Το φετινό Νομπέλ λογοτεχνίας απονέμεται στην Αυστριακή συγγραφέα Ελφριντε Γέλινεκ.

Το φετινό Νομπέλ λογοτεχνίας απονέμεται στην Αυστριακή συγγραφέα Ελφριντε Γέλινεκ.

Το φετινό Νομπέλ λογοτεχνίας απονέμεται στην Αυστριακή συγγραφέα Ελφριντε Γέλινεκ για την μουσικότητα της γραφής της στα μυθιστορήματα και στα θεατρικά της έργα όπως αναφέρεται στο αιτιολογικό της απόφασης της Σουηδικής Ακαδημίας.

Μια μουσικότητα που δεν αποκλείει όμως την πρόκληση για την οποία είναι γνωστή η Γέλινεκ. Οι σχέσεις των δυο φύλων, η σεξουαλικότητα και η βία είναι θέματα που διαρκώς την απασχολούν:

«Οι άνδρες είναι στο σεξουαλικό επίπεδο απίστευτα θύματα των γυναικών. Ισως αυτό είναι το τίμημα γιατί υπάρχουν μαζικοί βιασμοί σε περίοδο πολέμου. Και για αυτό πιστεύω ότι οι γυναίκες συχνά αναπτύσουν μεθόδους όπου μέσω της άρνησής τους μπορούν να οδηγήσουν τους άνδρες στην παράνοια.»

Φεμινίστρια και κομμουνίστρια είναι οι χαρακτηρισμοί που ακολουθούν τη Γέλινεκ. Θεωρείται δύσκολη και αμφιλεγόμενη. Την περίοδο που στη Γερμανία συνέλεγε τα βραβεία το ένα μετά το άλλο, για παράδειγμα το 1998 το βραβείο Μπύχνερ, το 2002 το βραβείο θεάτρου, στην πατρίδα της δεχόταν ένα σκληρό πόλεμο. Είχε γράψει ένα θεατρικό έργο με τον τίτλο «Μπούργκτεάτερ» το οποίο αναφερόταν στο ναζιστικό παρελθόν του πιο διάσημου θεάτρου της Βιέννης:

«Το βρήκα σκανδαλώδες, λέει η Γέλινεκ, να χτυπούν κάποιον επειδή λέει τα πράγματα με το όνομά τους και να μην χτυπούν αυτούς που έκαναν αυτά τα πράγματα. Δεν λέω πως θα πρέπει να τους εκδικηθούμε τώρα, αλλά όχι και να χτυπούν εμένα που δεν τα έκανα αυτά αλλά απλώς τα εξιστόρησα»

Η οργή της την οδήγησε το 1996 στο να απαγορεύσει να παίζονται τα έργα της στην Αυστρία. Ενα χρόνο αργότερα άλλαξε τη γνώμη της για να τα ξαναπαγορεύσει το 2000 όταν ανέβηκε στην εξουσία το ακροδεξιό κόμμα FPÖ. Η Γέλινεκ καταφέρθηκε με οργή κατά του προέδρου του κόμματος Γιοργκ Χάιντερ και σε κάποια θεατρικά της κείμενα του επιτίθεται ευθέως. Εντωμεταξύ φαίνεται να έχουν αποκατασταθεί οι σχέσεις της με την πατρίδα της στην οποία λογοτεχνικά επιστρέφει πολύ συχνά.

Από τα πιο γνωστά της έργα τα οποία έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά είναι: «Οι αποκλεισμένοι», η «Λαγνεία», «Η πιανίστρια». Παρόλη τη φήμη της η Γέλινεκ δεν έφθασε το στόχο της. Τον φεμινισμό και τον κομμουνισμό, στα οποία πίστεψε τόσο πολύ, τα θεωρεί σήμερα νεκρά:

«Ολες αυτές οι απογοητεύσεις, όλα αυτά για τα οποία εγώ πάλεψα τόσο πολύ σήμερα μοιάζουν γελοία και σαν να μη τα χρειάζεται κανείς. Αυτό πρέπει να παρδεχθώ πως με καταθλίβει. Ισως αυτός είναι και ένας λόγος για τον οποίο περιγράφω τη σεξουαλικότητα πάντα με τόσο μελανά χρώματα.»

Η Γέλινεκ έχει καταλήξει στο συμπέρασμα πως με την τέχνη τελικά δεν μπορεί κανείς να επιτύχει τίποτα. Παρόλα αυτά δεν σταματάει. Με τις λέξεις προσπαθεί να αποκαθηλώσει τους ιδεολογικούς της ήρωες και να τους μάθει τη δική της αλήθεια.