Τα 70 του κλείνει σήμερα ο Γιάννης Κουνέλλης

Ο Γιάννης Κουνέλλης δίνει τις τελευταίες οδηγίες για το στήσιμο μιας από τις εκθέσεις του. Τα σακιά από κάρβουνο, οι πέτρες, τα ατσάλινα τελάρα θα πρωταγωνιστήσουν και πάλι στις συνθέσεις που τον ανέδειξαν σαν έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους καλλιτέχνες, σαν ένα από τους κυριότερους εκπροσώπους της Arte Povera, του κινήματος που κυριάρχησε τη δεκαετία του 60 στην Ιταλία, αναδεικνύοντας τα φθηνά υλικά και απελευθερώνοντας τη ζωγραφική από το τελάρο. Ο Γιάνννης Κουνέλλης έφυγε μετά τον εμφύλιο από την Ελλάδα σε ηλικία περίπου 20 ετών για την Ιταλία:

«Εγώ δεν έφυγα για να πάω στην Ιταλία και να ξαναγυρίσω στην Ελλάδα. Έφυγα για να πάω στην Ιταλία. Η Ιταλία δεν είχε το δογματισμό της Ελλάδας, δεν υπήρχε αυτή η επιπολαιότητα με τη λεγόμενη λαϊκή ζωγραφική. Η λαϊκή ζωγραφική ήταν μια ιδέα της αστικής τάξης. Αντί να μιλάνε για την έννοια της ταυτότητας μιλούσαν για τη λαϊκή ζωγραφική. Όλη η ζωγραφική είναι λαϊκή, ακόμα και ο Μόντριαν είναι λαϊκός. Δεν είναι αυτό το πρόβλημα.»

Ο Γιάννης Κουνέλλης έχει συμμετάσχει στις μεγαλύτερες εκθέσεις όλου του κόσμου, όπως στην έκθεση Ντοκουμέντα στο Κάσελ της Γερμανίας ή στην Μπιενάλε της Βενετίας, ενώ εκθέσεις του οργανώνονται στα σημαντικότερα μουσεία. Τα έργα του αποπνέουν δύναμη και ποιητικότητα. Ο ίδιος είναι λιγόλογος, βαθιά στοχαστικός και σαφής σε σχέση με τις επιδιώξεις του:

«Ήθελα να κάνω αυτό που έφτιαξα. Ήθελα να καταλάβω και να έχω το κλειδί να καταλάβω τους άλλους.»

Μια λιγότερη γνωστή πλευρά του Γιάννη Κουνέλλη είναι αυτή του δασκάλου. Δίδαξε για περίπου δέκα χρόνια σε μια από τις πιο διάσημες Ακαδημίες του κόσμου, στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Ντίσελντορφ. Θέλησε συνειδητά να βγάλει δυο γενιές ζωγράφων μιλώντας τους περί πολιτικής, κοινωνίας και τέχνης χωρίς ποτέ να τους δείξει κάτι πρακτικό:

«Είναι γελοίο να πεις σε κάποιον οι σκιές είναι έτσι. Αυτό δεν σημαίνει τίποτα, γιατί αυτός πρέπει να τις βρει τις σκιές. Αν του πεις πως είναι οι σκιές του δίνεις μια δογματική ιδεολογία και αυτό εγώ δεν το ήθελα ποτέ. Το δόγμα δεν νομίζω πως είναι η αρχή της κάθε ελευθερίας.»

Σε μια εποχή όμως που μαστίζεται από την ανεργία και το φόβο για το αύριο, τι θέση μπορεί να έχει η τέχνη. Χρειάζεται;

«Όσο υπάρχουν καλλιτέχνες χρειάζεται η τέχνη. Γιατί που να πας να βρεις αυτή τη ματιά την κάθετη. Είναι πολύ δύσκολο»

Μαρία Ρηγούτσου