«Το ΑΚΡ θα πάρει το μάθημά του στις εκλογές»

Με καζάνι που βράζει μοιάζει η Τουρκία, όπου συνεχίστηκαν οι συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών δυνάμεων στην Κωνσταντινούπολη και στην Άγκυρα. Χθες ξεκίνησαν διήμερη απεργία οι δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ οι διαδηλώσεις μετρούν και δεύτερο θύμα.

Οι εξελίξεις στην Τουρκία προβληματίζουν τις δυτικές κυβερνήσεις, αλλά και τις γειτονικές χώρες, που γνωρίζουν ότι ενδεχόμενη πολιτική αποσταθεροποίηση της χώρας θα είχε ολέθριες συνέπειες στην περιοχή. Ωστόσο, παραμένει αβέβαιο το εάν ο πρωθυπουργός Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν θα επιβιώσει πολιτικά του κύματος διαμαρτυριών, καθώς ο λανθάνων εξισλαμισμός σε συνάρτηση με τα κρούσματα παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων, έχουν εξοργίσει ακόμη και τους οπαδούς του. 

«Η Τουρκία δεν κυβερνάται από κάποιο ολοκληρωτικό καθεστώς»

Πάντως, ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γκίντο Βεστερβέλε, εξέφρασε την άποψη ότι η Τουρκία, παρά τα επεισόδια των τελευταίων ημερών, δεν βρίσκεται στα πρόθυρα μίας επανάστασης, ενώ τόνισε ότι δεν μπορεί να γίνεται σύγκριση ανάμεσα στην Τουρκία και τις χώρες της βόρειας Αφρικής, όπου έλαβε χώρα η Αραβική Άνοιξη, διότι εκεί επρόκειτο για δικτατορίες, ενώ η Τουρκία, παρά την κριτική που ασκείται, είναι μία δημοκρατία. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι εκτιμήσεις των γερμανών αναλυτών.

Ο Γκίντερ Ζόιφερτ, ερευνητής στο «Ίδρυμα Επιστήμη και Πολιτική» του Βερολίνου χαρακτηρίζει άτοπες τις συγκρίσεις της Τουρκίας με τις χώρες της Αραβικής Άνοιξης. «Η Τουρκία δεν κυβερνάται από κάποιο ολοκληρωτικό καθεστώς. Υπάρχουν δημοκρατικοί μηχανισμοί που εξακολουθούν να λειτουργούν. Αναφέρω ενδεικτικά τα διοικητικά δικαστήρια, τα οποία όπως είδαμε σταμάτησαν τις εργασίες ανέγερσης κτηρίου στο πάρκο της Κωνσταντινούπολης. Δεν μπορεί, λοιπόν, να γίνει κάποια άμεση σύγκριση», αποφαίνεται ο γερμανός επιστήμονας.

Η συγγνώμη του Αρίντς

Ο Γκίντερ Ζόιφερτ παραδέχεται ότι και στην περίπτωση των εξεγέρσεων στην Τουρκία διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ωστόσο, όπως υπογραμμίζει, είναι διαφορετικό το υπόβαθρο της δημοκρατικής νομιμοποίησης της τουρκικής κυβέρνησης. «Σε αντίθεση με τον Άσαντ και τους ηγέτες της Αιγύπτου και της Τυνησίας, ο Ερντογάν είναι ένας δημοκρατικά εκλεγμένος πρωθυπουργός, ο οποίος εξακολουθεί να στηρίζεται από την πλειονότητα των πολιτών. Όπως, άλλωστε, είδαμε τις προηγούμενες ημέρες, η κυβέρνηση απέσυρε σε πολλές περιπτώσεις τις αστυνομικές δυνάμεις. Και μπορεί να ανέχθηκε την κλιμάκωση της έντασης, ωστόσο, δεν έφτασε σε έσχατα σημεία. Δεν επέτρεψε δηλαδή να γίνει χρήση πραγματικών πυρών από την αστυνομία, μολονότι υπάρχουν δύο ανθρώπινα θύματα», διευκρινίζει ο κ. Ζόιφερτ.

Σε συνέντευξή του, χθες το μεσημέρι, ο εκτελών χρέη πρωθυπουργού, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς υποστήριξε ότι η ένταση στη χώρα έχει υποχωρήσει και επέρριψε την ευθύνη για τον κακό χειρισμό της υπόθεσης στην αστυνομία, ζητώντας συγγνώμη από τους διαδηλωτές για την υπερβολική χρήση βίας των αστυνομικών δυνάμεων.

Έχει αποδυναμωθεί το ΑΚΡ ενόψει των δημοτικών εκλογών

Η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης αξιολογείται από πολλούς ως ένδειξη ότι το ΑΚΡ έλαβε το μήνυμα της τουρκικής κοινωνίας. Και όπως εξηγεί ο γερμανός πολιτικός επιστήμονας, «δεν ήταν ο λαός, αλλά ένα μέρος του λαού που συμμετείχε στις κινητοποιήσεις, μολονότι αυτές ήταν οι μεγαλύτερες στην ιστορία της Τουρκίας, με εξαίρεση τις εξεγέρσεις των Κούρδων. Στην συγκεκριμένη περίπτωση είχαμε κινητοποιήσεις σε 45 πόλεις, με τις μεγαλύτερες να σημειώνονται στην Κωνσταντινούπολη. Είμαι βέβαιος ότι η τουρκική κυβέρνηση λαμβάνει σοβαρά υπόψη αυτές τις εξελίξεις».

Το σενάριο ανατροπής του Ερντογάν δεν θεωρείται, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον, πιθανό, λέει ο Γκίντερ Ζόιφερτ και διευκρινίζει: «Δεν πιστεύω ότι είναι πιθανό ένα τέτοιο σενάριο, ωστόσο οι πιθανότητες του Ερντογάν να διασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στις εκλογές του 2014 έχουν υποχωρήσει πολύ. Επίσης έχει αποδυναμωθεί το ΑΚΡ ενόψει των δημοτικών εκλογών. Σίγουρα θα πάρει το μάθημά του το κυβερνών κόμμα».

DW / Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής