Το τουρκικό ζήτημα: 7 επιχειρήματα κατά της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ

Ένας ακόμα χρόνος απομένει για να αποφασίσει η εξεταστική επιτροπή της ΕΕ, αν η Τουρκία πληροί ή όχι τα κριτήρια ένταξής της στην ΕΕ, γράφει στο πολιτιστικό της ένθετο η Frankfurter Allgemeine Zeitung. Όσο πλησιάζει η ημερομηνία της απόφασης η αντιπαράθεση μεταξύ εκείνων που είναι υπέρ ή κατά της ένταξης κορυφώνεται. Το Βερολίνο φαίνεται ότι έχει καταλήξει σε "Ναι" ως προς την ένταξη της Τουρκίας. Δε χωρά αμφιβολία ότι η Τουρκία χρειάζεται την υποστήριξή μας μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Κωνσταντινούπολη. Εύλογο είναι ωστόσο το ερώτημα: Από πότε τρομοκρατικές ενέργειες αποτελούν συστατική επιστολή για την ένταξη μιας χώρας στην ΕΕ;

Σ΄ αυτούς που επικαλούνται την προοπτική έναρξης διαπραγματεύσεων που δόθηκε στην Τουρκία το 1999 στο Ελσίνκι μπορεί κανείς να απαντήσει ότι στη διάρκεια των τελευταίων 40 ετών η Τουρκία δεν έχει κάνει στην ουσία τίποτα για να προσεγγίσει την Ευρώπη. Και δεν είναι μόνο αυτό: Η αναγνώριση της Τουρκίας ως ευρωπαϊκής χώρας προϋποθέτει έναν πολύπλοκο μετασχηματισμό, ο οποίος πρέπει να είναι αποτέλεσμα διεργασιών της ίδιας της τουρκικής κοινωνίας και της τουρκικής πολιτικής.

Υπάρχουν επτά επιχειρήματα κατά της ένταξης της Τουρκίας, συνεχίζει η Frankfurter Allgemeine Zeitung:

Πρώτον: Ρωσία, Λευκορωσία, Ουκρανία και πόσο μάλλον η Τουρκία δεν αποτελούσαν ποτέ μέρος της λεγόμενης ιστορικής Ευρώπης. Η Τουρκία δεν επηρεάστηκε ποτέ ούτε από την κλασική αρχαιότητα, ούτε από το ρωμαϊκό δίκαιο, ούτε από τον Διαφωτισμό, παρόλες τις προσπάθειες του Κεμάλ Ατατούρκ να κερδίσει το χαμένο έδαφος.

Δεύτερον: Η λαϊκή Τουρκία των τελευταίων 80 ετών δεν κατάφερε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των δύο πολιτιστικών οντοτήτων: της ευρωπαϊκής και της τουρκικής.

Τρίτον: Η Τουρκία αντιμετωπίζει ακόμα μεγάλα οικονομικά προβλήματα με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν να βρίσκεται ακόμα και σήμερα περίπου στο 20% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Που σημαίνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να πληρώσει τεράστια ποσά στην Τουρκία, ακόμα και αν η αυτή είναι απλά υποψήφια προς ένταξη.

Τέταρτον: Σε περίπτωση που η Τουρκία γίνει μέλος της ΕΕ, τουλάχιστον 10 με 18 εκατομμύρια φτωχών Τούρκων από την Ανατολία είναι έτοιμοι να μεταναστεύσουν σε κάποια χώρα της Ευρώπης.

Πέμπτον: Το γεωστρατηγικό επιχείρημα της Τουρκίας έχει μια σκοτεινή πλευρά. Για ποιό λόγο η ΕΕ θα ήθελε να είχε ως γείτονες το χαοτικό Ιράκ, τη δικτατορία της Συρίας, το θεοκρατικό Ιράν ή ακόμα και μια Τουρκία με άλυτο το κουρδικό πρόβλημα;

Έκτον: Ένα κριτήριο της Κοπεγχάγης ζητά να διατηρηθεί η δυναμική της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης. Δηλαδή την διατήρηση της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας των μελών της ΕΕ. Μια διατήρηση, η οποία για την Τουρκία είναι σχεδόν αδύνατη αν αναλογιστεί κανείς τις εσωτερικές κρίσεις και την γεωστρατηγική θέση της.

Και έβδομον: Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία θα όξυναν το έλλειμμα δημοκρατίας στην ΕΕ, από τη στιγμή που οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις θα ξεκινούσαν χωρίς να έχουν μπει οι σωστές βάσεις για την ένταξη ενός μεγάλου ισλαμικού κράτους.

Για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας Τουρκίας μέλος της ΕΕ θα έπρεπε κανονικά να αποφασίσουν οι ίδιοι οι πολίτες της Ευρώπης. Τα υπέρ και τα κατά μιας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ θα έπρεπε να είναι το κυρίαρχο θέμα των Ευρωεκλογών του 2004.

Σε κάθε περίπτωση πάντως το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, αλλά και τα εθνικά κοινοβούλια οφείλουν να ασχοληθούν σοβαρά με το "τουρκικό ζήτημα".

"Πρώτα τον εκτελούμε και μετά κάνουμε μια δίκαιη δίκη". Αυτή ήταν η γνωστή αμερικανική τακτική στην άγρια Δύση, μια τακτική που θα έπρεπε να είναι πια παρελθόν. Κι όμως ο αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους εξέφρασε την επιθυμία του για την επιβολή της εσχάτης των ποινών στον Σαντάμ Χουσεΐν, σχολιάζει η Frankfurter Rundschau. Ακόμα είναι άγνωστο ποιό δικαστήριο θα αποφανθεί για το κατηγορητήριο, που θα λάβει χώρα η δικαστική διαδικασία και βάσει ποιών νόμων θα απονεμηθεί η δικαιοσύνη. Η κριτική που ασκείται στον αμερικανό πρόεδρο είναι επομένως δικαιολογημένη.

Τα επιχειρήματα αυτά δεν έχουν μόνο τυπικό, αλλά και ουσιαστικό χαρακτήρα. Αναφέρονται στο μέλλον του Ιράκ, αλλά και στις σχέσεις της Ουάσιγκτον με το καθεστώτος της Βαγδάτης. Σε περίπτωση που ένα Διεθνές Δικαστήριο εξετάσει τα εγκλήματα που έγιναν πριν από το 1990, τότε θα τεθούν ερωτήματα για την νομιμοποίηση του Σαντάμ Χουσεΐν από τις αμερικανικές κυβερνήσεις των Ρίγκαν και πατέρα Μπους. Ή ακόμα και ερωτήματα που αφορούν την βοήθεια από την πλευρά Αμερικανών και Βρεταννών προς το ιρακινό καθεστώς για την κατασκευή εργοστασίων παραγωγής χημικών όπλων. Δεν αποκλείεται τέλος ΗΠΑ και Μεγάλη Βρεταννία να πρέπει να απολογηθούν ενώπιον ενός Διεθνούς Δικαστηρίου για ποιό λόγο ξεκίνησαν πόλεμο κατά του Ιράκ παρά την διακηρυγμένη αντίθεση από τον ΟΗΕ.