Τι διδάσκεται στα γερμανικά σχολεία για την ΕΕ;

Εύλογο φαντάζει αυτές τις ημέρες το ερώτημα τι γνωρίζουμε στην πραγματικότητα για την ΕΕ, για παράδειγμα για την ιστορία της και τον τρόπο λειτουργία της; Σχετικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες γνωρίζουν ελάχιστα. Καθόλου παράξενο, αν σκεφτεί κανείς ότι ευρωπαϊκά θέματα διδάσκονται σε πολύ μικρό βαθμό στα ευρωπαϊκά σχολεία. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται ξεκάθαρα στο παράδειγμα της Γερμανίας. Αρμόδια στη Γερμανία για την εκπαιδευτική πολιτική είναι η λεγόμενη μόνιμη σύνοδος των υπουργών Παιδείας των 16 κρατιδίων. Η τελευταία φορά που ασχολήθηκε η μόνιμη σύνοδος με το θέμα «Ευρώπη» ήταν πριν από 17 χρόνια. Οι υπουργοί είχαν ζητήσει τότε «περισσότερη Ευρώπη σε όλα τα διδασκόμενα μαθήματα». Κατά πόσο όμως έγιναν πράξη αυτά τα σχέδια; Το ερώτημα αυτό αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας στο Βερολίνο. Ο επικεφαλής της Έκαρτ Στράτενσούλτε λέει σχετικά: «Το κύριο μέλημα, που ήταν η διδασκαλία θεμάτων που αφορούν την Ευρώπη, δεν υλοποιήθηκε σε ικανοποιητικό βαθμό, ούτε καν στο μάθημα της πολιτικής. Είναι πραγματικά απίστευτο ότι για παράδειγμα στα θέματα της παγκοσμιοποίησης ή της οικονομίας, δεν γίνεται καμία αναφορά στην ΕΕ». Οι επιστήμονες έβαλαν μεταξύ άλλων στο μικροσκόπιο πόσο καλά εξηγούνται στις αίθουσες διδασκαλίας οι ευρωπαϊκοί θεσμοί στο μάθημα της πολιτικής αλλά και εάν υπάρχουν αναφορές στην ΕΕ σε άλλα μαθήματα. Για παράδειγμα εάν στο μάθημα των Γερμανικών οι μαθητές διαβάζουν σημαντικούς συγγραφείς άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Ένα ακόμη βασικό ερώτημα που απασχόλησε την έρευνα ήταν πώς προσεγγίζουν τα ευρωπαϊκά θέματα οι ίδιοι οι δάσκαλοι και καθηγητές: «Όλες οι συζητήσεις που είχαμε στα σχολεία», λέει ο επικεφαλής της έρευνας, «οδήγησαν στην ίδια διαπίστωση: η Ευρώπη δεν είναι δημοφιλής. Σε κάθε σχολείο μπορεί να βλέπαμε πάντα μπροστά μας τους ‘υπέρμαχους΄’ της ΕΕ ωστόσο οι καθηγητές μας έλεγαν συνεχώς: για να σας πούμε την αλήθεια η Ευρώπη δεν είναι δημοφιλής ως θέμα στις αίθουσες διδασκαλίας». Και αυτό γιατί η ΕΕ φαντάζει για τους μαθητές ως κάτι πολύπλοκο όπου αλλάζουν συνεχώς οι κανόνες, οι νόμοι και οι θεσμοί της. Από την τελευταία φορά που ασχολήθηκε με το θέμα η μόνιμη σύνοδος των υπουργών Παιδείας στη Γερμανία πριν από 17 χρόνια, η ΕΕ έχει μεγαλώσει κατά 12 μέλη, οι έλεγχοι στα σύνορα έχουν καταργηθεί για τις χώρες Σένγκεν ενώ έχει υιοθετηθεί και το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα. Πολλοί δάσκαλοι και καθηγητές, μας είπε ο επικεφαλής της έρευνας, αισθάνονται ανασφαλείς: «Οι καθηγητές δεν διδάσκουν κάτι όταν δεν αισθάνονται σίγουροι για το αντικείμενο. Θα πρέπει λοιπόν να τους βοηθήσουμε. Θα πρέπει να τους δώσουμε διδακτικό υλικό το οποίο να μπορούν να χρησιμοποιήσουν». Με την άποψη του κ. Στράτενσούλτε συμφωνεί και ο Γκέρχαρντ Σαμπατίλ, εκπρόσωπος της Κομισιόν στη Γερμανία: «Η Ευρώπη θα πρέπει να γίνει πιο κατανοητή μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας. Οι υπουργοί θα πρέπει να ασχοληθούν ξανά με το θέμα Ευρώπη και να δουν τι διδάσκεται στα σχολεία για τα τελευταία αυτά 17 χρόνια».