών χωρίς μεταναστευτικό ιστορικό. Το αποτέλεσμα φαίνεται και στα ποσοστά. Οι γυναίκες που γεννήθηκαν στη Γερμανία σε ποσοστό 25% δεν έχουν καθόλου παιδιά σε σχέση με τις μετανάστριες που το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται στο 13%». Στην μικροαπογραφή, που είναι και η μεγαλύτερη αυτού του είδους στην Ευρώπη, ρωτήθηκαν μόνο μητέρες. Πόσα παιδιά έχουν οι άνδρες στη Γερμανία, δεν ήθελε να το μάθει η Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία.

Bettina Marx/ΕιρήνηΑναστασοπούλου