Το Βερολίνο τιμά τον Θεοδωράκη

Το ετήσιο φεστιβάλ «Μουσική και πολιτική» ήταν αφιερωμένο στον μεγάλο Έλληνα συνθέτη. Εκτός από μια έκθεση για τη ζωή του Μίκη, διαλέξεις και ταινίες, χθες το βράδυ στο Θέατρο Volksbühne δόθηκε συναυλία με τη συμμετοχή 30 Γερμανών και Ελλήνων καλλιτεχνών. Το θέατρο της Volksbühne το γνωρίζει ο Μίκης προσωπικά. Πριν από 23 χρόνια, την εποχή της πάλαι ποτέ DDR, είχε δώσει εκεί συναυλία. Όχι μέσα αλλά ακριβώς έξω από το θέατρο, στην Πλατεία Ρόζα Λούξεμπουργκ. Η χωρητικότητα της Volksbühne ήταν πολύ μικρή για το μεγάλο ενδιαφέρον που είχαν οι Ανατολικοβερολινέζοι να ακούσουν τον Μίκη. Αυτό το ενδιαφέρον παραμένει αναλλοίωτο και χωρίς τη ζωντανή παρουσία του. Ο συνθέτης πάντως έστειλε βιντεοσκοπημένο μήνυμα ειδικά για αυτήν την εκδήλωση, στο οποίο τραγουδά ο ίδιος. Έτσι ξεκίνησε μια ιδιαίτερα συγκινητική βραδιά στη Volksbühne που διήρκεσε πάνω από τέσσερις ώρες.

Χιπ χοπ και κωμικές συνεντεύξεις

Το ακροατήριο είχε την ευκαιρία να απολαύσει γνωστή αλλά και ολότελα άγνωστη μουσική του Θεοδωράκη, πχ. στην εκδοχή του Γερμανού μουσικού της χιπ χοπ Jayrope που ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της Loveparade του Βερολίνου. “Πέλαγο”, ένα τραγούδι που αρχικά το είχε ηχογραφήσει ο Θεοδωράκης μόνος του στο σπίτι του και το είχε κυκλοφορήσει λίγες μέρες μετά το πραξικόπημα της χούντας.Γιατί επέλεξε αυτό το τραγούδι, ρωτήσαμε τον Jayrope: “Ανεξάρτητα από τη συγκυρία που ο Θεοδωράκης έχει γράψει αυτό το τραγούδι, αλλά και ανεξάρτητα από το περιεχόμενο του, αυτό που με ενδιαφέρει εμένα είναι τα ακούσματα. Ακούς δηλαδή ότι εδώ κάποιος έχει ηχογραφήσει αυτά τα τραγούδια μόνος του στο σπίτι του. Κάτι που σήμερα το κάνουν όλο και περισσότεροι.“ Ανάλογα ανορθόδοξη ήταν και η εμφάνιση του αραβοελληνικής καταγωγής κωμικού Jasin Challah, ο οποίος πρόσφατα επισκέφθηκε τον Μίκη στην

Αθήνα ως Κώστας Ραπαδόπουλος - ένας κούκλος με μακριά μουστάκια, ντυμένος με ελληνική φουστανέλα, που πήρε του Θεοδωράκη συνέντευξη με θέμα τον έρωτα. Ένα απόσπασμα:

“- Μίκης: Το καταλαβαίνεις; Να γιατί εγώ είμαι εναντίον του αμερικανικού ιμπεριαλισμού – για λόγους καθαρά σεξουαλικούς. Το κατάλαβες;

- Κώστας: Το κατάλαβα.

- Μίκης: Το πιάνεις; Σε μπέρδεψα, ρε Κώστα.”

Λίγοι γνωρίζουν έτσι τον Μίκη ή τη μουσική του έτσι όπως την παίζει ο Rainer Kirchmann. Παλιός ροκάς, μέλος του γνωστού συγκροτήματος της Ανατολική Γερμανίας Pankow, ο Kirchmann παρουσίασε τη δική του εκδοχή τριών τραγουδιών από τον κύκλο “Ο ήλιος και χρόνος” στα αγγλικά.

Η παγκοσμιότητα της μουσικής του

Στη σκηνή ανέβηκε κάποια στιγμή και ο μουσικολόγος Peter Zacher, ο οποίος διηγήθηκε τις προσπάθειες που κατέβαλε μαζί με άλλους να φέρουν το 1980 στο Ανατολικό Βερολίνο τον ανεπιθύμητο στην ηγεσία του ανατολικογερμανικού καθεστώτος Μίκη Θεοδωράκη. Η συναυλία του Canto General είχε τέτοια απήχηση, ώστε από τότε ο Μίκης ήταν πια καλοδεχούμενος.

Σχεδόν πάντα μαζί του στις περιοδείες ήταν και ο Πέτρος Πανδής, παρών τώρα και στο Βερολίνο:

“Το κοινό του Βερολίνου, αλλά και όλης της Γερμανίας, ήταν από τα πιο θερμά, που είχαμε γνωρίσει. Ήταν ένα κοινό που παρακολουθούσε την τρίωρη συναυλία μας - γιατί ο Μίκης ήθελε πολλές ώρες για να πει αυτά που ήθελε να πει. Και θα πρέπει να πω εδώ ότι το κοινό ήταν πολύ περισσότερο Γερμανοί από Έλληνες.” Όπως χθες το βράδυ - σχεδόν μόνο Γερμανοί το ακροατήριο της κατάμεστης αίθουσας του θεάτρου. Καμία έκπληξη για την Καλλιόπη Βέττα, που και αυτή συμμετείχε στη χθεσινή συναυλία συνοδευόμενη από Έλληνες και Γερμανούς Μουσικούς από το Βερολίνο: “Είναι συγκινητικό ότι δεν συμμετέχουν μόνο Έλληνες, αλλά και Γερμανοί, ως επί το πλείστον τραγουδιστές, και τραγουδούν τα αγαπημένα μας τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και στη γερμανική γλώσσα. Όπου και να έχω ταξιδέψει, βλέπω ότι αγαπάνε τη μουσική του. Κάτι που δείχνει την παγκοσμιότητα του έργου του.” Δείγμα αυτής της διάστασης είναι και η διασκευή του “Την πόρτα ανοίγω το βράδυ” από τον κιθαρίστα Rainer Rohloff και τον τραγουδοποιό Gerhard Schöne που ακούστηκε χθες βράδυ στο Βερολίνο, ένα βράδυ γεμάτο ελληνική μουσική και νοσταλγία.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου