Το δράμα των προσφύγων

Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες οι ισλαμιστές έχουν ήδη καταλάβει τη χριστιανική πόλη Καρακός και οι περισσότεροι από τους 50.000 κατοίκους της, που είναι ορθόδοξοι ή καθολικοί χριστιανοί, έχουν τραπεί σε φυγή. Επόμενος στόχος των ισλαμιστών είναι η πόλη Σιντζάρ, προπύργιο της κουρδικής θρησκευτικής κοινότητας των Γιεζιντί. Εκπρόσωπος της κοινότητας δηλώνει ότι 500 άνδρες έχουν χάσει τη ζωή τους στην πόλη Σιντζάρ, ενώ 30.000 οικογένειες έμειναν χωρίς τρόφιμα και νερό.

Οι περισσότεροι προσπαθούν να διαφύγουν στις κουρδικές επαρχίες του Ιράκ. Τα στρατιωτικά μπλόκα τους σταματούν, τους αναγκάζουν να εγκαταλείψουν τα οχήματά τους και να συνεχίσουν με τα πόδια. Τουλάχιστον σαράντα μικρά παιδιά έχουν ήδη πεθάνει από αφυδάτωση. Σε μία πρώτη προσπάθεια να βοηθήσει τους πρόσφυγες ο γερμανός υπουργός Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ ανακοίνωσε έκτακτη οικονομική βοήθεια ύψους 2,8 εκ. ευρώ.

«Να βοηθήσουμε τους χριστιανούς του Ιράκ»

Όμως η συζήτηση δεν τελειώνει εδώ. Η πρωθυπουργός της Θουριγγίας Κριστίνε Λίμπκνεχτ, που ανήκει στο χριστιανοδημοκρατικό κόμμα της Άνγκελα Μέρκελ, δηλώνει ότι η Γερμανία, αλλά και άλλες χώρες, πρέπει να προσφέρουν καταφύγιο στους χριστιανούς του βορείου Ιράκ. Με ποιόν τρόπο μπορεί να γίνει αυτό; Μία πρώτη απάντηση από τον εκπρόσωπο της γερμανικής ανθρωπιστικής οργάνωσης Pro Asyl, Μπερντ Μέσοβιτς: «Το θέμα είναι να σκεφθούμε ήδη από τώρα πώς μπορούμε να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους. Θυμίζω ότι χρειαστήκαμε πολύ χρόνο μέχρι να συμφωνήσουμε να δεχθούμε έναν σχετικά μικρό αριθμό προσφύγων από τη Συρία. Αυτή τη φορά πρέπει να αρχίσουμε πιο νωρίς τις προετοιμασίες. Αν δεν βελτιωθεί η κατάσταση στο Ιράκ, είναι βέβαιο ότι πολλοί θα προσπαθήσουν να εγκαταλείψουν το Κουρδιστάν».

Τον Ιούνιο, οι υπουργοί Εσωτερικών των 16 ομόσπονδων κρατιδίων της Γερμανίας, είχαν αποφασίσει να δεχθούν συνολικά 10.000 πρόσφυγες από τη Συρία. Σύμφωνα με ανθρωπιστικές οργανώσεις πάντως, οι γραφειοκρατικές διαδικασίες εμποδίζουν τη μετακίνηση και εγκατάσταση των προσφύγων. Κάτι τέτοιο δεν πρέπει να επαναληφθεί, υποστηρίζει ο Μπερντ Μέσοβιτς: «Οι διαδικασίες πρέπει να απλοποιηθούν και να επιταχυνθούν, όταν οι πρόσφυγες φτάνουν στην πρώτη χώρα υποδοχής. Όσο περισσότερο οι πρόσφυγες παραμένουν σε κατάσταση αβεβαιότητας, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, τόσο πιο εύκολα μπαίνουν στον πειρασμό να παρακάμψουν τις επίσημες διαδικασίες και να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους».

Τα προβλήματα της γραφειοκρατίας

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ελβετικής εφημερίδας Neue Zürcher Zeitung, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια περίπου 23.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη δια θαλάσσης ή μέσω άλλης διόδου, αλλά σε κάθε περίπτωση αποφεύγοντας τις επίσημες και χρονοβόρες διαδικασίες. Ο εκπρόσωπος της οργάνωσης Pro Asyl πιστεύει ότι το πρόβλημα μπορεί να επιδεινωθεί, όσο διαιωνίζεται η κρίση στο Ιράκ και τις όμορες χώρες: «Για να το πούμε ξεκάθαρα: ένας πρόσφυγας από τη Συρία για παράδειγμα, ο οποίος είτε δεν μπορεί να συμμετάσχει σε ανθρωπιστικό πρόγραμμα, είτε βλέπει ότι η διαδικασία δεν τελειώνει ποτέ, θα μαζέψει τις οικονομίες του και θα αναζητήσει τον παράνομο, τον διακινητή, για να περάσει το Αιγαίο, ακόμα κι αν κινδυνεύει να χάσει τη ζωή του ή έστω να πέσει στα χέρια της αστυνομίας».

Stephanie Höppner / Γιάννης Παπαδημητρίου