Τουσκ: Να τηρήσουμε «Δουβλίνο» και «Σένγκεν»

Ο κανονισμός του Δουβλίνου προβλέπει ότι οι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να υποβάλουν την αίτησή τους στην πρώτη χώρα εισδοχής στην ΕΕ, όπου και η αίτηση αυτή θα πρέπει να εξεταστεί. Η εφαρμογή του «Δουβλίνου» έχει προκαλέσει σημαντική επιβάρυνση σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία που αποτελούν τις κύριες χώρες υποδοχής, αλλά μέχρι στιγμής φαίνεται ότι δεν υπάρχει πολιτική συναίνεση για την αλλαγή του κανονισμού. Σε συνέντευξή του προς την Süddeutsche Zeitung του Μονάχου και άλλες πέντε ευρωπαϊκές εφημερίδες ο Ντόναλντ Τουσκ δηλώνει: «Γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι να εφαρμόσουμε σήμερα το Δουβλίνο. Αλλά από τους πολιτικούς ηγέτες μπορούμε τουλάχιστον να περιμένουμε μία διαφορετική νοοτροπία. Κάποιοι από αυτούς μας λένε ότι το προσφυγικό κύμα είναι πολύ μεγάλο για να το σταματήσουμε. Αυτό είναι επικίνδυνο. Είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι πρέπει να πούμε το εξής: Το προσφυγικό κύμα είναι πολύ μεγάλο για να μην το σταματήσουμε. Αυτή είναι μία κοινή αποστολή».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συμπληρώνει ότι «από τη στιγμή που έχουμε κοινούς κανόνες, πρέπει να τους εφαρμόζουμε κιόλας. Αυτό ισχύει για το Δουβλίνο, αυτό ισχύει για το Σένγκεν, αυτό ισχύει για το Μάαστριχτ». Μία από τις δημοσιογραφικές ερωτήσεις αφήνει να εννοηθεί ότι υπάρχει διάσταση απόψεων ανάμεσα στον Ντόναλντ Τουσκ, που λέει ότι «πρέπει να προστατευθούν τα εξωτερικά σύνορα για να μην καταρρεύσει το Σένγκεν» και στην καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ που ζητεί «αλληλεγγύη, για να διατηρηθεί το Σένγκεν». Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει καμία αντίφαση ανάμεσα σε αυτές τις δύο προσεγγίσεις: «Η προστασία των εξωτερικών συνόρων και η επίδειξη αλληλεγγύης στο εσωτερικό της Ευρώπης δεν αποτελούν οξύμωρο σχήμα. Εάν θέλουμε να πείσουμε τα κράτη-μέλη και τον κόσμο ότι η ασφάλεια δεν κινδυνεύει από τη διάθεσή μας να απορροφήσουμε τους πρόσφυγες, πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε σε θέση να προστατεύσουμε τα εξωτερικά μας σύνορα».

«Μην υποτιμάτε το ζήτημα της ασφάλειας»

Αναφερόμενος στους ελέγχους που προβλέπονται για τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, ο Ντόναλντ Τουσκ προειδοποιεί: «Μην υποτιμάτε το ζήτημα της ασφάλειας. Αν θέλετε να ελέγξετε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, χρειάζεστε πάνω από ένα λεπτό, δεν αρκεί να πάρετε δακτυλικά αποτυπώματα. Δεν είναι σύμπτωση ότι, σύμφωνα με το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, προβλέπονται 18 μήνες για τον απαραίτητο έλεγχο. Μπορεί και πρέπει κανείς να κρατάει τους μετανάστες, μέχρι να ολοκληρωθεί ο έλεγχος». «Μα πώς θα τα καταφέρουμε;» αντιτείνουν οι δημοσιογράφοι. Η απάντηση του Ντόναλντ Τουσκ: «Πρέπει να διαγράψουμε το ʻδεν μπορούμεʼ από το λεξιλόγιό μας. Θα τα καταφέρουμε».

Απαντώντας σε ερώτηση για τη δημιουργία ενός «μίνι-Σένγκεν» με παράλληλη επαναφορά συνοριακών ελέγχων σε πολλά κράτη-μέλη, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υποστηρίζει ότι η σχετική πρόταση δεν είναι παρά «εικασία» και ξεκαθαρίζει: «Έχω καθήκον να προστατεύω το Σένγκεν. ʻΜίνι Σένγκενʼ σημαίνει ʻόχι Σένγκενʼ. Δεν ξέρω γιατί θα έπρεπε πάλι να αρχίσουμε να υψώνουμε σύνορα στην Ευρώπη. Και ποιες χώρες να απομονώσουμε; Την Ισπανία; Ή την Πολωνία; Ή μήπως τη Δανία; Αντιλαμβάνομαι ότι αυτό, εάν δεν πρόκειται για εκβιασμό, είναι ένα ισχυρό επιχείρημα που προέρχεται από τη χώρα προορισμού των προσφύγων. Θα ήταν όμως καλύτερα να υψώσουμε και πάλι σύνορα ανάμεσα στη Γαλλία και τη Γερμανία, αντί να προστατεύσουμε τα εξωτερικά σύνορά μας;»

Süddeutsche Zeitung/Γιάννης Παπαδημητρίου